MN-də milyonlarla pul mənimsəmiş şirkətin sahibi Londondadır, şirkət isə Bakıda mühakimə olunur...
"R.R" tikinti şirkəti Azərbaycan hökumətinin qeydiyyat reyestrlərində mövcud deyil!
Son 18 ildə Azərbaycanda adı olub özü olmayan kommersiya şirkətlərinin peyda olması, dünən açılan kommersiya şirkətinin bu gün milyonlarla dəyərləndirilən dövlət satınalmaları üzrə tenderlərin qalibi olması adi hal alıb. Ölkəyə neft pullarının axması bəzi məmurların iştahasını artırıb.
Belə işbaz məmurlar əvvəl yaxın qohum-əqrabasının adına ölkə daxilində kommersiya şirkəti açıb, işlədiyi dövlət qurumunun sifariş etdiyi tenderdə həmin şirkəti qalib etməklə, büdcə vəsaitlərini korrupsiyaya uğradaraq sözügedən şirkətin bank hesabina yığaraq mənimsəyir. Ardınca isə həmin pulları yalançı əqdlərlə ofşor zonalarda açdığı yalançı şirkətlərin hesabına köçürür. Beləliklə də dövlət büdcəsindən mənimsənilən pullar heç olmasa ölkə daxilində belə kapitala çevrilmir, xaricə daşınır.
Son zamanlar Respublika Prokurorluğu bu cür maliyyə fırıldaqlarından bir çoxunun üstünü açıb. Belə ki, həmin şirkətlərin ən inandırıcı üsulu ölkədən mal ixrac etməkdir. Mal alınaraq ölkədən ixrac edilir, amma malın pulu ölkə daxilindəki müvəkkil banklara köçürülmür.
Digər üsul ölkəyə idxal edilən malın qiymətinin bir necə dəfə şişirdilməsidir. Tutaq ki, olkəyə real dəyəri idxal zamanı 100 milyon dollar olan mal 500 milyon dollar dəyərində sənədləşdirilir. Yəni xarici şırkətə (əslində məmurun şirkətinə) 400 milyon dollar izafi pul köçürülür. Bununla da 400 milyon dollar ölkədən çıxarılır.
Yaxud məmur dövlət qurumunun adına xaricdə qurduğu şirkətdən (uəni öz pulunu) kredit götürür. Həmin krediti gəlirsiz istiqamətlərə sənədləşdirərək mənimsəyir və sonda dövlət qurumu krediti qaytara bilmir. Sonda kredit dövlət zəmanəti ilə götrüldüyündən həmin vəsait donora (məmurun sirkətinə) faizi ilə birlikdə dövlət büdcəsi tərəfindən ödənilir.
Bu üsulları ona görə xatırladırıq ki, hazırda Bakıda məhkəməsi gedən, adı məhkəmədə belə açıqlanmayan, sahibi isə Londonda yaşayan buna bənzər şirkət barədə media informasiya yayıb. Biz iddia etmirik ki, haqqında bəhs edilən "R.R" tikinti şirkəti bu üsullardan biri vasitəsi ilə ölkədən valyuta çıxarıb. Amma Bakıda milyonları mənimsədiyinə görə mühakimə edilən şirkət şefinin dünyanın ən bahalı şəhəri olan Londonda yaşaması buna ciddi şübhələr yaradır.
Belə ki, Müdafiə Nazirliyinin Daxili Təhlükəsizlik, həmçinin Təhsil-tədris və Elmi Tədqiqatlar İdarəsinin sabiq zabiti, 42 milyonluq mənimsəmədə ittiham olunan Zahid Niftəliyevin ("Şlyapa Zahid") cinayət işi üzrə məhkəmə prosesi davam etdirilib.
Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsində hakim Novruz Kərimovun sədrliyi ilə keçirilən prosesdə “R.R” tikinti şirkətinin ictimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin rəhbəri Yalçın Ələkbərov ifadə verib.
O, ifadəsində bildirib ki, 10 il öncə təşkil olunan tenderdə qalib gəliblər və müqavilə bağlayıblar: “Şirkətimiz tikinti şirkətidir. Müqavilə əsasında Müdafiə Nazirliyinin hərbi hissəsində yataqxana tikdik. Lakin bunun qarşılığında bizə 440 min manat pul ödənildi. Pulumuzun qalan hissəsini güclə aldıq. Bununla bağlı Baş nazirin müavininin qəbulunda olduq. Sonra məhkəməyə müraciət etdik və qalib gəldik. Bizə 2 milyon dollar ödənildi. Mən təqsirləndirilən şəxsi tanımıram, onu internetdə görmüşəm. Şirkət rəhbəri H.L. isə İngiltərədə yaşayır. Bu ay Azərbaycana gəlməsi gözlənilir”.
Şahidin ibtidai istintaqa verdiyi ifadə elan olunub.
Şahid istintaqa ifadəsində bildirib ki, müqavilə 7 milyon dollar dəyərində olub və onlar Goranda hərbi hissədə yataqxana tikiblər.
Göründüyü kimi, şahid istintaqa ifadəsində şirkətə ödəniləcək məbləğin 7 milyon, məhkəmədə isə ödənilən məbləğin 2 milyon olduğunu göstərir.
Əvvəl sözügedən şirkəti Google.az axtarış sistemi ilə aramağa çalışdıq. Bu resurslarda heç bir nəticə əldə edə bilmədik.
Daha sonra dövlət satınalmaları portalında "R.R" tikinti şirkətinin qalib olduğu tenderlər barədə məlumat əldə etməyə çalışdıq. Lakin bu resurslarda da şirkətin adına rast gəlinmədi.
Növbəti addım kimi Azərbaycan Respublikasının İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidmətinin reyestrində "R.R" tikinti şirkətinin adını ölkə qanunvericiliyində mövcud olan bütün konfiqurasiyalı kommersiya şirkəti formatında axtardıq. Lakin yenə belə bir şirkətin mövcudluğuna dair heç bir nəticə əldə edə bilmədik. Oxşar adlar altında 5-6 il əvvəl qeydiyyatdan keçmiş şirkətlər mövcud olsa da, bu adda 10 il əvvəl qeydiyyatdan keçmiş şırkət adına rast gəlinmədi. Çünki "R.R" şirkəti sözügedən tenderi 10 il əvvəl udub.
Daha sonra Ədliyyə Nazirliyinə belə bir şirkətin Azərbaycanda mövcud olub-olmadığına dair sorğu verdik. Yenə eyni nəticə əldə edildi - belə bir şirkət dövlət resurslarda qeydiyyatda yoxdur.
Görünür, artıq şirkət öz görəvini yerinə yetirdiyinə görə sahibinin müraciəti əsasında ləğv edilib.
Akif NƏSİRLİ
