ABŞ-da erməni lobbisinin "parlaq simaları" bir-bir “dənlənir” - Amerika bu lobbidən yorulub...

Artıq ABŞ-a və Avropaya erməni lobbisi lazım deyil, istifadə edib, indi isə zibilliyə atır
Mediada yer alan məlumatlara görə, ABŞ-da ermənipərəst keçmiş senator Bob Menendezdən sonra onun həyat yoldaşı, erməni əsilli Nadine Menendez (Arslanyan) də federal məhkəmədə münsiflər heyəti tərəfindən təqsirli bilinib. Prokurorlar hər ikisini siyasi maraqları müdafiə etmək qarşılığında nağd pul, qızıl külçələr və bahalı avtomobil qəbul etməklə cinayət ortağı olmaqda ittiham ediblər.
Keçmiş senatorun həyat yoldaşına qarşı hökm iyun ayında elan ediləcək. Həmin ay, həmçinin Bob Menendezin 11 illik azadlıqdan məhrum edilmə cəzasını çəkməsi üçün həbs olunması nəzərdə tutulub.
ABŞ hökuməti hələ Bayden dönəmindən başlayaraq erməni lobbisinə və ermənipərəst rəsmilərə qarşı hərəkətə keçmişdi. Lakin Co Baydenin ermənilərə olan məhəbbəti bunun qarşısını bir qədər alırdı.
Hələ 2018-ci ildə Konqresdə Ermənistanla Rusiyanin hərbi əməkdaslığı barədə müzakirələr açılmışdı. Həmin müzakirələr zamanı Ermənistana sanksiyaların qoyulmasını təklif edən deputatlar var idi. Amma həmin vaxt Ermənistana qarşı sanksiyaların qoyulması Konqresdə ermənipərəst konqresmenlərin fəaaliyyəti sayəsində kifayət qədər səs ala bilmədi. Yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, ardınca Baydenin hakimiyyətə gəlməsi erməni lobbisini həmin dönəmdə xilas etdi. Lakin Donald Trampın ikinci dönəmində erməniləri heç nə xilas edə bilməyəcək. Çünki özünu Rusiyanın düşməni kimi göstərən Ermənistan artıq rus silahlarının istehsalı üçun lazım olan elektron vasitələrin 60 faizini təmin edir.
Digər tərəfdən, Azərbaycan dövlətinin yaratdıği yeni reallıqlarla erməni lobbisinin dünyada gözdən düşməsi arasında çox ciddi əlaqə var.
Son beş ildə çox tez-tez eşidirik, deyirlər ki, 44 günlük müharibə dünyada geosiyasi proseslərə ciddi təsir göstərdi, yeni reallıqlar yaradıb, regionda isə siyasi arxitekturanı tamamilə dəyişib. Amma bunun detallı izahına rast gəlinmir. Çalışacağıq ki, bu qələbənin geosayasi proseslərə təsirini bir aspektdən, erməni lobbisinin gözdən düşməsi rakursundan izah edək.
44 günlük müharibə və 2023-cü ilin sentiyabırında keçrilən məhdud antiterror əməliyyatı nəticəsində Azərbaycan dünya siyasətində yeni presedentə imza atdı. Azərbaycan dünyanın yeni tarixində ilk dəfə öz ərazisində separatçılığa son qoydu.
Ermənistan dövləti Cənubi Qafqazda Rusiyanın birbaşa iştirakı, Avropanin və ABŞ-nin xeyir-duası ilə ona görə yaradılmışdı ki, bölgə Ermənistanın yaratdığı münaqişə vasitəsi ilə idarə edilsin.
Sovetlər dönəminə qədər dünyanın super gücləri bunu bacardılar. SSRİ yaranandan sonra isə Rusiya bütün Qafqazda öz monopoliyadıni təmin etdi. Ona görə də bu dönəmdə regionda sakitlik hökm sürdü. Bununla belə, diktatura öz gələcəyinə təhlükə hiss etdiyinə görə Azərbaycanı yenidən param-parça etdi. Ümumiyyətlə, o zaman sovet hökumətində Azərbaycanı bir respublika olaraq sıradan çıxarmaq, ərazisini Gürcüstan ilə Ermənistan arasında bölmək ideyası da olub. Daha sonra Azərbaycan əhalisini regiondan tamamilə köçürmək ideyası da müzakirə edilib. Lakin bunların heç biri baş tutmayıb. Əldə edilən "uğuru" yalnız Zəngəzur qəzasının Naxçıvansız Ermənistana birləşdrilməsi olub.
SSRİ dağılandan sonra isə yenidən bu separatçılıqdan istifadə etmək üçün şərait yarandı və 1988-ci ildə Rusiya yenidən super-güclərin xeyirsiz xeyir-duası ilə separatçılıq ocağını qaladı. Bundan sonra baş verənlər isə hamının gözü önündədir.
Erməni lobbisini kim və nə ücün yaradib?
Bəziləri erməni lobbisinin və diaspora təşkilatlarının ABŞ-da və Avropada inkişaf etməsini ermənilərin fərasəti ilə izah edirlər. Amma bu əslində heç də belə deyil. Erməni lobbisi və duaspora təşkilatları ABŞ və Avropa ölkələri tərəfindən ona görə dəstəklənib ki, onların vasitəsi ilə Cənubi Qafqazda yaradılan Ermənistan dövlətinə təsir göstərilsin və onun vasitəsi ilə regionda münaqişə ocağı yaradılsın və bu ocaq həmişə alovlandırılsın. Super-güclərin bu maraqları ermənilərin xaricdə təşkilatlanmasınyin bir nömrəli səbəbidir. Bu maraq xaricdə ermənilərə külli miqdarda vəsait xərclənməsinə gətirib çıxardı və onlar bunun hesabına təşkilatlandı və inkişaf etdi.
Araşdırilsa, Qarabağdan köçən ermənilərin yarıdan çoxunun işğal vaxtı xaricdən köçürüldüyü bəlli olar. Qarabağın erməni əhalisinə məhz ona görə dərhal köcərək ərazini tərk etmək əmri verildi. Əhali köçməsəydi Azərbaycan hökuməti məsələləri araşdırıb, aydınlaşdıracaqdı ki, bu əhalinin əksəriyyəti aborigen deyil, işğal dönəmində əraziyə köçürülüb. Bu isə maskanın yırtilmasına səbəb olacaqdı. Çünki köçürülən əhali onların haradan, kim tərəfindən və necə köçürülməsini danışacaqdı.
Yəni erməni lobbisinin və diasporasının belə sürətlə inkişaf etməsinin ümdə səbəbi ABŞ və Avropa ölkələrinin bu işdə maraqlı olması olub.
Erməni diasporası və lobbisi dünyanın gözündən niyə düşür?
Yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, Azərbaycan dunyada ilk dəfə ərazisində separatçılığa son qoydu. Üstəgəl, bundan sonra Ermənistan hakimiyyəti də dünya erməniləri tərəfindən erməni cəmiyyətinə pərçim edilmiş qondarma erməni soyqırımı, dənizdən dənizə dövlət, böyük ermənistan, qərbi ermənistan və s. bu kimi zərərli ideyalardan imtina etməkdədir. Paşinyan erməni soyqırımının saxta olduğunu və onun yaranma səbəblərini özü izah etdi. Ermənistan hakimiyyətinin "real Ermənistan" ideyası qonşularla münasibətlərin inkişaf etdirilməsinə hesablanıb.
Deməli, nə Rusiya, nə ABŞ, nə də Avropa artıq Ermənistan vasitəsi ilə Cənubi Qafqazda separatçılığı qızışdıra biləcək. Elə isə, erməni lobbisi və diasporası onların nəyinə lazımdir? Bundan sonra erməni lobbisi və diasporası onu yaradanların başağrısına çevriləcək. Çunki onlar həmin ölkələrdə təşkilatlanmış gücə malikdir. Bundan sonra həmin qüvvələr anlayacaq ki, onlardan indiyə qədər sadəcə istifadə ediblər, indi isə onlara ehtiyac yoxdur, zibilə ayrılıblar. Onlar bunu həzm edə bilmədiklərindən hələ uzun müddət ABŞ və Avropaya problemlər yaradacaqlar.
Akif NƏSİRLİ