Paşinyanın gülünc təklifi - atəşkəsi pozan əsgərlərin silahlarının lüləsini yoxlayaq...

Əli Orucov: "Ermənistanın silahlı qüvvələri Rusiya və Fransanın təsiri altında olduğundan Moskvanın və Parisin əmrlərinə tabedir"
Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan aprelin 15-də parlamentin iclasında sərhəddə atəşkəsin pozulması ilə bağlı deyib ki, burada iki mümkün variant var: ya intizamsızlıq, ya da dinc əhalinin terrora yönəlik düşünülmüş hərəkətləri.
Hər iki halda Azərbaycan araşdırma aparmalı və onların qarşısını almaq üçün tədbirlər görməlidir: "Amma bunun birtərəfli səslənməməsi üçün deyirəm: biz hazırıq, gəlin hər şeyi yoluna qoyaq, bəs Azərbaycan niyə bundan imtina edir?"
"Təklif edirəm: gəlin birlikdə gündəlik araşdırma mexanizmi yaradaq. Siqnal aşkarlanıan kimi, gedək onu yerində yoxlayaq. Ola bilsin ki, ertəsi gün yoxlamaq səmərəsizdir, odlu silahın lüləsinin isti olub-olmamasına, atəş edilib-edilməməsinə qədər hər şeyi yerində yoxlamaq olar. Əgər onların günahı yoxdursa, mən niyə deyirəm ki, Ermənistanın daxilində kimlər var, kimləri sübut etməyə çalışırlar? İrəvan vəziyyəti gərginləşdirir, amma sübut yoxdursa, onlar çox tez birgə araşdırma mexanizmi ilə razılaşardılar, çünki bunun əksi çox tez aydınlaşacaq”, - deyə Paşinyan qeyd edib.
Nikol Paşinyan bu təklifini oxuyanda adamı gülmək tutur. Çunki bu cür araşdırmanın aparılması faktiki baxımdan mümkün deyil. Cəbhənin elə nöqtələri var ki, oraya heç iki sutkaya da gedib çatmaq mümkün deyil.
Digər tərəfdən, baş nazirin göstərdiyi səbəblərin heç biri Azərbaycan tərəfini şübhə altına almağa əsas vermir. Birincisi, sərhəd zonasinda Azərbaycan tərəfdə mülki əhali yoxdur, ikincisi, Azərbaycan Ordusunda nizamsızlıq müşahidə edilmir, əsgər əmrsiz bir güllə belə ata bilməz.
Əslində atəşkəsin pozulması problemin özü yox, təzahürüdur. Problem isə bu iki ölkə arasında olan gərgin münasibət, düşmənçilik və onun aradan qaldırılmasına qeyri-səmimi münasibətdir. 2020-ci ildə Azərbaycan Ordusundan aman diləyən, Putini Əliyevə minnətçi salan, atəşkəs üçün hər şeyə hazır olduğunu deyən Paşinyanın indi səbri genişlənib, Avropada özünə "etibarlı" tərəfdaşlar tapıb və özünü məğlub ölkənin rəhbəri kimi aparmır. O, sülh sazişinin imzalanmasına tələsmir. Tələsməməyinin də əlaməti Azərbaycanın irəli sürdüyu şərtlərə əməl etmək istəməməsidur. Koçaryan-Sarkisyan cütlüyü problemin sülh yolu ilə həllinə imkan vermədi - bu, 44 günluk müharibəyə və Ermənistanın biabırçı məğlubiyyətinə səbəb oldu. Paşinyanın sülh sazisini uzatmasının hansı faciəyə səbəb olacağı isə hələ bəlli deyil.
Paşinyan atəşkəsin pozulmasının araşdırılması üçün mexanizm təklif etməsinin altında nə yatır?
Baki-xeber.com saytının sualını cavablandıran politoloq Əli Orucov bildirdi ki, Paşinyan hər dəfə çıxıb ağılasığmaz, qeyri-ciddi təklif və iddialar irəli sürməklə problemin əsl mahiyyətindən yayınmağa çalışır: "Eləcə də o, Azərbaycan-Ermənistan şərti sərhəd xəttində erməni hərbçiləri tərəfindən müntəzəm təxribatların törədilməsindən və ərazilərimizin müxtəlif odlu silahlardan atəşə tutulmasından yayınmağa çalışır. Azərbaycan sülh gündəliyinə sadiq olduğundan və regionda təhlükəsizliyin təminatı ilə bağlı ciddi səylər göstərdiyindən, hələ ki, bu tipli təhrikedici hərəkətlərə təmkinlə yanaşır. Amma eyni zamanda İrəvana xəbərdarlığını da edib. Məsələ ondan ibarətdir ki, dəfələrlə təkzibedilməz faktlarla Ermənistanın Azərbaycanı atəşə tutması sübut olunsa da, İrəvan bunları təkzib etməyə çalışır. Faktiki olaraq Paşinyan orduya nəzarət edə bilmir və onu eşidən yoxdur. Ermənistanın silahlı qüvvələri Rusiya və Fransanın təsiri altında olduğundan, Moskvanın və Parisin əmrlərinə tabedir. Bunu Paşinyan etiraf etmək əvəzinə mücərrəd təkliflər irəli sürür. Birgə nəzarət və araşdırma mexanizmlərinin yaradılmasından dəm vurur.
Yeri gəlmişkən, sərhəd xəttində yerləşdirilən Aİ-nin müşahidə missiyasının Ermənistanın pozuculuq əməllərinə göz yumması suallar doğurur. Necə olur ki, belə insidentləri binokl diplomatları görə və müşahidə edə bilməsinlər, araşdırmalar aparmasınlar?
Görünür, bölgədə gərginliyin körüklənməsində onların da bu və ya digər şəkildə iştirakı var və sülhün, sabitliyin əldə olunması onların maraqlarında deyil. Ermənistan da məhz eyni mövqedən çıxış edir. Azərbaycan öz istəyinə nail olub, qarşısına qoyduğu məqsədlərini həyata keçirər. 30 illik işğal faktorunu öz gücü ilə aradan qaldırıb və suverenliyini tam bərpa edib. Hazırda da azad olunmuş ərazilərdə tikinti-quruculuq və məskunlaşma işlərini reallaşdırır. Azərbaycan sülhə can atır və bunun tez olmasını istəyir. Ancaq Ermənistan özünü sülhpərvər kimi göstərməyə çalışsa da, revanşist və işğalçı niyyətlərini gerçəkləşdirə bilmək üçün əlverişli fürsət gözləyir. Gərginliyi saxlayır və Azərbaycanı sərt və adekvat tədbirlər görməyə sövq etməklə ümumi prosesdən çəkilmək məqsədi güdür. Paşinyan sərhəddə dövlətinin pozuculuq əməllərini və təxribatlarını araşdırmaq üçün birgə mexanizmlər deyil, orduya nəzarət mexanizmləri üzərində işləməlidir ki, belə insidentlər baş verməsin və özü də oyuncaq olma durumundan çıxa bilsin".
Dəniz NƏSİRLİ