Türkiyədə siyasi gərginlik pik həddə - CHP erkən seçki deyir, AKP "qəti olmaz" deyir...
Qardaş Türkiyədə ictimai-siyasi səhnədə baş verənlər dünyanın, o cümlədən Azərbaycanın xüsusi diqqət mərkəzində yer alır. Real vəziyyət ölkədə qeydə alınan gərginliyin hələ yaxın tezlikdə səngiməyəcəyini göstərir. Bu arada iqtidar və müxalifətin biri-birinə qarşı daha sərt ittihamlara keçdiyi də müşahidə edilir.
Cümhuriyyət Xalq Partiyasının (CHP) sədri Özgür Özəl prezident, Ədalət və İnkişaf Partiyasının (AKP) sədri Rəcəb Tayyib Ərdoğanı xuntaçılıqda ittiham edib; AKP-lilər “Xunta CHP-yə bərabərdir” sözləri ilə reaksiya verib. Ankarada keçirilən CHP-nin 21-ci Fövqəladə Qurultayında yenidən partiya başqanı seçilən Özgür Özəl Konqres zalının yanındakı parkda “Millət iradəsi üçün ayağa qalxır” başlığı ilə kiçik mitinq təşkil edib. Özəl mitinqindəki çıxışında İstanbul Böyükşəhər Bələdiyyə sədri vəzifəsindən uzaqlaşdırılan Əkrəm İmamoğlunun həbsini “19 Mart çevriliş cəhdi” kimi qiymətləndirib. ABŞ prezidenti Donald Trampın İmamoğlunun həbsindən xəbərdar olduğunu iddia edən Özəl prezident Ərdoğana belə müraciət edib: "Tramp İmamoğlunun həbs olunacağını bilirdi. "Amerikadan soruşdular" ifadələri var. Ordan-burdan səs gəlmir. Hamımız bilirik ki, okeanın o tayında bir əlaqə var. Mən Ərdoğana səslənirəm, xalqın səsini alaraq seçilən prezident Ərdoğana deyil, çevrilişə cəhd edən xunta lideri Ərdoğana səslənirəm. Çıxın və bizim gözümüzün içinə dik baxaraq növbəti prezidentə deyin ki, rəqibinizə qarşı həyata keçirməyə cəhd etdiyiniz çevrilişin ABŞ tərəfindən icazəsi olub yoxsa olmayıb.
Ora-bura gəzib-dolaşaraq özünə uyğun gələndə "mandat dəstəkçisi, proteksionist" deyən Ərdoğan əslində Amerika mandatının arxasınca, Trampın himayəsindən sonradır. Xunta başçısı, keçiriləcək ilk seçkidə nə Amerika, nə də Tramp sizi xilas edəcək". Özəlin açıqlamaları ABŞ senatoru Kris Mörfinin İmamoğlunun ABŞ prezidenti Donald Trampın “təsdiqi” ilə həbs edildiyini iddia etməsindən sonra verilib. AKP sözçüsü Ömər Çelik X sosial media platformasında yayımladığı açıqlamada ittihamlara cavab verib: "Siyasi tariximizdə CHP onilliklər boyu həmişə xunta hökumətlərinin siyasi dəstəkçisi olub. Demokratik siyasi lüğətdə “Xunta CHP-yə bərabərdir” yazılıb”. Ərdoğana qarşı bu ifadələri işlənməsini pis niyyətli siyasi cəhalət olaraq xarakterizə edən Çelik daha sonra qeyd edib: “Bu, tipik CHP ənənəsidir, demokratik yollarla seçilən iradəyə xunta deyirlər, qaranlıq xunta idarələrini isə demokratiya hesab edirlər". AKP sədrinin müavini Hayati Yazıcı da məsələyə sərt reaksiya verib: “Prezidentə və seçilmiş hökumətə qarşı bu həyasızlıq, demokratiyanı və xalqın iradəsini heçə sayan problemli zehniyyətin təzahürüdür”. O, Özəli millətdən və prezident Ərdoğandan üzr istəməyə çağırıb. MHP sədri Dövlət Baxçalı da verdiyi yazılı açıqlamada CHP lideri Özelin sözlərinə reaksiya verib: “Xunta CHP deməkdir, bunu hamı bilir. Prezidentimizin legitimliyini şübhə altına almaq cəhdi, nəinki bu, həm də onu xunta üzvü olmaqda ittiham etmək bir növ dövlət çevrilişindən başqa bir şey deyil”. 15 iyul çevriliş cəhdini xatırladan Baxçalı daha sonra qeyd edib: “Türk milləti Türkiyədəki çevrilişlər dövrünü şəxsən öz qanı ilə bağladı. Çevriliş etmək həvəsində olanlar CHP-nin çağırışı ilə meydanlara çıxacaqlarsa, 15 iyuldan daha faciəli sonluğa hazır olmalıdırlar”. Baxçalı CHP-nin Əkrəm İmamoğlunun azadlığa buraxılması və növbədənkənar seçki tələbi ilə başlatdığı imzatoplama kampaniyasına da toxunaraq bildirib: "Heç kim boş yerə imza toplamasın və erkən seçki xəyalına düşməsin. Iradəmiz seçkilərin vaxtında keçirilməsidir və bu iradə mütləqdir".
Xarici işlər naziri Hakan Fidan da müxalifətin yanaşmasını sərt tənqid edib. O, özələ müraciətindən qeyd edib: “İndi yerinizi bilin! Prezidentimiz illərdir millətimizdən aldığı dəstəklə Türkiyəyə xidmət edib və hər cür qəyyumluğa qarşı mübarizə aparıb. Həftələrlə xarici güclərdən kömək ümid edən, “özümüzü tərk edilmiş hiss edirik” deyərək xarici paytaxtlardan dəstək diləyən Özgür Özəldir. Türkiyəyə yönələn hər cür güc və qəyyumluq mərkəzlərinə qarşı mübarizə apardıq. İllərdir xalqın iradəsinə zidd çevrilişlərin kölgəsində siyasət yürüdən ənənəni təmsil edən Özgür Özəldir. Seçki qutusundan kənarda legitimlik axtaran və küçələrdə siyasət dizayn etməyə çalışan Özgür Özəldir”. Vitse-prezident Cevdet Yılmaz açıqlamasında qeyd edib: "Ana müxalifət lideri 2023-cü ilin may seçkilərində xalqımızın yüzdə əllidən çoxunun səsini alaraq seçilən prezidentimizi və hökumətimizi "xunta" olmaqda ittiham edir! Xalqın seçdiyi birini "xunta" adlandırmaq mahiyyət etibarı ilə cinayətdir. Prezidenti “xunta prezidenti” adlandırmaq demokratik legitimliyin inkarı və xalqımızın iradəsinə qarşı dözümsüzlüyün etirafıdır”. Xatırladaq ki, Əkrəm İmamoğlu İstanbul Universitetindən aldığı diplomun martın 18-də ləğv edilməsindən bir gün sonra saxlanılıb, daha sonra martın 23-də korrupsiya istintaqı çərçivəsində həbs edilib. Bütün bu proses son həftələrdə İstanbul Böyükşəhər Bələdiyyə Başçılığına qarşı açılan araşdırmalardan sonra və CHP-nin prezidentliyə namizədliyi üçün ilkin seçkilər öncəsi baş verib. Lakin İmamoğlu həbsi ilə eyni gündə 15 milyona yaxın səslə CHP-nin prezidentliyə namizədi elan olunub. Daha sonra Daxili İşlər Nazirliyinin qərarı ilə İstanbul Böyükşəhər Bələdiyyəsinin sədri vəzifəsindən uzaqlaşdırılıb. İmamoğlunun saxlanılması və ardınca həbsi ilə başlayan kütləvi etirazlar Türkiyədə son on ildən çox müddətdə müşahidə edilən ən böyük nümayişlərə çevrilib. Polis etirazlara bibər qazı, gözyaşardıcı qaz və təzyiqli su ilə cavab verir. Rəcəb Tayyib Ərdoğan etirazları zorakılıq aktı kimi qiymətləndirib. Silivridəki Mərmərə Həbsxanasında saxlanılan Əkrəm İmamoğlu isə sosial media hesabında Rəcəb Tayyib Ərdoğanı seçki keçirməyə çağırıb. İmamoğlu paylaşımında bu ifadələrdən istifadə edib: "Etibar cəhdləri və daha bir çox əsassız araşdırmalar... Bütün bu işlərin əsl prokuroru olan şəxsə səslənirəm; sizi kişi yarışına çağırıram. Qorxmayın, gəlin yarışaq. Qoy bu əziz millət seçki qutusunda qərarını versin".
Nahid SALAYEV
