Putin-Tramp razılaşmasını Ukraynada həqiqi atəşkəs adlandırmaq olarmı...
Əli Mustafa: “Tramp-Putin razılaşması real atəşkəs deyil və hər an pozula bilər”
ABŞ Prezidenti Donald Tramp Kremlin rəhbəri Vladimir Putinlə söhbətini “yaxşı və məhsuldar” adlandırıb. Bu barədə Tramp özünün “Truth Social” sosial şəbəkəsində yazıb.
Belə ki, Tramp Putinlə telefon danışığının çox yaxşı və məhsuldar olduğunu iddia edir: “Biz bütün enerji və infrastruktur obyektlərində dərhal atəşkəsə razılaşdıq. Nəhayət tam atəşkəsə və Rusiya ilə Ukrayna arasında bu dəhşətli müharibəyə son qoymağa sürətlə çalışacağımızı anladıq”. Həmçinin, ABŞ prezidentinin sözlərinə görə, “sülh müqaviləsinin bir çox elementləri müzakirə olunub”. "Bu proses indi tam sürətlə davam edir və biz onu başa çatdıracağımıza ümid edirik!" - deyə ABŞ prezidenti yekunlaşdırıb.
Məlum olduğu kimi, Vladimir Putin söhbət zamanı ABŞ-ın Ukraynanın razılaşdığı 30 günlük tam atəşkəs təklifini növbəti dəfə rədd edib. Bununla belə, o, tərəflərin 30 gün ərzində enerji obyektlərinə hücumlardan “çəkinmək” vədini dəstəkləyib. Tramp və Kreml lideri, həmçinin, Rusiya-Ukrayna müharibəsi üzrə sülh danışıqlarının “Yaxın Şərqdə dərhal başlaması” ilə bağlı razılığa gəliblər.
Belə məlum olur ki, Putin tam şəkildə atəşkəsi qəbul etməkdən imtina edib. Yalnız enerji obyektlərinə hücumları dayandırmağı dəstəkləməsi bu qənaətə gəlməyə əsas verir. Maraqlıdır, Ukrayna ilə bağlı məsələnin sonu necə olacaq? Atəşkəs razılaşdırıldığı kimi davam edəcəkmi? Ümumiyyətlə, buna atəşkəs demək olarmı?
“Bütün bunlar o qənaətə gəlməyə əsas verir ki, müharibə davam edəcək”
Sözügedən məsələyə aydınlıq gətirən siyasi şərhçi Əli Mustafa “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında buna bir neçə aspektdən yanaşdı: “Tramp-Putin danışıqlarının belə nəticələnəcəyi hardasa gözlənilən idi. Bununla bağlı bənzər təxminlər var idi. Mən də güman edirdim ki, Ukrayna və ABŞ-ın təkliflərinin çoxunu Putin dəstəkləməyəcək. Hətta elə şərtlərlə dəstəkləyəcək ki, bu da atəşkəsin baş tutmamasını deməyə əsas verəcək. Zatən bu, gözlənilən idi. Çünki Rusiyanın qarşısına qoyduğu hədəflər, məqsədlər başa çatmayıb. Ona görə də indiki dövrdə atəşkəsin olması əslində Rusiyanın istəklərinin yarımçıq qalması anlamına gəlir. Digər tərəfdən, Rusiya bu şərtlərə razılaşanda Birləşmiş Ştatların moderatorluğunu qəbul etmiş olur. Ukrayna ilə eyni səviyyədə sanki ABŞ qarşısında hesabatlı bir vəziyyətə düşür. Bu da Putinin arzuladığı bir status deyil. Təbii ki, enerji infrastrukturlarının vurulmaması məsələsi Rusiya üçün çox həssas bir məsələdir. Rusiya müharibəni davam etdirmək istəyir. Ancaq Ukraynanın enerji infrastrukturuna zərbənin vurulmaması müqabilində qarşı tərəfin də zərbə vurmasını istəmir. Çünki Rusiyanın bir sıra neft emalı zavodlarına Ukrayna güclü zərbələr endirib. Bütün bunlar Rusiya üçün ağır itkilər və böyük zərərlər deməkdir. Bu baxımdan Rusiya enerji obyektlərinə zərbələrin endirilməsinin dayandırılmasında maraqlıdır. Yoxsa Putin buna getməzdi. Çünki pis-yaxşı, Rusiya sürünən müharibə şəraitində də olsa, böyük itkilər hesabına uğur qazanmaqdadır. Ona görə də Rusiya atəşkəsdə maraqlı deyil. Bu baxımdan Tramp-Putin razılaşması real atəşkəs deyil və hər an pozula bilər. Ümumiyyətlə, bunu atəşkəs hesab etmək mümkün deyil. Çünki kifayət qədər yarımçıq və qeyri-müəyyəndir. Bütün bunlar o qənaətə gəlməyə əsas verir ki, müharibə davam edəcək. Düzdür, Putin danışıqlara yox deməyəcək, amma reallıqda atəşkəs olmayacaq. Çünki Rusiya Ukraynanı tamamilə işğal etmək istəyir. Putinin əsas hədəfi budur”.
Vidadi ORDAHALLI
