Putin xüsusi elçini 8 saat gözlətməklə Trampa mesajlar verdi...
Akif Nağı: "Beynəlxalq münasibətlər sistemində Rusiyanın yerini artıq Amerika müəyyənləşdirir"
"Sky News" telekanalının məlumatına görə, ABŞ-nin Moskvaya gələn nümayəndəsi Stiven Vitkoff Putinin Belarus prezidenti Aleksandr Lukaşenko ilə danışıqlarının bitməsini gözləməli olub. Trampın xüsusi nümayəndəsi Kreml rəhbəri ilə ancaq axşam saatlarında, qaranlıq düşəndə görüşə bilib.
Nəşr yazır: “Putin artıq hava qaraldıqda Vitkoffa vaxt ayıra bildi və danışıqlar bağlı qapılar arxasında keçirildi”. "Sky News", həmçinin, Putinlə görüşmək üçün Stiven Vitkoffu 6 saat gözlətməyini Rusiya tərəfinin “klassik güc nümayişi” kimi dəyərləndirib.
Xatırladaq ki, ABŞ prezidenti Donald Tramp həmin ərəfədə Endryu hərbi bazasında jurnalistlərə açıqlamasında atəşkəslə bağlı Rusiyadan yaxşı siqnallar gəldiyini demişdi.
Putin bununla hansı mesajı verir? Yəni demək istiyir ki, Belarus kimi müttəfiqim sizdən daha qiymətlidir?
Məsələ ilə bağlı baki-xeber.com-a açıqlamasında politoloq Akif Nağı bildirdi ki, Putin artıq Trampın oyunçularından birinə çevrilib: "Ssenari Tramp tərəfindən cızılır, digər aktorlar isə bu "yol xəritəsi"nə uyğun hərəkət edirlər. Dünyanın bir çox nöqtəsində Tramp öz ssenarilərini həyata keçirə bilir. Rusiya isə istəyir ki, heç olmasa superdövlət görüntüsünü saxlasın. Amma özləri də başa düşür ki, Rusiya artıq superdövlət deyil. Rusiya Amerika ilə heç bir halda rəqabət apara bilməz. Beynəlxalq münasibətlər sistemində Rusiyanın yerini artıq Amerika müəyyənləşdirir. Tramp hakimiyyətə gələnə qədər Rusiya Çin, Hindistan, Afrika ölkələri və İranla birlikdə müxtəlif təşkilatlar çərçivəsində tez-tez görüşürdü. Son vaxtlar mediada Rusiya, Çin və İran arasında görüş olacağı, birgə təlimlər keçirəcəkləri barədə məlumat yayılıb. Amma reallıqda heç nə yoxdur. Görüşsələr də, bu üç ölkədən ikisinin - İran və Rusiyanın qəbul edəcəyi qərar Amerikadan asılı olacaq. Bu üçlükdə yeganə sərbəst siyasət yürüdən Çindir. Amma onun da Amerikadan ciddi hərbi-siyasi çəkinəcəyi var.
Amerika İranın mövqeyini zəiflətməkdən ötrü husilərə qarşı əməliyyat komandası verdi, ciddi itkilər var.
Bu gün Putin tam olaraq Trampın əlindədir, amma o, Putini sıradan çıxarmaq istəmir. Xüsusilə də Ukrayna məsələsində Tramp Rusiyanı razı salacaq. Trampın Ukrayna ilə bağlı planları var və o planlarda Rusiyanın da öz yeri var. Rusiya münaqişə tərəfi olsa da, ABŞ üçün müəyyən məsələlərin həllində rola malikdir. Ola bilsin ki, Rusiya müəyyən hərəkətlənməyə getsin, amma bu da gorüntü xarakteri daşıyacaq. Amerika da Rusiyanın bu cəhdlərinə mane olmur.
Putin bu hərəkəti daha ciddi rəsmi numayəndəyə qarşı etsəydi, Trampın ciddi qəzəbinə tuş gələrdi. İstənilən halda, bu hərəkətinin cavabını hansısa formada alacaq. Bunu Putin imicini qorumaq, azacıq da olsa sifətini saxlamaq üçün edir. Demək istəyir ki, biz ABŞ-nin əlaltısi deyilik, onların nümayəndələrini qapı arxasında da saxlaya bilərik...
Lakin Rusiya Amerika ilə aralarında narazılıq yaradan hərəkətlərə indiki dövrdə yol verməz. Heç Vaşinqton üçün də hazırda Moskva ilə qarşıdurma arzuolunan deyil. Amerika nəyin bahasına olur-olsun, müvəqqəti də olsa, hərbi əməliyyatları dayandırmaq istəyir. Çünki atəşkəs olmayana qədər ABŞ Ukrayna ilə mineral ehtiyatların istismarına dair əldə edilən memorandumu muqaviləyə çevirə bilməyəcək.
Digər tərəfdən, Tramp istəyir ki, Rusiyanı Çindən ayırsın. Rubio bir müddət əvvəl açıq şəkildə bildirdi ki, XXI əsrdə onların siyasətinin əsasını Çinlə münasibətlər təşkil edəcək. Sanki Rusiya ABŞ üçün artıq yoxdur. İndiyə qədər Amerikanın siyasətinin əsaslarını Rusiya ilə münasibətlər təşkil edirdisə, lakin artıq Vaşinqton Moskva ilə məsələni həll edilmiş sayır. İndi əsas məsələ Çin olduğuna görə, Rusiyanın müəyyən şıltaqlıqlarına dözəcəklər və rəsmi Pekini təkləyəcəklər. Hazırda Rusiya özünu Amerikaya satır, sadəcə, bir qədər qiyməti qaldirmaq istəyir".
Dəniz NƏSİRLİ
