Elşən Manafov: “Ermənistana etibar etmədiyinə görə Azərbaycan birgə bəyanata razı olmayıb”
Biz Ermənistan və Azərbaycan arasında sülhün bərqərar olunması istiqamətində əldə edilən irəliləyişi səmimiyyətlə alqışlayırıq və tezliklə sazişin imzalanmasını səbrsizliklə gözləyirik.
Bu barədə Avstriya Xarici İşlər Nazirliyinin bəyanatında deyilir.
“Hərtərəfli və ədalətli razılaşma, şübhəsiz ki, bütün regionda sabitliyi, təhlükəsizliyi və rifahı gücləndirəcək”, - bəyanatda deyilir.
Bundan əvvəl Azərbaycanın xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov bildirib ki, Azərbaycan və Ermənistan sülh sazişinin mətninin razılaşdırılması üzrə danışıqları başa çatdırıblar.
Daha sonra Ermənistan Xarici İşlər Nazirliyi diplomatik kanallar vasitəsilə Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinə məlumat verib ki, Ermənistan “Ermənistan Respublikası ilə Azərbaycan Respublikası arasında sülh və dövlətlərarası münasibətlərin qurulması haqqında Saziş” layihəsinin razılaşdırılmamış iki maddəsi üzrə Azərbaycanın təkliflərini qəbul edir: “Rəsmi Bakı birtərəfli bəyanatla çıxış etməyi üstün tutdu”.
Burada bir nüans var. Deməli, Ermənistan bəyan edib ki, biz Azərbaycana sülh sazişi mətni barədə razılaşmanı və danışıqların bitdiyi barədə birgə bəyanat yaymağı təklif etdik. Azərbaycan isə təklikdə, birtərəfli qaydada bəyanat yaymağa üstünlük verib. Yəni hər dövlət öz adından bəyanat yaysın.
Maraqlıdır, Azərbaycan niyə bu taktikaya üstünlük verdi?
“Tərəflər arasında ATƏT-in Minsk qrupunun gələcək statusu ilə bağlı məsələlərə münasibətdə də fərqli baxışlar var”
Sözügedən məsələyə aydınlıq gətirən politoloq Elşən Manafov “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bunu bir sıra amillərlə əlaqələndirdi: “Azərbaycanın Ermənistanla birgə sülh sazişinin mətni ətrafında danışıqların başa çatması barədə bəyanatla çıxış etməkdən imtina etməsi bir sıra amillərlə bağlıdır. Prezident İlham Əliyev 12-ci Qlobal Bakı Forumunda çıxışı zamanı hazırda Ermənistana olan etibarın 0 dərəcəsində olduğunu deməklə bu məsələyə aydınlıq gətirmiş oldu. Yəni Ermənistana etibar etmədiyinə görə Azərbaycan birgə bəyanata razı olmayıb. Bəllidir ki, Ermənistan Azərbaycanla danışıqlarda uzun müddət qeyri-konstruktiv mövqe sərgiləyib. Rəsmi İrəvanın sözü və əməlləri arasında bir qayda olaraq həmişə böyük fərq olub. Digər tərəfdən, sülh müqaviləsinin mətni ətrafında Ermənistanın mübahisə doğuran son iki şərti də qəbul etməsinə baxmayaraq, rəsmi Bakı Ermənistana ünvanlanmış tələblərin yerinə yetirilməsini gözləməkdə haqlıdır. Bəllidir ki, Ermənistanın Dövlət Müstəqilliyi haqqında Konstitusiya aktında və ölkənin əsas qanununda Azərbaycana ünvanlanmış ərazi iddiaları var. Bu hüquqi müddəalardır və onların aradan qaldırılması yalnız referendum yolu ilə mümkündür. Ermənistan iqtidarı referendumun seçkilər dönəmində, 2027-ci ildə keçiriləcəyini bəyan edib. Referendumun keçirilməsinə qədər rəsmi Bakının Ermənistanla birgə bəyanatla çıxış etməsi isə rəsmi İrəvana etimadsızlığın indiki reallıqları konteksində düzgün qərar sayıla bilməz və vaxtından əvvəl atılmış addım ola bilər. Zira ölkənin əsas qanunundan Azərbaycana münasibətdə ərazi iddialarının aradan götürülmədiyi bir şəraitdə Ermənistanla imzalanmış sülh müqaviləsi uzunmüddətli və təminatlı ola bilməz. Belə bir müqavilə siyasi məzmun kəsb etsə də, hüquqi presedent təşkil edə bilər. Belə ki, növbəti iqtidar Ermənistanın əsas qanununda bizə münasibətdə ərazi iddialarının olması amilindən çıxış edərək, birtərəfli şəkildə sülh müqaviləsinin şərtlərini yerinə yetirməkdən boyun qaçıra bilər. Digər tərəfdən, Paşinyan özu də seçkilərdə müxalifət tərəfindən ola biləcək təzyiqlərdən ehtiyat edərək referendumun Ermənistanın Avropa Birliyinə inteqrasiya proseslərini sürətləndirmək və ölkənin qanunvericiliyini Avropa standartlarına uyğunlaşdırılması zərurətindən irəli gəldiyini bildirir. Zira müxalifət onu Azərbaycanla danışıqlarda təslimçi mövqe sərgilədiyinə görə ittiham edir. Beləliklə, rəsmi Bakı Ermənistandan ona münasibətdə irəli sürülmüş tələblərin yerinə yetirilməsi istiqamətində ardıcıl və birmənalı addımların atılmasını gözləyir. Bütün bunlarla yanaşı, tərəflər arasında ATƏT-in Minsk qSrupunun gələcək statusu ilə bağlı məsələlərə münasibətdə də fərqli baxışlar var. Azərbaycanın Xarici İşlər Nazirliyinin yayımladığı bəyanatda da bu məsələ qabarıq şəkildə öz əksini tapıb. Bütövlükdə, rəsmi Bakının Ermənistanla birgə bəyanatla çıxış etməkdən imtina etməsi, Prezident Əliyevin qeyd etdiyi kimi, Ermənistana etimadsızlıqdan irəli gəlir”.
Vidadi ORDAHALLI
