Qarabağa girən İran maşınlarının qaimələrində son mənzil - Xankəndi, Ermənistan... - FOTO
Sosial şəbəkələrdə İran avtomobillərinin Qarabağa daşıdığı yüklərə dair qaimələrin fotoları paylaşılıb. Nümayiş olunan qaimələrdə maraqlı faktlara rast gəlinir. Məsələn, 22 avqust 2021-ci il (2021/08/22) tarixli nəqliyyat qaiməsində (CMR) aydın qeyd olunur ki, Təbrizdən Xankəndiyə bitum daşınır. Bitum adətən yol inşaatında işlədilir.
Diqqəti çəkən əsas məqam isə təyinat məntəqəsi kimi - STEPANAKERT, ARMENIA yazılmasıdır. Bununla bir daha sübut olunur ki, İran Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə hörmətsiz yanaşır. Çünki dövlətin adından verilən və gömrükdən yoxlanılaraq keçən sənəddə belə hala rast gəlinməsi İranın heç də xoş olmayan niyyətindən xəbər verir. Bu faktın ortaya çıxması nələri söyləməyə əsas verir?
Bu faktın aşkarlanması İranın bizə qarşı yürütdüyü məkrli siyasətin növbəti ifşasıdır. Ermənistan ordusunun darmadağın edilməsi və kapitulyasiyası ilə başa çatan İkinci Qarabağ müharibəsi həm də yaxın qonşularımızın Azərbaycana münasibətinin real təzahürü, sınağı, aşkarlandığı dövr oldu. Həmin dövrdə, əfsuslar olsun ki, İrandan Azərbaycanın Xankəndi şəhərinə aramsız olaraq ağırtonnajlı yük avtomobilləri hərəkət edirdi. Bu avtomobillər İrandan Ermənistana keçir, oradan da Xankəndiyə yönəlirdi. Avtomobillərin yüklərinin nədən ibarət olması barədə nə Ermənistan, nə də İran İslam Respublikası indiyədək rəsmi açıqlama verib. Yüklərin bütünlüklə humanitar yardım, ərzaq və ya dərman preparatlarından ibarət olduğunu iddia etmək isə, ən azı, sadəlövhlük olardı. Həmin avtomobillərin hərəkətinin əks olunduğu çoxsaylı foto və videokadrlara rəğmən, rəsmi Tehran hər dəfə olayı qətiyyətlə təkzib edib, baş verənləri "İran-Azərbaycan dostluğuna və qardaşlığına qarşı yönəlmiş məqsədli dezinformasiya, əsassız şayiələr və böhtanlar" qismində dəyərləndirib.
Ötən il noyabrın 9-dan 10-a keçən gecə Rusiya, Azərbaycan və Ermənistan arasında imzalanmış üçtərəfli bəyanatla, Ermənistanın kapitulyasiyası ilə Vətən müharibəsi başa çatandan sonra da İran İslam Respublikasından Ermənistana, oradan da Azərbaycanın hələlik rusiyalı sülhməramlıların operativ fəaliyyət nəzarətində olan Xankəndi şəhərinə ağırtonnajlı yük maşınlarının hərəkəti dayanmadı. Sonuncu belə olay may ayının əvvəlində qeydə alındı. İranın dövlət nömrə nişanlı yük avtomobilləri Ermənistandan keçərək Laçın dəhlizi vasitəsilə Xankəndiyə yollandı. İranlı sürücülərin idarə etdikləri bu yük maşınlarının Azərbaycan ərazisində hərəkətlərinin qeyd olunduğu foto və video görüntülər də nümayiş olundu. Görüntülər yayılandan sonra İranın Azərbaycandakı səfirliyi bəyanat yayaraq bildirmişdi ki, videolar, fotolar və məlumatlar araşdırılacaq. Bir qədər keçdi, səfirlik nəticəni açıqladı: sən demə, görüntülər və məlumatlar "dezinformasiya" imiş. İyunun 19-u, günorta. İrandan Ermənistana keçmiş ağırtonnajlı yük avtomobilləri yenə Xankəndiyə doğru hərəkət edir. Üzərində İran bayrağı olan 124872 (fars rəqəmləri ilə) ban nömrəli yük maşını dövlət qeydiyyat nömrəsini dəyişərək Ermənistana məxsus 16US195 dövlət nömrə qeydiyyatı ilə Rusiyanın sülhməramlı kontingentinin nəzarətində olan postdan asanlıqla keçərək Xankəndi istiqamətinə hərəkət edir. Üzərində "HAMNAFAS" yazılmış yük maşını axşam saatlarında geri qayıdıb, Ermənistana keçib. Elə həmin gün, saat 17 radələri. 022DL99 dövlət nömrə nişanlı, üzərində "ARK TABRİZ" yazılmış yanacaqdaşıyan yük maşını Xankəndiyə yollanıb və geri dönməyib. İranlı sürücülər artıq yeni "fənd"dən istifadə edirlər: onlar Ermənistan ərazisinə daxil olanda İranın dövlət nömrə nişanlarını çıxarır, avtomobilə Ermənistan nömrələri vuraraq Xankəndiyə hərəkət edirlər.
Fəqət, İran vətəndaşı olan sürücülərin idarə etdikləri yük avtomobilləri Xankəndiyə nə daşıyır, hansı yükləri aparırlar? Bu adi yüklərdirsə, onda nə üçün avtomobillər Ermənistan ərazisinə daxil olandan sonra nömrə nişanları dəyişdirilərək "erməniləşdirilir"? Və yüklər adidirsə, nə səbəbdən daşımalar Azərbaycana əvvəlcədən müvafiq məlumat verilmədən, gizli şəkildə həyata keçirilir? Azərbaycanın bununla bağlı İrana ünvanladığı etiraz notasına da cavab verilməyib. Artıq Azərbaycan İranla Ermənistanı birləşdirən Gorus-Qafan yoluna nəzarəti tam təmin edib. Aparılan yoxlanışlar zamanı maraqlı faktların şahidi oluruq. Ən narahatedicisi odur ki, Ermənistan adı ilə Qarabağdakı erməni separatçılarına yük daşayan sürücülərin çoxu təmiz Azərbaycan dilində danışır. Böyük ehtimalla, onların çoxu cənubdan olan soydaşlarımızdır. Yaxşı olar ki, onlar könüllü olaraq İranın bizə yönəlik bu provokasiyasından imtina etsinlər. Çünki əks təqdirdə onları hüquqi məsuliyyət gözləyə bilər. İran dövlətinin verdiyi rəsmi qaimələrdə Xankəndinin Ermənistan olaraq göstərilməsi isə əlavə şərhə ehtiyac yeri qoymur. Bütün bu faktlar bir daha sübut edir ki, İran bizimlə səmimi qonşu kimi davranmır. Bütün vasitələrdən istifadə edir ki, Qarabağdakı erməni separatçılarını bəsləsin. Azərbaycan isə daima İranla mehriban qonşuluq siyasəti yürüdüb. İrana qarşı formalaşan və bizə böyük ehtiyacın duyulduğu koalisiyalarda iştirakdan imtina edib. İran bu addımlarını davam etdirərsə, Azərbaycanın da İrana adekvat təsir mexanizmləri barədə düşünməyə tam haqqı çatacaq. Belə mexanizmlər isə kifayət qədərdi.
Məhəmmədəli QƏRİBLİ
