Dünya böyük təhlükədə... Tramp silahlanma yarışını tətiklədi - nüvə dövlətlərinin sayı 25-ə yüksələ bilər...
ABŞ prezidenti Donald Trampın xarici siyasətdə atdığı addımlar bütün dünyada narahatlıq doğurur. Dünyada yeni nüvə silahlanma yarışının üfüqdə olduğuna dair açıqlamalar artır. İddialara görə, nüvə silahı olan dövlətlərin sayı 25-ə çata bilər.
“Financial” Times qəzeti yazır ki, Trampın qayıdışı ilə bütün dünyada nüvə silahlarının yeni dövrü başlayıb. Soyuq müharibə dövründə ABŞ və Sovet İttifaqı ən azı bir məsələdə razılığa gələ bilmişdilər. Hər iki tərəf nüvə silahının hamı üçün təhlükəli olduğuna razılaşmışdı. Hadisələrin gedişatından narahat olan o vaxtkı Amerika prezidenti Con Kennedi 1960-cı illərdə danışıqlar üçün Nüvə Silahlarının Yayılmaması Müqaviləsini gündəmə gətirmişdi.
1970-ci ildə qüvvəyə minən müqavilədə tərksilahın yolu, Amerika nüvə çətirini genişləndirərək müttəfiqlərin çəkindirmə üçün nüvə silahına ehtiyac duymaması ideyasına əsaslanırdı.
Ancaq, Trampın xarici siyasətdə atdığı addımlar, Rusiya ilə yaxınlığı, NATO və Avropa ilə məsafə saxlaması Berlindən Varşavaya, Seuldan Tokioya kimi müttəfiq dövlətləri qaçılmaz suallar qarşısında qoyub.
Vaşinqtonun müttəfiqləri üçün yaratdığı nüvə qalxanı aradan qalxsa nə olacaq? Müttəfiqlər belə bir ehtimala necə hazırlaşacaq?
Nüvə Silahlarının Yayılmaması haqqında Müqaviləyə əsasən, nüvə silahına malik dövlətlər Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhlükəsizlik Şurasının beş daimi üzvü ilə məhdudlaşır: ABŞ, Rusiya, Çin, Fransa və Böyük Britaniya.
Bununla belə, müqavilədən çıxan yeganə ölkə Şimali Koreya və heç vaxt sazişə qoşulmayan İsrail, Hindistan və Pakistan da nüvə silahı yaradan ölkələr sırasındadır.
Analitiklərin fikrincə, Trampın xüsusilə Rusiyaya qarşı mövqeyi Avropa və Asiyadakı müttəfiq ölkələri öz nüvə qalxanlarını yaratmağa sövq edəcək. “Financial Times” yazır ki, Trampın xarici siyasəti nüvə dövlətlərinin sayını 25-ə çatdıra bilər.
Hazırda nüvə variantlarını nəzərdən keçirən ölkələr arasında Almaniya, Polşa, Cənubi Koreya və Yaponiya önə çıxır. Almaniya Fransa və İngiltərə ilə nüvə silahlarını paylaşmaq ideyasını müzakirə edir. Polşa öz ərazisində Amerikanın nüvə başlıqlarını yerləşdirmək istəyir. Yaponiya və Cənubi Koreya isə nüvə silahından Çin və Şimali Koreyaya qarşı çəkindirici vasitə kimi istifadə etmək niyyətindədir.
TAHİR
