Ağdamda erməni minası terror törətdi – Əliyevin "minalanmış ölkələr qrupu" barədə təklifi yenidən gündəmdə...
Rauf Zeyni: “Bu ölkələrin minalanmış ərazilərin təmizlənməsində birgə layihələr, tədbirlər həyata keçirməsi çox böyük effekt verə bilər”
Ermənistanın ərazimizdə basdırdığı minalar insanlarımız üçün təhlükə və faciə mənbəyidir. 3 il yarımdan artıqdır ki, Azərbaycan mina problemini aradan qaldırmaq üçün ciddi şəkildə çalışır.
Amma çoxsaylı işlərin aparılmasına, mütəxəssislərin, minaaxtaran avadanlıqların bu işə cəlb olunmasına baxmayaraq, hələ bu problemi tam olaraq aradan qaldırmaq mümkün deyil və bunun neçə illər də problem olacağı məlumdur. Beynəlxalq təşkilatlar, digər məsələlərdə olduğu kimi, bununla bağlı da Ermənistana heç bir təzyiq göstərmək istəmir.
Daxili İşlər Nazirliyi, Baş Prokurorluq və Minatəmizləmə Agentliyinin (ANAMA) Mətbuat Xidmətinin birgə yaydığı məlumatda bildirilir ki, Ağdam rayonunun Novruzlu kəndi ərazisində mina hadisəsi baş verib. Minalardan təmizlənməmiş ərazidə ekskovator piyada əleyhinə minaya düşüb. Ekskavotor zədələnib, xəsarət yoxdur.
Faktla bağlı Ağdam rayon Prokurorluğunda araşdırma aparılır.
AR DİN, Baş Prokurorluq və ANAMA bir daha vətəndaşları təhlükəsizlik qaydalarına riayət etməyə, mina təhlükəsi işarələrinin göstəricilərinə diqqətlə yanaşmağa və bələd olmadıqları ərazilərə daxil olmamağa çağırıb.
Azərbaycan Prezidenti dəfələrlə beynəlxlaq səviyyəli tədbirlərdə qlobal mina problemini gündəmə gətirib.
Bildiyimiz kimi, Azərbaycan özü milli Dayanıqlı İnkişaf Məqsədi müəyyənləşdirib eyni zamanda qlobal səviyyədə də minatəmizləmənin 18-ci Dayanıqlı İnkişaf Məqsədi olması təklifini irəli sürüb.
Prezident İlham Əliyev 2 mart 2023-cü ildə Bakıda Qoşulmama Hərəkatının COVID-19-a qarşı mübarizə üzrə Təmas Qrupunun Zirvə görüşündə də bu məsələni qaldırmışdı: “Ermənistanın işğalına görə Azərbaycan dünyada mina ilə ən çox çirkləndirilmiş ölkələr arasındadır. İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra, yəni 2020-ci ilin noyabr ayından bəri 300 azərbaycanlı mina partlayışı nəticəsində həlak olmuş və ya yaralanmışdır.
Ölkə üçün humanitar minatəmizləmənin böyük əhəmiyyətini nəzərə alaraq, Azərbaycan hazırda xüsusi milli Dayanıqlı İnkişaf Məqsədinin müəyyən edilməsini nəzərdən keçirir. Azərbaycan Dayanıqlı İnkişaf Məqsədləri və minatəmizləmə fəaliyyəti arasında birbaşa əlaqə görür, çünki minalar yenidənqurma prosesini və keçmiş məcburi köçkünlərin geri dönməsini ləngidir. Azərbaycan minatəmizləmənin 18-ci Dayanıqlı İnkişaf Məqsədi olması təşəbbüsünü fəal şəkildə təşviq edir. Biz Qoşulmama Hərəkatına üzv olan ölkələri bu təşəbbüsü dəstəkləməyə dəvət edirik.
Qoşulmama Hərəkatına üzv ölkələrin bir çoxunun mina və partlamamış hərbi sursatlarla ən çox çirklənmiş ölkələr sırasında olduğunu nəzərə alaraq, mən səsimizi qlobal miqyasda eşitdirmək üçün Minaların Təsirinə Məruz Qalmış Ölkələrin Həmfikirlər Qrupunun yaradılmasını təklif etmək istəyirəm”.
Bildirək ki, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Assmableyası tərəfindən 17 məqsəd qəbul edilib. BMT-nin 2015-ci ilin sentyabr ayında keçirilən tarixi sammitində dünya liderləri tərəfindən qəbul edilmiş "2030-cu ilədək dayanıqlı inkişaf sahəsində Gündəlik"də əks olunan Dayanıqlı İnkişaf Məqsədləri (DİM-lər) 1 yanvar 2016-cı il tarixində rəsmi şəkildə qüvvəyə minib. Azərbaycan da humanitar minatəmizləmənin BMT-nin qlobal 18-ci DİM-i kimi təsis edilməsi təşəbbüsü ilə çıxış edib.
Ağdamda baş verən sonuncu mina hadisəsi göstərir ki, sivillər də minaya düşür. Azərbaycan məhz belə şeyləri nəzərə alıb, minalarla çox çirklənmiş ölkələr qrupunun yaradılması və da humanitar minatəmizləmənin BMT-nin qlobal 18-ci DİM-i kimi təsis edilməsi təkliflərini verib. Yəni mina probleminin də dünyanın 2030-cu ilə qədər təhlükələrinin sırasına daxil edilməsi təşəbbüsü ilə çıxış edib ki, mina problemi BMT-nin qlobal 18-ci DİM-i kimi qəbul edilsin.
“Azərbaycanın bu təşəbbüsü bütün dünya üçün əhəmiyyətlidir və onun BMT-nin 18-ci Dayanıqlı İnkişaf Məqsədləri kimi qəbul edilməsi bir zərurətdir”
Milli QHT Forumunun prezidenti Rauf Zeyni “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, Azərbaycan müatəqillik əldə edəndən bəri işğal, terror, soyqırım kimi məsələlərdən əziyyət çəkən ölkələrdən biridir: “O cümlədən, mina problemi kimi böyük bir təhlükə və faciə ilə üz-üzə qalıb. İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra aydın oldu ki, azad olunmuş ərazilərdə milyonlarla mina “əkilib” və onların təmizlənməsi üçün 25-30 il vaxt, təxminən 25 milyard dollar vəsait lazımdır. Ona görə də, Prezident İlham Əliyev Qoşulmama Hərəkatının zirvə görüşündə məsələ qaldıranda ki, minalardan daha çox zərər çəkmiş, mina ilə daha çox çirkənmiş ölkələrin ayrıca bir qrupu yaradılsın, bu təsadüfi deyildi. Azərbaycan Prezidentinin təklifi tamamilə haqlı təklifdir, çünki bu ölkələr qlobal mina probleminin ciddiliyinin beynəlxalq aləmə çatdırılması istiqamətində birgə səylər göstərə bilərlər. Eyni zamanda bu ölkələrin minalanmış ərazilərin təmizlənməsində birgə layihələr, tədbirlər həyata keçirməsi çox böyük effekt verə bilər. Günü-gündən mina faciəsinin miqyası artır. Bu günlərdə də Ağdamda ekskovator minaya düşdü, zərər çəkənlərimiz var. Azərbaycanın bu təşəbbüsü bütün dünya üçün əhəmiyyətlidir və onun BMT-nin 18-ci Dayanıqlı İnkişaf Məqsədləri kimi qəbul edilməsi bir zərurətdir”.
R.Zeyni əlavə etdi ki, İkinci Dünya müharibəsindən qalan minalardan və partlamamış hərbi sursatlardan əhali hər zaman problemlər yaşayıb. Mina problemi bütün dünya üçün bəladır. Bu problemlərin genişlənməməsi üçün Ermənistanın düzgün mina xəritələrini verməli olduğunu deyən R.Zeyni bildirdi ki, biz o xəritələr əsasında ərazimizi minalardan təmizləyə bilək, işi gücləndirək: “Dünya ictimaiyyəti də bu məsələ ilə bağlı səssiz qalmamalıdır, Ermənistana çağırışlar etməlidir, işğalçıya, Azərbaycana mina problemi yaşadan bu ölkəyə öz sözünü deməli, ona təzyiq göstərməlidir. Dünyanın bəzi ölkələri Ermənistanı silahlandırmaq əvəzinə ondan xəritələri alıb Azərbaycana verməlidir ki, bu xəritələr vasitəsilə mülki əhalinin və hərbiçilərimizin minaların qurbanı olmasının qarşısı alınsın”.
İradə SARIYEVA
