Rusiya Ermənistana diplomatik müharibə elan etdi - Ukrayna ssenarisi yenidən gündəmdə...
İra30-2
Abutalıb Səmədov: “Hadisələr göstərir ki, yalnız hərbi müdaxilə ilə Ermənistanı bu kursdan döndərmək olar”
ABŞ, Avropa İttifaqı (Aİ) və Ermənistan arasında aprelin 5-də keçiriləcək görüşə Rusiyanın münasibəti aydındır. Bu artıq müxtəlif rəsmilərin açıqlama və bəyanatlarında öz ifadəsini tapıb.
Onu da bildirək ki, Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin yaydığı bəyanatda qeyd edilir ki,
Rusiya Federasiyasının 102-ci hərbi bazasının Ermənistanda olması respublikanın suverenliyinin yeganə real təminatıdır.
Rusiya Xarici İşlər Nazirliyindən TASS-a verilən məlumata görə, “Aİ ilə Ermənistan arasında münasibətlərin dərinləşməsi: Ermənistanda daha çox Avropa; Avropada daha çox Ermənistan” adlı məqalə NATO-nun keçmiş baş katibi Anders Foq Rasmussenin rəhbərliyi ilə hazırlanıb.
“Təhlükəsizliklə bağlı təkliflər sağlam düşüncəyə tamamilə ziddir. 102-ci hərbi baza və Rusiya sərhədçilərinin mövcudluğu Ermənistanın suverenliyinin yeganə real təminatıdır.
Onların geri çəkilməsinin bir növ respublikanın hərbi potensialını gücləndirəcəyi fikri təhlükəli demaqogiyadır. Bu gün bizi mövcud təhlükəsizlik sisteminə yenidən baxmağa məcbur edən Qərb bunun müqabilində konkret heç nə təklif etmir”, - XİN qeyd edib.
Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin bəyanatında bu məsələyə aydın münasibət sərgilənib. Eyni zamanda, 5 aprel görüşü ilə bağlı Rusiya XİN-in, Mariya Zaxarovanın və Sergey Lavrovun son açıqlamaları faktiki olaraq Ermənistana müharibə elan edilməsidir. Yəni bu açıqlamalarla faktiki olaraq Rusiya Ermənistana diplomatik müharibə elan edib.
Rusiya mövqelərini qoruyub saxlamaq üçün digər vasitələrdən də istifadə edə, hücum planı həyata keçirə bilər. Yəni hətta gözlənilir ki, Rusiya Ermənistana hərbi müstəvidə zərbə endirsin. Çünki o siyasətin ardıcıllığı təmin olunmalıdır. Əgər bu gün diplomatik hücumlar varsa, bu sonda mütləq hərbi hücuma çevrilməlidir və Ermənistana hərbi zərbə də endirilə bilər. Bu da Ukrayna ssenarisinin Ermənistanda da təkrar olunması demək olar.
Digər bir tərəfdən də, Ermənistan ABŞ-la, Aİ ilə qaşıq dəyişir, görüşə hazırlaşır, amma bu mənzərəyə İran seyrçi qalır.
Rusiya artıq Ermənistana diplomatik müharibə elan etdi və Ukrayna ssenarisi yenidən gündəmə gəldi. Gözlənilir ki, Rusiya Ermənistana hərbi müdaxilə edəcək, ona hərbi zərbə endirəcək.
Ekspertlər hesab edir ki, Rusiyanın Ermənistanı ikinci Ukraynaya çevirməsi ssenarisi artıq işə düşüb və biz bunu yaxın dövrlər ərzində görə bilərik. Ekspertlərə görə, əgər Ermənistan tutduğu siyasi kursdan geriyə addım atmazsa Rusiyanın hərbi hücumları ilə qarşılaşmalı olacaq və bu da onun üçün çox acı nəticələr deməkdir.
“...2025-ci ildə Ermənistana hərbi müdaxilə ehtimalı çox güclüdür...”
Məsələ ilə bağlı şərh verən “Alyans” Strateji Araşdırmalar Mərkəzinin sədri, siyasi ekspert Abutalıb Səmədov baki-xeber.com-a “ Rusiyanın xarici işlər naziri Lavrovun Ermənistan lideri haqqında dedikləri artıq körpülərin tamamilə yandırıldığının göstəricisidir. Rusiya ilə Ermənistanın münasibətlərinin bu hakimiyyət dövründə düzəlməsi mümkünsüzdür. Ancaq eyni zamanda Paşinyan hakimiyyətini devirmək şansı hələ ki, Rusiyanın əlində yoxdur. Göstərilən cəhdlər nəticə vermir. Hadisələr göstərir ki, yalnız hərbi müdaxilə ilə Ermənistanı bu kursdan döndərmək olar. Hərbi müdaxilə də Ukrayna ilə müharibənin getdiyi dövrdə, təbiidir ki, mümkün deyil. Bu səbəbdən, görünür, Rusiyanın Ermənistana qarşı atacağı addımların ardıcıllığı belə olacaq: ilk növbədə Ukrayna cəbhəsində vəziyyət sabitləşir, Ukraynanın 2024-cü ildə nəzərdə tutulan əks-hücumunun da qarşısı alınır və bundan sonra Ermənistana qarşı əvvəlcə iqtisadi addımlar atılır, ardınca 2025-ci ildə, yaxud növbəti ildə hərbi müdaxilə edilir. Bu artıq Ukrayna-Rusiya müharibəsinin tamamilə Rusiyanın qələbəsi ilə başa çatmasından aslı olacaq. Yalnız bu halda Rusiya Ermənistana hərbi müdaxilə fikrinə düşə bilər. Hadisələr də göstərir ki, Ermənistanın siyasətində ciddi dönüş olmasa Rusiyanın Ermənistana hərbi müdaxiləsi qaçılmazdır. Təbiidir ki, hadisələrin bu cür gedişi bizi də narahat edir. Çünki o da aydındır ki, Ukrayna müharibəsindən Rusiya qələbə ilə çıxsa, təkcə Ermənistan üçün problem yaratmayacaq, o, keçmiş MDB dövlətlərinin hamısı üçün problemə çevriləcək. Bu səbəbdən maraqlıyıq ki, ən azından Rusiya Ukrayna müharibəsindən qalib çıxmasın, kifayət qədər zəifləmiş çıxsın ki, öz imperiya düşəncələrindən imtina etmək məcburiyyətində qalsın. Bu səbəbdən də hamı Ukraynaya yardımın tezləşdirilməsini tələb etməlidir. İndi bizdə bir qrup adam peyda olub, “hər şey yaxşıdır, Ukrayna qalib gələcək” deyir. Başa düşmək olmur ki, bunlar kimə ürək-dirək verirlər, kimi aldadırlar. Bu gedişlə Ukraynanın qalib gəlməsi mümkün deyil. Ona görə arxayınlaşmaq və heç ciddi iş görməmək hamımız üçün təhlükəlidir. “Hər şey yaxşıdır” mövqeyindən təcili imtina olunmalıdır. ABŞ səfirliyinə, ABŞ hökumətinə, Avropa Birliyinə, onların səfirliklərinə müraciətlər təşkil olunmalıdır, yardımlar artırılmalıdır, Ukraynanın qələbəsi üçün ciddi addımların atılması tələb olunmalıdır. Əks halda 2024-cü ildə Ukraynanı ağır günlər gözləyir və bu hamımız üçün təhlükəlidir”-deyə bildirdi.
A.Səmədovun sözlərinə görə, nəzərə alsaq ki, ABŞ-ın Ukraynaya yardımı hələ də qəbul olunmayıb, bu gedişlə yaxın vaxtlarda qəbul edilmək ehtimalı da yoxdur. A.Səmədov təəssüflə qeyd etdi ki, digər tərəfdən, bu yardımla bağlı qərar hətta qəbul olunsa da, əvvəlki illərlə müqayisədə onun həcmi az olacaq. “Nəzərə alaq ki, keçən il ABŞ Ukraynaya təkcə hərbi məqsədlər üçün 23 milyard dollar vəsait ayırdı və bu il ayrılacaq vəsait 23 milyarddan az olacaq. Çox təəssüf ki, ötən il Ukrayna irəli gedə bilmədi. Son günlər də hərbi əməliyyatlar Rusiyanın üstünlüyü ilə davam edir. Hərbi yardımların artırılması tələbi ilə hərəkat başlamalıdır. Özünü Ukrayna təəssübkeşi hesab edənlər də konkret işlər görməlidirlər. Özlərindən savadlı, özlərindən ağıllı adamları düşmən elan etmək yox, hərəkət etmək lazımdır. Üstəlik, burada bir məqamı da nəzərə almaq lazımdır. Aİ Ukraynaya 50 milyard yardım ayrılması barədə qərar qəbul edib, amma bu yardım 4 il ərzində veriləcək. Bu ayrılan 50 milyardı hərbi xərclərə yönəltmək mümkünsüzdür. Bu da nəzərə alınmalıdır. Vəziyyət kifayət qədər ciddidir. Ciddi addımlar atılmasa, Ukraynaya yardımlar tez və daha artıq səviyyədə göstərilməsə 2025-ci ildə Ermənistana hərbi müdaxilə ehtimalı çox güclüdür...”-deyə A.Səmədov əlavə etdi.
A.Səmədovun sözlərinə görə, Ermənistanın Aİ və ABŞ-la durmadan yaxınlaşması həm Rusiyanı, həm də İranı ciddi şəkildə narahat edir. O qeyd etdi ki, dəfələrlə İran rəsmiləri öz mövqelərini Ermənistana çatdırıblar. “Ancaq çox qəribədir ki, İsrailin Azərbaycanda bir ferma tikməsini kəsin etirazla qarşılayan İran Ermənistana qarşı hələlik səbr göstərməkdə davam edir. Görünür, münasibətlərin indiki vəziyyəti İran tərəfindən dözülməz kimi qiymətləndirilmir. Hələ ümid edir ki, müəyyən fikirlərini çatdırmaqla Ermənistanı Avropa Birliyi və ABŞ-la sıx əməkdaşlıqdan çəkindirmək olar. Ancaq çox güman, İran da anlayır ki, artıq Ermənistan Rusiyadan uzaqlaşmaq xəttini götürüb ABŞ və Avropa Birliyinə yaxınlaşır. Bu, İran üçün də ciddi problemlər yarada bilər və yaradacaq”-deyə A.Səmədov vurğuladı.
İradə SARIYEVA
