ABŞ-dan Bakıya təzyiq? - Bayden 21 illik “dondurma” ənənəsini niyə pozur?..
Bəhruz Quliyev: “Bu cür yardımlar yalnız mənəvi xarakter daşıya bilər”
Bir məqam diqqəti cəlb edir. Deməli, Azərbaycan 2001-ci ilin payızında Birləşmiş Ştatların Əfqanıstanda “Əl Qaidə” terror təşkilatına qarşı apardığı əməliyyatlara dəstək verdi. Bununla bağlı qurulan antiterror koalisiyasına qoşuldu. Əfqanıstana daşınan yüklərlə bağlı hava məkanını açdı.
Bunun qarşılığında ABŞ Azərbaycana dövlət yardımını qadağan edən bədnam 907-ci düzəlişi dondurmağa qərar verdi. Belə ki, 2002-ci ildən bəri hər il ABŞ 907-ci düzəlişi dondururdu. Prezident ona verilən xüsusi səlahiyyətlərdən istifadə edərək bunu edirdi. Ancaq nədənsə, bu il ilk dəfə olaraq 907-ci düzəlişin dondurulması ABŞ prezidentinin yadına düşmür. 1 ay 15 gündən sonra il bitir, amma bundan səs-soraq yoxdu. Nə gözlənilir? Bayden düzəlişi dondurmayacaq?
“Bu gün 907-ci düzəlişin dondurulması ABŞ-ın Azərbaycana münasibətinin göstəricisi ola bilər”
Sözügedən məsələni “Bakı-Xəbər”ə şərh edən “SƏS” Media Qrupunun rəhbəri, politoloq Bəhruz Quliyev hesab edir ki, 907-ci düzəliş artıq Azərbaycan üçün simvolik əhəmiyyət kəsb edir: “Ümumiyyətlə, 1992-ci ildə SSRİ dağılanda ABŞ Konqresi “Azadlığı Müdafiə Aktı” adlı qanun qəbul edib. Həmin Akta əsasən keçmiş sovet respublikalarına ABŞ dövləti tərəfindən çox ciddi yardımlar göstərilirdi. Bu yardımın kifayət qədər böyük həcmi var idi. Keçmiş SSRİ respublikası kimi Azərbaycan da bu Akta daxil idi. Ancaq erməni diasporasının fəaliyyəti nəticəsində həmin akta 907-ci düzəliş əlavə olundu ki, bu, Azərbaycanın yardımlardan kənarda qalması idi”.
Media Qrupunun rəhbəri bildirib ki, həmin düzəlişə Azərbaycanın yardımdan məhrum edilməsi haqqında bir bənd əlavə edilmişdi: “1993, 1994, 1995, 1996-cı illərdə Azərbaycanın həqiqi yardıma ehtiyacı olduğu bir dövrdə cəhd olundu ki, bu düzəliş aradan qaldırılsın. Yəni Azərbaycan da Birləşmiş Ştatların bu yardımlarından bəhrələnsin. Yalnız 2002-ci ilən sonra ABŞ prezidenti öz səlahiyyətlərindən istifadə edərək 907-ci düzəlişi dondurmağa başladı. Etiraf edək ki, bu gün Azərbaycan ciddi iqtisadi platformada özünü göstərən, təsdiq edən bir dövlətdir. Bu gün Cənubi Qafqazda, Şərqdə Azərbaycan artıq böyük layihələrlə çıxış edir. Bu mənada hazırda Azərbaycanın sözügedən yardımlara ehtiyacı yoxdur. Bu cür yardımlar yalnız mənəvi xarakter daşıya bilər. Bu gün 907-ci düzəlişin dondurulması ABŞ-ın Azərbaycana münasibətinin göstəricisi ola bilər. Azərbaycan iqtisadiyyatı bu gün ABŞ-dan asılı deyil. Azərbaycanın iqtisadi cəhətdən ABŞ-dan asılılığı yoxdur. Əgər Cənubi Qafqaz regionunda ABŞ çox ciddi dövlətlə əməkdaşlığını, siyasi, diplomatik əməkdaşlığını davam etdirmək istəyirsə, sözsüz ki, 907-ci düzəlişi hər il olduğu kimi donduracaq və Azərbaycanla əlaqələrini möhkəmləndirəcək. Əks halda bu cür addımlar gələcək əməkdaşlığa xələl gətirir”.
Vidadi ORDAHALLI