Ermənistan Rusiyaya qarşı ABŞ-la sövdələşdi...

Ermənistanın MDB, KTMT, Aİİ kimi birliklərdən çıxmağa hazırlaşması ilə bağlı yayılan məlumatlar artıq konkret faktların timsalında öz təsdiqini tapmaqdadır. Bu ölkə rəhbərliyi ciddi şəkildə Rusiyanın iştirak etdiyi bu qurumların tədbirlərindən uzaq qaçır. 

Artıq məlumdur ki, Ermənistan baş naziri Nikol Paşinyan KTMT-nin noyabrın 23-də Minskdə keçiriləcək sammitinə getməyəcək. Paşinyan bu barədə Belarus prezidenti Aleksandr Lukaşenko ilə telefon danışığı zamanı deyib. Baş nazirin mətbuat katibi Nazeli Baqdasaryan qeyd edib: “Paşinyan görüşdə iştirak edə bilməyəcəyini deyib və KTMT tərəfdaşlarının bu qərara anlayışla yanaşacağına ümid etdiyini bildirib”.

Ermənistan Təhlükəsizlik Şurasının katibi Armen Qriqoryan Ermənistanın KTMT tədbirlərində iştirak etməməsi mövzusuna toxunub. Qriqoryan Ermənistanın 2021-ci ilin may ayından KTMT-dən lazımi yardımı almadığını və buna görə də izahat verilmədiyini deyib. O, daha sonra qeyd edib ki, Ermənistanın belə tədbirlərdə iştirak etməməsində problem yoxdur. Bununla belə, Qriqoryan KTMT-yə üzvlüyünün heç bir şəkildə Ermənistanın inkişafına mane olmadığını vurğulayıb: “KTMT Ermənistanı tərk edir və bizim addımlarımız buna sadəcə reaksiyadır”. Bu durumda yayılan məlumata əsasən, Aleksandr Lukaşenko Nikol Paşinyanın Minskdə keçiriləcək KTMT sammitində iştirakdan imtina etməsinə maraqlı reaksiya verib və tələsik qərarlar qəbul etməməyi tövsiyə edib. Belarus liderinin mətbuat katibi Natalya Eysmont bununla bağlı qeyd edib: “Belarus prezidenti Ermənistan baş nazirinin sammitdə iştirakdan imtina etməsinə sakit reaksiya verdi. Anlayır ki, bu, istənilən dövlət liderinin öz işidir”. Eysmont  vurğulayıb ki, Ermənistanın baş naziri ilə yanaşı, digər dövlət başçılarına da dəvət ünvanlanıb: “Məsələn, Rusiya prezidentinə də bu yaxınlarda telefon danışığı zamanı dəvət ünvanlanıb. O, dəvəti qəbul edib. Öz təcrübəsinə və bəzi digər tanınmış siyasətçilərin oxşar vəziyyətlərdəki qərarlarına əsaslanaraq, Lukaşenko Ermənistan baş nazirinə tələsməməyi, tələsik qərarlar qəbul etməməyi, dezinteqrasiyaya yönəlik növbəti addımlar barədə ciddi düşünməyi təklif edib”. Kreml isə erməni baş nazirin bu qərarından təəssüfləndiyini bildirib. Kremlin sözçüsü Dmitri Peskov Paşinyanın KTMT sammitində iştirakdan imtina etməsinə təəssüfləndiklərini söyləyib: “Əgər belədirsə, onda yalnız təəssüf hissi ifadə etmək olar. Belə görüşlər mövqeləri dəqiqləşdirmək üçün yaxşı səbəbdir”. Ermənistan parlamentinin “Hayastan” fraksiyasının deputatı Armen Rüstəmyan Paşinyanın Qərbə güvənərək Rusiyaya qarşı demarşlarının müsbət heç nə vəd etmədiyini qeyd edib. O xatırladır ki, Avropa İttifaqının müşahidəçiləri indiyə kimi sərhəddə yaşanan hadisələrin qarşısını ala bilməyib. Rüstəmyan Ermənistan hakimiyyətinin qərarlarının ağır nəticələr verə biləcəyini qeyd edib: “Bizə daha effektiv addımlar lazımdır. Ordunun müdafiə qabiliyyətini gücləndirməli, özümüzə müttəfiqlər tapmalıyıq. Müşahidə missiyasının ərazidə mövcud olması problemin həlli üçün kifayət deyil. Əksinə, bu, İran və Rusiya ilə münasibətlərdə problem yaradır. Artıq üçüncü dəfədir ki, KTMT iclasına qatılmırıq. Bunun çox ciddi nəticələri ola bilər. Biz isə Rusiya və Qərb arasındakı münaqişəni öz ərazimizə gətiririk. Bunun Ermənistan üçün nəticəsi dağıdıcı olacaq: münaqişənin qurbanına çevrilə bilərik. Azərbaycan bu vəziyyətdən öz xeyri üçün istifadə edir, biz isə əleyhimizə çeviririk. Düşmənlərimizdən öyrənməli olduğumuz şeylər var”.

Belə bir vaxtda daha bir maraqlı məlumat yayılıb. Bəlli olub ki, Paşinyanın Rusiyaya qarşı cəsarətli addımlar atması daha çox Qərbdən, əsasən də ABŞ-dan qaynaqlanır. Bildirilir ki, Rusiya Ermənistana təzyiq göstərsə və ya embarqo tətbiq etsə, ABŞ İrəvana güclü dəstək verəcək. Məsələ ilə bağlı “kalibr” portalının yaydığı məlumata əsasən, bu barədə İrəvanla Vaşinqton arasında razılaşmalar əldə edilib. Məlumatda bildirilib ki, razılaşmalara əsasən, ABŞ Rusiyaya bu məsələlərdə güclü dəstək verəcək: “1. Ermənistanın lazımi dizel yanacağı və enerji ehtiyatları ilə təmin edilməsi. 2. “Metsamor” AES-in alternativ Rusiya nüvə yanacağı ilə təmin edilməsi (hazırda buna “Rosatom” cavabdehdir). Birləşmiş Ştatlar, həmçinin, AES-in idarə edilməsi və istismarının təmin edilməsi üçün Ermənistana bütün lazımi texniki dəstəyi göstərməyə hazırdır. 3. Rusiya Federasiyasından buğda və buğda unu idxal edən Ermənistanın müvafiq alternativ təchizatla təmin edilməsi. Qeyri-qanuni rejimin buğda yetişdirdiyi Azərbaycan ərazilərinin işğaldan azad edilməsindən sonra Ermənistan üçün ərzaq təhlükəsizliyi problemi xüsusilə kəskinləşib. 4. Lazım gələrsə, erməni internet provayderləri Amerika peyk interneti ilə təmin olunacaqlar. 5. ABŞ Ermənistanda Rusiyanın sərt sanksiya addımları nəticəsində xarici valyuta kəsiri yaranarsa, onu ödəməyə hazırdır. 6. Ermənistan Silahlı Qüvvələri lazımi hərbi texnika, uniforma və silahlarla təmin olunacaq, təhlükəsizlik orqanları, o cümlədən polis lazımi texniki dəstək alacaq. Amerika tərəfi yuxarıda qeyd olunan bütün məqamlarda erməni tərəfdaşlarına tam dəstək verəcəklərinin təminatını verir”. Qeyd edilib ki, amerikalılar heç vaxt Rusiya bloklarının (KTMT, Aİİ) üzvü olan ölkəyə belə təhlükəsizlik təminatı verməyiblər: “Əgər Vaşinqton buna zəmanət verirsə, o zaman Ermənistanın bunun müqabilində hansı addımlar atacağını təxmin etmək olar. Digər məsələ isə Rusiyanın necə, nə vaxt və hansı addımlar atacağıdır… Paşinyan komandasının fəxr etdiyi bütün iqtisadi artım Rusiyadan gələn maliyyə axınları və güzəştli Rusiya xammalı üzərində qurulsa da, indiyədək Moskva Paşinyana qarşı fərdi şifahi hücumlar və Birinci Kanalda yayımlanan verilişlərdən başqa heç bir tədbir görməyib”. Amma artıq vəziyyət dəyişə, Kreml açıq-saçıq xəyanətə - Ermənistanın şıltaqlığına dözməyə bilər.

Nahid SALAYEV