Türkiyə və Azərbaycan vətəndaşları Ermənistanda niyə ev alırlar?..
Son bir ildə Türkiyə və Azərbaycan vətəndaşları Ermənistanda 4 ədəd daşınmaz əmlak satıblar. Bu barədə məlumat “Sputnik Armenia” portalı tərəfindən yayılıb və rəsmi mənbələrə istinad edilir.
Qeyd edilir ki, 2023-cü ildə Türkiyə vətəndaşları Ermənistanda çoxmənzilli yaşayış binalarından 3 mənzil alıb, bunlar hamısı paytaxt İrəvanda yerləşir. Portalın yazılı sorğusuna cavab olaraq Ermənistan Kadastr Komitəsi də bunu təsdiq edib. Qeyd edək ki, 2022-ci ildə Türkiyə vətəndaşları Ermənistanda 11 mənzil alıblar. Kadastr Komitəsi həmçinin bildirib ki, 2023-cü ildə Azərbaycan vətəndaşları Ermənistanda daşınmaz əmlak almayıb, 2022-ci ildə isə 2 daşınmaz əmlak alıblar: biri İrəvanda, ikincisi Lori rayonunda fərdi yaşayış evi olub. “Ermənistan Respublikasında Türkiyə vətəndaşlarına 2023-cü ildə İrəvanda çoxmənzilli yaşayış binasında 2 mənzil və Ararat rayonunda 1 torpaq sahəsi satılıb. Həmin müddət ərzində Azərbaycan vətəndaşı çoxmənzilli binadan 1 mənzil alıb”, - deyə Komitə satıcıların milliyyətini qeyd etmədən məlumat yayıb. O da bildirilir ki, 2022-ci ildə Azərbaycan və Türkiyə vətəndaşları Ermənistanda daşınmaz əmlak satmayıblar. Kadastr Komitəsinin əvvəllər dərc etdiyi məlumatlara görə, 2023-cü ildə Ermənistanın daşınmaz əmlak bazarında xarici vətəndaşlar tərəfindən 4479 alqı-satqı əməliyyatı həyata keçirilib. 1492 halda alıcı, 2834 halda satıcı, 153 halda hər iki tərəf xarici vətəndaş olub.
O da qeyd edilir ki, Türkiyə vətəndaşları Ermənistanda ilk dəfə 2005-ci ildə, Azərbaycan vətəndaşları isə 2012-ci ildə daşınmaz əmlak alıblar. Bu gün istənilən Azərbaycan vətəndaşı özünün istədiyi hər hansısa ölkədə daşınmaz əmlak ala bilər. Onun həmin ölkədə daşınmaz əmlakının olub-olmaması ilə bağlı o ölkəyə sorğu göndərilmədikcə, təbii ki, Azərbaycan hökumətinin o əmlaklardan xəbəri ola bilməz. Türkiyə hökuməti Azərbaycan vətəndaşlarının mənzil alması barədə Azərbaycana sorğu göndərir. Ancaq digər ölkələrdə bu belə deyil. Həmin ölkələrdə sorğu göndərilmir. O səbəbdən Ermənistan tərəfinin məlumatı əsasında Azərbaycan vətəndaşlarının da bu ölkədə mənzil aldığı məlum olur. Ermənistanda daşınmaz əmlak alan şəxslərin milliyətcə azərbaycanlı olub-olmadığını dəqiqliklə demək mümkün deyil.
Ermənistanda mövcud olan qanunlar, tələb edilən sənədlər Azərbaycan vətəndaşının orada mülk sahibi olmasını mümkünsüz etdiyi halda bu əmlakların necə əldə olunması da çox maraqlıdır. Mümkündür ki, yayılan məlumatda vaxtilə Azərbaycanda yaşamış, Ermənistana köçüb getmiş ermənilər nəzərdə tutulur. Ekspertlərə görə isə, digər bir ehtimal Qarabağda, Xankəndidə yaşamağa davam edən ermənilərlə bağlıdır. Birinci Qarabağ müharibəsindən öncə Azərbaycan vətəndaşı sayılan, Qarabağda yaşayan hansısa erməni vətəndaşlıqdan çıxmamış ola bilər. Nəzərə alınmalıdır ki, təkcə Bakıda 30 minə qədər erməni millətindən olan Azərbaycan vətəndaşı yaşayır. Ötən əsrin “90-cı illərdə Azərbaycandan köçüb gedən rus və digər millətlərin nümayəndələri oldu ki, həmin dövrdə gedəndə ikili vətəndaşlığı saxlaya bildilər. Həm Azərbaycan vətəndaşı olaraq, həm də köçüb getdiyi digər ölkənin vətəndaşı ola bildilər. Həmin şəxslər hələ də ikili vətəndaşlığı qoruyub saxlayıblar. Onlar da Ermənistandan mənzil alarkən Azərbaycan vətəndaşları kimi göstərilir. Bu fonda onu da qeyd edək ki, Qarabağda erməni separatizminin tamamilə ləğvindən sonra Qərbi Azərbaycana qayıdış məsələsinin Ermənistanda müzakirəsi intensivləşib. Çünki rəsmi Bakı Qərbi Azərbaycana qayıdış məsələsini sülh sazişinin əsas komponentlərindən biri kimi irəli sürür. Ermənistan hakimiyyəti bunu qəbul etməsə də, baş nazir Nikol Paşinyanın sonda rəsmi Bakının bu tələbi ilə razılaşmaq məcburiyyətində qalacağı fikri erməni ictimai rəyinə hakimdir. Ermənistan hakimiyyətinin Qərbi Azərbaycan məsələsi ilə bağlı verdiyi təkziblər erməni ictimaiyyətində inandırıcı qəbul edilmir. Ermənilər iddia edirlər ki, Azərbaycan və Türkiyə vətəndaşlarının İrəvandan daşınmaz əmlak almasının arxasında hər iki ölkənin dövlət strukturları dayanır və məqsəd tədricən İrəvana nəzarəti bərpa etməkdir. Əmlakın Kadastrı üzrə Dövlət Komitəsinin sədr müavini Arman Petrosyan bildirib ki, Azərbaycan və Türkiyə vətəndaşlarının aldıqları daşınmaz əmlakın sayı çox azdır, buna görə onlar bunu Ermənistanın təhlükəsizliyinə təhdid kimi görmürlər. Amma prosesin davam etməsi təhlükəli hal hesab olunur. Ermənilər qeyd edir ki, rəsmi Bakı Qərbi Azərbaycanda daşınmaz əmlakları qanuni yollarla almaq və gələcəkdə bura qayıdacaq azərbaycanlılara vermək istəyir. Hər halda, məsələ ilə bağlı erməni cəmiyyətində artıq bir xof yaranıb.
Ramil QULİYEV