“Təşkilatın güclənməsi hər birimizin güclənməsi olacaq” - Əliyev TDT-yə yeni hədəf göstərdi...
Azər Həsrət: “...Türk dünyasının perspektivi ilə bağlı ciddi mesajlardır”
“Türk dünyasının birləşməsi, ortaq köklərə sahib olan xalqların bir arada olması Türk Dövlətləri Təşkilatının hər bir üzvünü gücləndirəcək”. Bunu Prezident İlham Əliyev Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan ilə mətbuata bəyanatında deyib.
Bu ilin iyulunda Şuşada Türk Dövlətləri Təşkilatının qeyri-rəsmi Zirvə görüşünün keçiriləcəyini bildirən Prezident Əliyev deyib: “Eyni zamanda, bu görüşdə müşahidəçi statusunda olan Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətinin Prezidenti də mənim dəvətimlə iştirak edəcək və bu, bizim ümumi işimizə, türk xalqlarının birliyi işinə növbəti güclü təkan verəcək”.
“Düşünürəm ki, digər türk dövlətlərinin rəhbərləri də məhz bu yöndə işlərin sürətləndirilməsi üçün öz səylərini əsirgəməməlidirlər”
Azərbyacan Prezidentinin Türk Dövlətləri təşkilatının yeni hədəfləri ilə bağlı bəyanatı ilə bağlı fikir bildirən siyasi şərhçi Azər Həsrət “Bakı-Xəbər”ə “Cənab Prezidentin istər andiçmə mərasimində etdiyi çıxışda, istərsə də növbəti dəfə Prezident seçildikdən sonra qardaş Türkiyəyə ilk rəsmi səfərində dilə gətirdiyi fikirlər, əlbəttə ki, Türk dünyasının perspektivi ilə bağlı ciddi mesajlardır.
Burda xatırlayırıq ki, Milli Məclisdə cənab Prezident “bizim ailəmiz türk ailəsidir, başqa yerdə bizi gözləmirlər” deyərək fikrini bildirmişdi. Yəni heç bir beynəlxalq qurum, yaxud başqa ailə bizim üçün doğma ola bilməz, bizim doğma ailəmiz məhz ortaq türk ailəsidir mesajını verdi. Ardından da qardaş Türkiyədə bu fikirlərin təkrarlanması, ümumiyyətlə buna vurğu edilməsi ondan xəbər verir ki, Azərbaycan Prezidenti dövlətə rəhbərlik etdiyi növbəti mərhələdə türk dövlətlərinin inteqrasiyası istiqamətində daha çevik addımların atılmasına köklənib. Yəni bu fikirləri də dilə gətirməklə qardaş Türkiyənin və digər türk dövlətlərinin də hərəkətlənməsini istəyir. Özəlliklə də onu vurğulamaq lazımdır ki, Quzey Kıbrıs Türk Cumhuriyyətinin cumbur başkanı Ersin Tatarın Şuşada keçiriləcək Türk Dövlətləri Zirvəsinə dəvət edilməsi də ayrıca qeyd olunmalıdır. Bilirsiz ki, Quzey Kıbrıs Türk Cumhuriyyətini dünya dövlətləri tanımır, Türkiyədən başqa onu hələ heç bir dövlət tanımayıb. Amma artıq bir ildən çoxdur ki, həmin dövlət TDT-nin müşahidəçi üzvlüyünə qəbul edilib. Bu isə Quzey Kıbrıs Türk Cumhuriyyətinin artıq bir dövlət kimi tanınması yolunda növbəti addımdır” - deyə qeyd etdi.
A.Həsrətin fikrincə, çox yaxın müddətdə Azərbaycan da Quzey Kıbrıs Türk Cumhuriyyətini bir dövlət kimi tanınması məsələsində ilkin addımları atmağa başlayacaq. “Yəni bütövlükdə Prezident İlham Əliyev türk dünyasının birləşməsi, inteqrasiya məsələlərində proseslərin önünü layiqincə çəkməyə başlayıb” - deyə A.Həsrət bildirdi.
Siyasi şəhrçi həmçinin qeyd etdi ki, TDT bütün türk xalqlarının nicatıdır: “Bizim sabahımız, gələcəyimiz bu təşkilata bağlıdır. Yəni biz türk dövlətləri olaraq ayrı-ayrılıqda, tək-tək xilas ola bilməyəcəyik. Çünki ətrafımızda min illərdir bizə düşmən kəsilən, bu və ya digər şəkildə bizi yox etmək istəyən xeyli sayda rəqiblər var. Bu rəqiblər olduqca güclüdür, məkrlidir və eyni zamanda həqiqətən də bir an belə dinc durmurlar, türk millətini yox etmək üçün əllərindən gələni edirlər”.
A.Həsrətin sözlərinə görə, bu səbəbdən də türk xalqlarının bir araya gəlməsi, Türk
Dövlətləri Təşkilatının əsasında birləşməsi, güclənməsi və daha effektiv mexanizmlərlə təmin edilməsi vacibdir. “Yəni nə demək istəyirəm? Onu demək istəyirəm ki, Türk Dövlətləri Təşkilatı bir qurum kimi mövcuddur, fəaliyyətdədir, amma bu yetərli deyil. Adi bir misal çəkim: Fransada Azərbaycan şairəsi Xurşidbanu Natəvanın abidəsi təhqir olunanda bu məsələni mən dilə gətirmişdim, TDT-dən və ətrafındakı qurumlardan səs çıxmadı. Yəni TÜRKSOY, Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondu kimi təşkilatlar əslinə qalanda Azərbaycanla birlikdə buna reaksiya verməli idilər. Bu təşəbbüsü də, təbii ki, Azərbaycan irəli sürməli idi və onları hərəkətə keçirməli idi. Amma görürsüzmü, yetərincə effektivlik olmadığına görə reaksiya verilmədi. Gec də olsa, Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondu bunu qınayan bir bəyanatla çıxış etdi. Bu baxımdan mexanizmlərin effektivliyini artırmaq lazımır. Yəni Azərbaycan da, Türkiyə də, digər türk dövlətləri də beynəlxalq miqyasda hansısa basqı ilə üzləşdikdə, yaxud o dövlətlərin hansısa bir problemi üzə çıxanda təkbaşına mücadilə aparmamalıdır. Bunu TDT bir qurum olaraq həll etməlidir. Eyni zamanda TDT-yəa bağlı, yaxud da türk dövlətlərinin ortaq qurumları həmin məsələlərdə operativ münasibət bildirməli, hərəkətə keçməlidir. Düşünürəm ki, yaxın gələcəkdə artıq TDT-nin ortaq valyutası, ortaq ordusu, ortaq polis qüvvələri, ortaq gömrük, ortaq iqtisadiyyat və sair haqqında düşünmək lazımdır. Yəni elə etmək lazımdır ki, türk xalqları bir-birinə daha sürətlə inteqrasiya olunsun. Biz bu məsələdə geciksək çox şey itirə bilərik. Nə itirə bilərik? Bir tərəfimizdə Rusiya, bir tərəfimizdə İran var. Bunlar daim bizim üzərimizə gəlirlər. Təkcə Azərbaycanın deyil, digər türk dövlətlərinin də üzərinə gedirlər. Bizdən xeyli uzaqda yerləşən və Doğu Türküstanı işğal altında tutan Çin də var, dünyanın başına bəla olmuş bir Çin. Çinin də qarşısında biz təkbaşına dura bilmərik. Özəlliklə də, Qazaxıstan, Qırğızıstan kimi dövlətlər Çinin qarşısında duruş gətirə bilməyəcəklər. Ona görə də düşünürəm ki, bu təşkilatı daha güclü şəkildə təşkilatlandırmaq lazımdır. Prezident İlham Əliyev də bütün bunları yetərincə görə bildiyinə görə belə bəynatlar verir, belə ifadələr işlədir. Düşünürəm ki, digər türk dövlətlərinin rəhbərləri də məhz bu yöndə işlərin sürətləndirilməsi üçün öz səylərini əsirgəməməlidirlər” - deyə A.Həsrət qeyd etdi.
İradə SARIYEVA
