Azərbaycanlılar azı 50 min iş yerindən imtina edir…
Kamran Məmmədli: “Yaxşı maaş olsa, hamı işləmək istəyir”
“Hazırda vakansiya bankında 50 minə yaxın aktiv vakansiya var, sadəcə vətəndaşlar imtina edir”. Bunu Dövlət Məşğulluq Agentliyinin sədri Mustafa Abbasbəyli deyib. O qeyd edib ki, müraciət edənlər daha çox ictimai işlərə meyllənir.
Bunun da səbəbi həmin işlərin yüngül olması ilə bağlıdır: “Çünki burada iş qrafiki fərqli olur. Hazırda ictimai işlərə 50 minə yaxın insan cəlb olunub. Ona görə də müraciət edən yeni şəxslərə neqativ cavab vermək məcburiyyətimiz yaranır. Amma bu o demək deyil ki, başqa işlər yoxdur. Bu gün Azərbaycanda 50 minə yaxın aktiv vakansiya var. İctimai işləri istəyənləri digər vakansiyalara yönlətsək də, 99 % hallarda həmin şəxslər bundan imtina edir. Biz də bu imtinaları rəsmiləşdiririk. Nəticədə cəmiyyətdə mənfi fikirlər yaranır".
Qeyd edək ki, son zamanlar əhali arasında belə bir fikir formalaşıb ki, iş yoxdur, bu səbəbdən də bəzi şəxslər işsizdir. Maraqlıdır, 50 minə yaxın aktiv vakansiya olduğu halda, vətəndaşlar niyə həmin işlərdən imtina edir?
“Vətəndaş artıq uzun müddətdir yardım alır və ona təklif olunan işin maaşı aldığı yardımdan heç də fərqlənmirsə, yəni yüksək deyilsə, vətəndaş işdən imtina edə bilər”
Iqtisadçı Kamran Məmmədli “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, hamı işləmək istəyir. Normal iş yeri olsa, hamı gedib işləyər, yaxşı maaş olsa, hamı işləmək istəyir: “Yol xərci, üstəlik də işlədiyi yerdə yemək xərci, bəs ay sonu evə nə gətirsin? Insanlar 300-400 manatlıq işlərdən imtina etmir. Hamının evində xəstə var, elə adam var, aylıq 200 manatlıq dərman alır. Bu kimi problemlər nəzərə alınmalıdır. Ölkədə ərzağın qiyməti günü-gündən bahalaşır. Az maaşla bu insan ailəsini necə saxlasın? Qazancı elə yola gedəcək”.
Həmsöhbətimiz onu da əlavə etdi ki, bəziləri həqiqətən işsizlik ucbatından şəhərə köçsə də, bəziləri hər cür imkanı olduğu halda bu imkanları “şəhərli” olmaq üçün geridə qoyub şəhərə köçür ki, özünü “müasir” hiss etsin: “Öz mal-qarasından, əkin sahəsindən, evindən, işindən və s. imtina edən insanlar “müasir” olmaq üçün şəhərdə gəlib kirayə qalmağa, daha aşağı əməkhaqqı və ya işsizliklə yaşamağa razı olur. Məhz bu cür insanlara görə şəhərin yüklənməsi, bahalaşma kimi problemlər yaranır. Təbii ki, bu insanlar işsizliyə görə gələnlərin az qismini əhatə edir. Onların əksinə olaraq, həqiqətən məcbur qalıb öz doğma yurdunu istəməyərək tərk edən insanlar heç də az deyil. Problemin daha bir üzü ali təhsilli insanların regionlarda iş tapa bilməməsi ilə bağlıdır. Bu problem onları şəhərə köçəndən sonra da izləyir. İllərlə oxuyub karyera qurmaq xəyalları ilə ali təhsili başa vurur, amma sonda gedib ya ofisiant, ya da satıcı işləməyə məcbur qalır. Bu problemin qarşısını almaq üçün müvafiq sahələr üzrə iş yerlərinin çoxaldılması, yenicə universiteti bitirmiş şəxslərdən 2-3 illik iş təcrübəsi tələb etmək yerinə, onlara təcrübə keçib, işlə təmin edilmələrinə fürsət yaratmaq lazımdır. Bu, həm region, həm də şəhər sakinləri üçün çox vacibdir. Eləcə də heç təhsili olmayan şəxslər işsizliyə məhkum olmamalıdır. Ali təhsilin olmamağı bacarıqsızlıq deyil. Hər kəsin mütləq bacardığı bir iş var. Məhz onların yaşamaq şansını əlindən almaqdansa, yaşatmağa şans yaradılmalıdır”.
Iqtisadçı bildirdi ki, vətəndaş artıq uzun müddətdir yardım alır və ona təklif olunan işin maaşı aldığı yardımdan heç də fərqlənmirsə, yəni yüksək deyilsə, vətəndaş işdən imtina edə bilər. Uzun müddət işsiz qalan adam müəyyən müddət sonra işləmək istəmir: "Çünki arzuları çoxalır, arzularını reallıqla uyğunlaşdıra bilmirlər”.
Günel CƏLİLOVA