İlham Əliyev Azərbaycanı Avrasiyada mühüm tranzit qovşağa necə çevirə bildi...

Dünya iqtisadiyyatında tranzit xidmətlərinə tələbat durmadan artır və müvafiq olaraq bu sektor üzrə bazar genişlənir. Tranzitin iqtisadi əhəmiyyəti təkcə ölkələrin nəqliyyat əməliyyatları üzrə gəlir və xərclərinın balansı ilə məhdudlaşmır. 

Onun həcmləri nəqliyyatın inkişaf səviyyəsini və milli iqtisadiyyat üçün vacib olan beynəlxalq rəqabət qabiliyyətini əks etdirir.

Bundan başqa, bir çox əlaqədar sektorların fəaliyyəti tranzitlə sıx bağlıdır. Sığorta, logistika, enerji və sair buna misal olaraq göstərilə bilər. Müvafiq ilkin şərtlərə malik olan ölkələr öz əraziləri ilə beynəlxalq əlaqə üçün yeni variantları təklif etməklə və ya tranzit xidmətinin keyfiyyətini yaxşılaşdırmaqla iqtisai tərəqqidə bu faktordan geniş yararlanırlar. Azərbaycan da Prezident İlham Əliyevin müəyyənləşdirdiyi inkişaf strategiyası əsasında bu müstəvidə ötən 20 ildə böyük nailiyyətlərin müəllifinə çevrilib. Bu gün Avropadan Asiyaya və əks istiqamətə daşınan yüklərın tranzitində Azərbaycanın əhəmiyyəti sürətlə artmaqda davam edir. Şərq-Qərb, Şimal-Cənub dəhlizlərinin keçdiyi məkan kimi indi həm Qərbin, həm də Asiyanın ölkəmizə diqqəti və marağı daha da artmaqdadır. Hər halda, son proseslər də bunu təsdiq edir. Xüsusən də Rusiya-Ukrayna qarşıdurması nəticəsində Azərbaycanın tranzit imkanlarına tələb dünya miqyasında sürətlə artır. Qeyd olunduğu kimi, mövcud vəziyyət prezident İlham Əliyevin müəyyənləşdirdiyi inkişaf strategiyasının əsas istiqamətlərindən biri kimi Azərbaycanın Avrasiyanın nəqliyyat qovşağına çevrilməsi məqsədilə son 20 ildə həyata keçirilən fəaliyyətin nə dərəcədə böyük önəm kəsb etdiyini aydın nümayiş etdirir. Azərbaycan qitələri birləşdirən nəqliyyat və logistika layihələrini vaxtında icra etməklə bu gün tranzit imkanları baxımından Avrasiyada ən həlledici söz sahibi olan ölkələrdən biri kimi çıxış etməyə başlayıb. Bütün bunlar təsadüfi deyil. Dünya təcrübəsi də göstərir ki, istənilən dövlətin iqtisadi inkişafının və ümumi təhlükəsizliyinin fundamental şərtlərindən biri nəqliyyat dəhlizlərinin mövcudluğunun təmin olunmasıdır. Əks halda hər hansı ciddi iqtisadi inkişafdan söhbət gedə bilməz. Azərbaycan qeyd edilən bütün bu məqamları nzəərə alır. Hazırda ölkəmiz quru, hava, su, dəmir yolu vasitəsilə müxtəlif istiqamətlər üzrə dünyaya çıxışa malikdir. Eyni zamanda, Azərbaycan etibarlı tranzit ölkədir və bizim nəqliyyat-logistika infrastrukturu ondan istifadə etmək istəyən bütün ölkələr üçün açıqdır. İndiki məqamda Şərq-Qərb marşrutu üzrə yükdaşımalara tələbatın artdığını nəzərə alaraq ölkəmiz Bakı-Tiflis-Qars dəmir yolu ilə daşınan yüklərin həcminin 1 milyon tondan 5 milyon tona çatdırmaq istiqamətində iş aparır.  Azərbaycan, eyni zamanda, Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizinin ötürücülük qabiliyyətinin daha da genişləndirilməsi üzərində fəal çalışır. Asiya və Avropanı birləşdirən yeni marşrutların keçdiyi əsas ölkələr arasında Azərbaycanın ön sıralarda yer alması bu mənada təsadüfi deyil.

Ümumiyyətlə, Prezident İlham Əliyevin həyata keçirdiyi iqtisadi strategiya bütövlükdə iqtisadiyyatının şaxələndirilməsinə yönəldilib. Logistika və ticarət bu fonda iqtisadi artımın mühüm təkanverici qüvvəsinə çevrilməkdədir. Məhz Prezident İlham Əliyevin Azərbaycanın yerləşdiyi coğrafiyadan düzgün istifadə edərək ölkəni regional və beynəlxalq layihələrin aktiv iştirakçısına çevrilməsinə nail olub. İstifadəyə verilmiş Bakı Beynəlxalq Ticarət Limanı, Ələt Azad İqtisadi zonası, Şimal-Cənub və Qərb-Şərq nəqliyyat dəhlizləri Azərbaycanı beynəlxalq daşımaların əsas arteriyalarından birinə çevirib. Azərbaycanda nəqliyyat sektorunun inkişafı dövlət başçısının bu sahəyə xüsusi diqqət və qayğısı çərçivəsində ardıcıl xarakter daşıyır. Dünyanın ən böyük iqtisadiyyatına malik ölkələrdən biri olan, ixrac həcminə görə beynəlxalq reytinq cədvəlində ilk pillədə qərarlaşan Çinin Avropa, eləcə də Qara dəniz, Aralıq dənizi hövzəsində yerləşən ölkələrlə nəqliyyat xətləri vasitəsilə birləşməsində Azərbaycan getdikcə daha vacib rol oynayır. Çin, Qərb ölkələri ilə yanaşı, Azərbaycanın tranzit imkanları sərt sanksiyalar altında olan Rusiya, İran kimi qonşularımız, eləcə də Hindistan, Cənub-Şərqi Asiya və Fars körfəzi dövlətləri üçün də həyati əhəmiyyət kəsb edir. Bu ölkələr Şimal-Cənub Beynəlxalq Nəqliyyat Dəhlizinin tam gücü ilə düşməsi fonunda Azərbaycan üzərindən daha çox yük daşınmasında maraqlı tərəflərdir. Bu da Prezident İlham Əliyevin nəqliyyat strategiyasının növbəti təntənəsidir. Hadisələrin inkişaf axarı Zəngəzur dəhlizinin də tezliklə açıla biləcəyini göstərir. Sözügedən dəhliz regionda yeni nəqliyyat imkanları yaradacaq, Bütün bunlar Azərbaycanın Avropa ilə Asiya arasında ticari-iqtisadi əlaqələrdə nə dərəcədə vacib rol oynadığını bir daha  təcəssüm etdirir. Nəqliyyat sektorunun inkişafı bu gün Prezident İlham Əliyevin xüsusi diqqət mərkəzində yer alır, bu sahəyə irihəcmli investisiyalar yatırılır. Ümumiyyətlə, milli iqtisadiyyatın tarazlı regional və sahəvi inkişafını təmin etmək istiqamətində ardıcıl işlər aparılır.  Ölkədə nəqliyyat infrastrukturunun beynəlxalq standartlara uyğunlaşdırılaraq müasirləşdirilməsi, Şərq-Qərb və Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizləri tərkibində avtomobil magistrallarının tikintisi və genişləndirilməsi, regionlarda avtomobil yol şəbəkəsinin bərpası və yenilənməsi, sərhəd-keçid məntəqələrinin yenidən qurulması bu müstəvidə də Azərbaycana diqqəti artırır. Nəqliyyat-yol kompleksinin fəaliyyəti Prezident İlham Əliyevin məqsədyönlü siyasəti nəticəsində ölkəmizin tranzit potensialının artırılmasına xidmət edərək, Azərbaycana daha çox dividendlər qazandırır.

Ramil QULİYEV