Bazar ertəsi günü, 7 iyul 2025
     

Əsəd rejimi ildırım sürəti ilə çökdü - sensasion səbəblər...

Image

Abutalıb Səmədov: "Görünür, bütün gücünu Ukrayna cəbhəsinə yönəldərək, Trampın andiçmə məraziminə qədər nəzərdə tutulan müəyyən əraziləri işğal etmək Rusiya üçün daha vacibdir"

Suriyada Əsəd xanədanının heykəlləri xalq tərəfindən sökülür. 61 ildən sonra Suriyada BƏƏS rejimi süqut etdi və bu ölkədə Əsəd ailəsinin qanlı hakimiyyətinə son qoyuldu.

Əsəd ailəsinin doğulduğu Latakiya, Dəməşq, Hələb və Həma da daxil olmaqla müxtəlif şəhərlərdə insanlar rejimin bütün simvollarını yığışdırıb atır və bu ölkənin bir çox yerində bayram və şənliklər keçirirlər.

Rusiya Əsəd və onun Moskvaya gələn ailə üzvlərinə sığınacaq verib.

Bu barədə TASS Kremldəki mənbələrə istinadən məlumat yayıb.

Əsəd rejimi niyə belə sürətlə çökdü? İran və Rusiyanın dəstəyi niyə iflasa uğradı? Onsuz da Əsəd gec-tez gedəcəkdi. Ancaq hər şeyin belə sürətlə baş verməsi çox maraqlıdır.

Bu, Rusiya və İranın zəifləməsinin göstəricisi kimi də qəbul edilə bilərmi?

"Bakı-Xəbər" qəzetinin sualına cavabında politoloq Abutalıb Səmədov bildirdi ki,  Əsəd rejiminin Rusiya tərəfindən himayə edildiyi hamıya məlumdur: "2015-ci ilə qədər Rusiya proseslərə aktiv müdaxilə etmirdi. Həmin vaxt Suriyanın cəmi 15-20 faizi Əsədin nəzarətində idi. Rusiyanın müdaxiləsindən sonra Əsəd ölkənin 85 faizini nəzarətə götürdü. Goründüyü kimi, burada əsas rolu Rusiya hərbi qüvvələri oynadı. İş o yerə gəlib çatmışdı ki, Əsəd qalan ərazilərdən Türkiyəni də çıxarmaq istəyirdi. O, bir neçə dəfə Moskvaya səfəri zamanı tələb etmişdi ki, Türkiyə İdlib şəhərini tərk eləsin.

Son Soçi görüşündə isə Ərdoğan Putnlə razılığa gəldi. Baxmayaraq kı, həmin görüşün nəticələri elən edilmədı, liderlərin hansı razılığa gəldikləri də bilinmədi. Amma bundan sonra Rusiya bir daha Türkiyənin İdlibi tərk etməsi barədə tələblərini təkrarlamadı. Həmin Soci görüsündən sonra Türkiyə Əsədlə danışıqlar aparmaq istəklərini bildirdi. Lakin Əsəd görüşmək istəmədi, o, görüşlərdən dəfələrlə imtina etdi. Bu proseslərin onu haraya apara biləcəyini anlamadı. O, anlaya bilmədi ki, Rusiya artıq 3 ilə yaxındır Ukraynada ağır müharibə aparır, onun qarşısında böyuk bir koalisya dayanıb, dünyanın böyük gücləri Rusiyaya qarşı çıxıb.

Bu müharibədə Rusiya çətinliklə duruş gətirir, hətta zəif də olsa irəliləyir. Bu gün Rusiya Ukraynanın 123-124 min kvadratkilometrini işğal edib və işğal davam edir.

Eyni zamanda, Ukrayna Rusiyanın Kursk vilayətinin 1300 kvadratkilometrini ələ keçirmişdi. İndi həmin ərazinin 40 faizini Rusiya geri qaytara bilib. Yəni Rusiya kifayət qədər ağır müharibə aparır.

Əsəd dərk etməli idi ki, müxalifət müəyyən xarici güclərin yardımı ilə hücuma keçsə, o, bu hücumun qarşısında dayana bilməyəcək. Əsəd vaxtında Türkiyə ilə danışıqlara getməli idi. Lakin o, reallıqları düzgun qiymətləndirə bilməyərək, Turkiyə ilə danışıqlara getmədi və sonda isə bu cür ağır məğlubiyyətə uğradı.

Rusiya Suriya cəbhəsində əvvəlki kimi fəal mövqe tuta bilməyəcəyini anladı və Əsədin arxasından çəkildi.

Bəşər Əsəd vaxtında anlamadı ki, 85 faiz Suriya ərazisinə nəzarəti təmin edən qüvvə onun qoşunları deyil, Rusiyadır. Onun yenidən prezident seçilməsi də Suriya xalqının iradəsi ilə bağlı deyildi, Əsədi Rusiya prezident seçdirmişdi. Rusiyanin belə bir addım atacağını çoxları gözləmirdi. Ən azı müəyyən kömək göstərə bilərdi. Ancaq bu kömək kifayət edərdimi? Rusiya əlavə yersiz itkilərlə üzləşməzdimi? Yəqin ki, bütün bu sualların cavabı müzakirə edildi və Rusiyanın Suriyadan çıxmasına qərar verildi. Görünür, bütün gücünu Ukrayna cəbhəsinə yönəldərək, Trampın andiçmə mərasiminə qədər nəzərdə tutulan müəyyən əraziləri işğal etmək Rusiya üçün daha vacibdir. Bu bir daha göstərdi ki, kiminsə uzun müddət Rusiyaya güvənib istəyinə nail olması mümkun deyil. Ümumiyyətlə, ağıllı siyasətçilər kiməsə güvənib siyasətini qurmamalıdır. Hələ 1848-50-ci illərdə Böyük Britaniyanın baş naziri Lord Palmerston demişdi ki, bizim daimi müttəfiqlərimiz və daimi düşmənlərimiz yoxdur, bizim daimi maraqlarımiz var. Maraqlar isə dəyişkəndir. Dünən Rusiyanın maraqları Suriyanı qorumağı tələb edirdisə, bu gün onu düzdə qoymağı tələb elədi və Bəşər Əsəd sözün əsl mənasında düzdə qaldı. Bunun səbəbi isə onun bu reallığı gorməməsi, siyasətdə naşı olmasıdır.

İran da tələb edilən köməyi göstərə bilməzdi. Bundan əvvəl da İran Suriyanın həyatında o qədər də böyuk rol oynamayib.

Eyni zamanda, İranin İsraillə münasibətlərinin kəskinləşməsi onun əl-qolunu bağlayıb. Ona görə İran da proseslərə Əsədin istədiyi səviyyədə müdaxilə edə bilmədi. Nəticədə Rusiya və İranın uzun müddət dəstəklədiyi Bəşər Əsəd rejimi çökdu.

Bu, indiki şəraitdə Rusiya və İranın zəifləməsinin nəticəsi kimi qəbul edilməlidir.

Hər şey nədən belə sürətlə baş verdi? Bəşər Əsədin kifayət qədər vaxtı oldu ki, hazırlaşa bilsin, Suriya ordusunu silahlandirsın. Yalnız xarici qüvvələrə güvənib ölkənin təhlükəsizliyini təmin etmək mümkün deyil. Bunu Suriya prezidenti anlamadı, vaxtında görə və qiymətləndirə bilmədi. Son nəticədə isə bu cür dəhşətli aqibət yaşadı.

Fikrimizcə, bütün dünya bu hadisələri diqqətlə araşdırmalı, müzakirə etməli və zəruri nəticələr çıxarmalıdır".

Dəniz NƏSİRLİ




DİGƏR XƏBƏRLƏR

VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

07.07.2025 / 17:56
Trampın Putinə ümidləri Ukraynada tam dağıldı...

07.07.2025 / 17:43
Aşuranı İranla eyni gündə və saatda keçirməyə məcburuq?..

07.07.2025 / 17:31
Pezeşkian ona qarşı sui-qəsd planının olduğunu iddia etdi - arxasında ABŞ deyil, onlar dayanırdı...

07.07.2025 / 17:26
Rusiyada daha bir müəmmalı ölüm - Putinin bu gün səhər işdən çıxardığı nəqliyyat naziri Starovoytun evində ölüsü tapıldı...

07.07.2025 / 17:15
Bakıda oğurluq edən 2 şəxs saxlandı

07.07.2025 / 17:08
Rusiya hava limanlarındakı xaos Putini qəzəbləndirdi - 300-ə yaxın uçuşun dayandırılması nazirin başında çatladı…

07.07.2025 / 16:52
Filmlərin istehsalı üçün çəkilmiş xərclər qismən geri ödəniləcək...

07.07.2025 / 16:48
Ersin Tatar Azərbaycan və Şimali Kiprin biznes icmalarını daha fəal əməkdaşlığa çağırdı

07.07.2025 / 16:25
Fransa daha bir zərbəni Belçika və Perudan aldı - “Rafale” qırıcılarından imtina etdilər...

07.07.2025 / 16:10
Arpaçay İdman Birliyinin prezidenti Əli Əsgərov V Dan qara kəmər dərəcəsinin fəxri diplomuna layiq görülüb

07.07.2025 / 16:06
Ərdoğan Özgür Özələ qarşı 500 min TL-lik iddia qaldırdı

07.07.2025 / 15:26
Diplomatik xidmət orqanlarının rəhbərlərinin IX müşavirəsinin açılışı oldu - FOTO

07.07.2025 / 15:10
Sabunçuda soyğunçuluq edənlər saxlandı

07.07.2025 / 14:48
Nəsimidə iki nəfəri hədələyərək soyan şəxs yaxalandı...

07.07.2025 / 14:30
"Moskva ilə Bakı arasında fikir ayrılıqları konstruktiv şəkildə həll edilməlidir" - Peskov

07.07.2025 / 14:25
Vərəsəliklə bağlı qanunvericiliyə yeniliklər edildi

07.07.2025 / 14:17
Çinlə imzalanmış cinayət işləri üzrə qarşılıqlı hüquqi yardım haqqında müqavilə təsdiq edildi

07.07.2025 / 14:16
Həkimləri Təkmilləşdirmə İnstitutuna rektor təyin edildi - SƏRƏNCAM

07.07.2025 / 14:08
"İşğaldan əvvəl zəng vurub deyirdilər çıxın gedin, Qarabağ Ermənistana birləşdirilməlidir, burada ancaq ermənilər yaşamalıdır" - Kərkicahan sakini

07.07.2025 / 13:45
Telefon manyaklığı PİK HƏDDƏ - oğul ana qatili oldu...

07.07.2025 / 13:22
DİN süni intellekt və İT sahələri üzrə təqaüd proqramına start verdi

07.07.2025 / 13:05
Армения опустилась ниже плинтуса - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

07.07.2025 / 12:57
Paşinyan Qaregini dövlət çevrilişini dəstəkləməkdə ittiham etdi

07.07.2025 / 12:42
Türkiyə ordusunda şəhid sayı 12-yə yüksəldi...

07.07.2025 / 12:30
Tramp BRİKS ölkələrini hədələdi- "heç bir istisna olmayacaq".

07.07.2025 / 12:10
İran mətbuatı ECO -nun 17-ci Zirvə görüşünü geniş işıqlandırıb

07.07.2025 / 12:01
Kərim Vəliyev Səudiyyə Ərəbistanına gedib

07.07.2025 / 11:23
Prezident İlham Əliyev Pakistan Milli Assambleyası sədrinin başçılıq etdiyi nümayəndə heyətini qəbul edib

07.07.2025 / 11:21
Uşaqlar üçün art-terapiya seansları davam edir

07.07.2025 / 11:13
Ərdoğan xərçəngə tutulan müşavirini xəstəxanada ziyarət edib

07.07.2025 / 11:05
Şübhəli bilinən 52 nəfər saxlanılıb - Polis məlumat yaydı

07.07.2025 / 11:03
Baxın Rusiya münasibətlərin pozulmasını kimin üstünə yıxır - CANLI

07.07.2025 / 11:00
Baş prokuror bu tarixdə vətəndaşları qəbul edəcək

07.07.2025 / 10:41
Azərbaycan və Özbəkistan dünya çempionatını birgə keçirmək istəyirlər

07.07.2025 / 10:32
Əməkdar artist Kiprdə dincəlir

07.07.2025 / 10:23
Bakı Limanına yeni baş direktor təyin edildi - DOSYE

07.07.2025 / 10:19
İngiltərədə ailələrə dəstək - yarım milyon uşaq üçün 500 milyon funt-sterlinqlik!

07.07.2025 / 10:12
"İlham Əliyev ən etibarlı tərəfdaşlarımızdan biridir" - Leonid Slutski

07.07.2025 / 10:06
Bu gün Ursula Fon der Leyenə etimadsızlıq müzakirə olunacaq - korrupsiyaya görə...

07.07.2025 / 10:01
"Əlavə rüsumlar tətbiq edəcəm" - Tramp bu dəfə BRICS ölkələrini hədələdi

07.07.2025 / 09:38
Türkiyədən açıqlama - şəhid hərbçilərin sayı 8-ə çatıb

07.07.2025 / 09:32
İdmançılarımızdan 1 gümüş, 2 bürünc medal

07.07.2025 / 09:28
CHP lideri barədə araşdırma başlanıldı - Ərdoğana təhdid və təhqirə görə..

07.07.2025 / 09:27
Yol qəzası “20 Yanvar” metro stansiyası ətrafında güclü tıxac yaradıb - TƏCİLİ

07.07.2025 / 09:20
Türkiyəli jurnalist azadlığa çıxdı - ölkədən çıxışına qadağa qoyuldu

07.07.2025 / 09:12
Sabirabadda 3 otaqlı ev və tövlə yanıb

07.07.2025 / 09:06
Tramp Mask barədə danışdı - "bu gülünc işdir"

07.07.2025 / 09:01
Hakan Fidan və Abbas Arakçı Braziliyada görüşüblər

07.07.2025 / 00:17
İraqda terrorçuların mağarasına girən 19 türk əsgəri qazdan zəhərləndi, 5-i şəhid oldu

06.07.2025 / 23:40
Cüdoçumuz Avropa Kubokunda gümüş medal qazanıb

06.07.2025 / 22:34
Qərbi Azərbaycan İcması Prezident İlham Əliyevə təşəkkür etdi

06.07.2025 / 21:30
Zakir Həsənov Yaşar Gülerə başsağlığı verdi - qardaş Türkiyənin yanındayıq...

06.07.2025 / 20:53
İƏT-in 17-ci Zirvə görüşü nəticəsində Xankəndi Kommunikesi qəbul edildi

06.07.2025 / 18:25
Rusiyanın kubalıları iş elanları ilə aldadıb Ukraynaya müharibəyə göndərdiyi ortaya çıxdı – “hər gün çoxlu əsgər itirirlər”

06.07.2025 / 17:32
Rusiya Gümrüyə əlavə hərbi qüvvə yığır - Ermənistanda təhlükəli hərəkətlilik… Moskva nəyə hazırlaşır…

06.07.2025 / 17:09
Azərbaycan ABŞ-a başsağlığı verdi...

06.07.2025 / 15:26
Mask Trampa qarşı yeni partiya qurdu - Amerika Partiyası…

06.07.2025 / 13:36
"Sülh prosesi müstəsna olaraq Azərbaycan və Ermənistanın rəhbərliyi altında həyata keçirilməlidir" - Elçin Əmirbəyov

06.07.2025 / 12:20
Xıdırlı kəndinə 6 min nəfər köçürüləcək...

06.07.2025 / 11:43
Polis Laçında əməliyyat keçirdi - 300-ə yaxın çətənə kolu və silah-sursat...

06.07.2025 / 10:34
Əhmədbəyli–Füzuli–Şuşa yolu layihəsi beynəlxalq mükafata layiq görüldü

05.07.2025 / 23:14
Ukrayna Voronejdə hərbi aerodromu vurdu - sursat anbarı və azı bir hərbi təyyarə məhv edildi...

05.07.2025 / 22:50
Tramp Putinə xəbərdarlıq etdi - yeni sanksiyalar daha sərt olacaq...

05.07.2025 / 22:22
" Xankəndidə Azərbaycanla həmrəyliyi bir daha nümayiş etdirdik" - Türkiyə Cumhurbaşkanı

05.07.2025 / 21:26
ABŞ səfirliyi Amerika vətəndaşlarına Azərbaycanı tərk etməyə çağırdığı barədə iddiaları təkzib etdi

05.07.2025 / 18:26
Azərbaycandakı sərmayə mühiti ECO-nun 10 illik strategiyasında mühüm rol oynaya bilər...

05.07.2025 / 17:57
Azərbaycanda 350 milyard dollar sərmayə - ECO ölkələri üçün bu nə deməkdir?...

05.07.2025 / 17:23
Qərbi azərbaycanlıların hüquqları daha bir beynəlxalq platformada əks olundu...

05.07.2025 / 16:50
Ölkədə 40 yaşdan yuxarı məktəb müəllimi qalmayacaq - prosesə baxın...

05.07.2025 / 15:18
Solo Gənclik” layihəsi çərçivəsində növbəti konsert keçiriləcək

05.07.2025 / 15:04
Ərdoğan Ermənistan-Azərbaycan sülh sazişinin perspektivlərindən və Zəngəzur dəhlizindən danışdı...

05.07.2025 / 14:38
Akademik Yusif Məmmədəliyevin 120 illiyi qeyd ediləcək - SƏRƏNCAM

05.07.2025 / 14:30
Bərdədə sakini 5 kiloqram narkotiklə tutuldu

05.07.2025 / 14:17
Türkiyədə üç iri şəhərin CHP-dən olan bələdiyyə sədrləri həbs edildi...

05.07.2025 / 14:07
Putin atəşkəsdən açıq şəkildə imtina etdi - Tramp Ukraynaya istədiyi silahları verəcəkmi?

05.07.2025 / 12:39
ECO-nun Xankəndi Zirvəsi: Prezident İlham Əliyev azad olunmuş torpaqları sülh və əməkdaşlıq məkanına çevirir

05.07.2025 / 11:40
Allahşükür Paşazadə qanvermə aksiyasında iştirak edib

05.07.2025 / 11:17
DTX-nin Akademiyasında növbəti məzun buraxılışı olub - VİDEO

05.07.2025 / 11:06
Prezident İlham Əliyev Nikolas Maduronu təbrik etdi

05.07.2025 / 10:28
Tramp "TikTok"u Çindən alır

05.07.2025 / 10:25
İngilislər ŞOKDA - Covid-19-un yeni ştammı yayılıb

“8 Noyabr” stansiyası bu səbəbdən innovativ enerji siyasətinin parlaq nümunəsi sayılır...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910