İrəvan yola gəlmir, Rusiya Ermənistanı AİB-dən qovmalı olacaq...
Rusiyanın bütün cəhdlərinə baxmayaraq, Ermənistan bu ölkəni Qərbə dəyişməkdə israrlı görünür. Hesab edilir ki, bu gedşlə tərəflərin münasibətləri güc müstəvisində çözüləcək. Bunu Ermənistanın “Joxovurd” qəzeti də xüsusi olaraq vurğulayır.
Qəzet konkret nümunə kimi qeyd edir ki, bir müddət əvvəl Ermənistan və Rusiya parlamentlərarası əməkdaşlıq komissiyasının iclası baş tutub. Azərbaycanla sərhəddə yerləşən Tavuş vilayətinin Dilican bölgəsində keçirilən görüşdə gərginlik yaşanıb.
Qeyd edilir ki, Ermənistan parlamentinin vitse-spikeri Akop Arşakyan və Rusiya Federasiya Şurasının üzvü Yuri Vorobyovun iştirakı ilə baş tutan görüşün əsas məqsədi Moskva ilə İrəvan arasında münasibətlərin bərpası olub. Lakin müzakirə gözlənildiyinin əksinə qalmaqallı keçib. Belə ki, bəzi rus deputatlar həbs olunma ehtimalına görə Ermənistana gəlməkdən imtina ediblər. Roma Statunu ratifikasiya etməsi səbəbindən İrəvanın görüşdən öncə Rusiya tərəfinə təminat verməsi gözlənilib. Lakin Ermənistan ölkəyə gələcək şəxslərin həbs olunmayacağına dair hər hansı məlumat verməyib. Bu səbəbdən Rusiya Dövlət Dumasının nümayəndələrinin bir qismi görüşdən imtina ediblər. Dilicanda müzakirə zamanı bu mövzunun gündəmə gətirildiyi və qalmaqal yaşandığı bildirilir. Məlumata görə, İrəvanın bu addımı Dövlət Dumasının üzvlərini qəzəbləndirib. Rusianın “dzen.ru” nəşri isə qeyd edir ki, Ermənistan Kremlin yanaşmasını görməzlikdən gələrək, Qərbə doğru hərəkətini davam etdirir.
Nəşrə görə, baş nazir Nikol Paşinyan bəyan edib ki, o, Avropa İttifaqına daxil olmaq üzrə referendumun keçirilməsi ideyasının tərəfdarıdır, plebisit və Avropa inteqrasiyasına qarşı əks arqumentləri məntiqsiz hesab edir: “Ermənistan hökumətinin başçısı Ermənistanın İctimai Televiziyasına müsahibəsində deyib: “Biz parlamentdəki fraksiyamızda belə bir qərar vermədik, amma mən Avropa Parlamentinə getdim və yaxınlaşmağa hazır olduğumu bildirdim. Ona görə də Aİ-yə üzvlüklə bağlı referendumun keçirilməsinə qarşı olmağın heç bir siyasi məntiqi yoxdur. Aİ ilə yaxınlaşma ilə bağlı ictimai konsensusun olduğunu söyləməyə cəsarət etməyəcəyəm, amma şübhəsiz ki, ictimaiyyətdə müsbət münasibət var. Belə çıxır ki, mən o Aİ gündəmini təklif etmişəm”. Biz burada Paşinyanla razılaşa bilmərik və bir çox ekspertləri, daha doğrusu, saxta ekspertləri eyni şeydə ittiham etmək olar. İrəvanın Brüsselə yaxınlaşması ideyası yeni deyil, Ermənistan 1996-cı ildən Aİ ilə tərəfdaşlıq və əməkdaşlıq sazişinə malikdir və 2009-cu ildə ermənilər açıq şəkildə anti-Rusiya xarakteri daşıyan Şərq Tərəfdaşlığına dəvət olunublar. Hətta 2013-cü ildə Ermənistanın Avrasiya İqtisadi Birliyinə daxil olması heç də “Rusiyanın qələbəsi” deyildi. Ölkənin o vaxtkı “rusiyapərəst” hakimiyyət nümayəndələri həm Kremli, həm də Avropa bürokratiyasını şantaj edərək, iki kresloda oturmağa çalışırdılar. Nəticədə AİB-ə üzvlük var idi və Aİ ilə müəyyən dərəcədə assosiativ, lakin müəyyən nüanslarla saziş imzalandı”.
Bu vəziyyətdə Respublika Partiyasının icra orqanının üzvü Eduard Şarmazanov “Qraparak” nəşrinə bildirib ki, Paşinyan ölkəni Rusiya ilə qarşıdurmaya aparmaqla həm də uçuruma yuvarlayır: “Bunu özü də bilir. O səbəbdən Paşinyan KTMT-dən çıxdığını elan etmir. Birinci səbəb sosial-iqtisadidir. Paşinyan yaxşı bilir ki, KTMT-dən çıxsa, AİB-ə üzv olmaq mümkün olmayacaq. Rusiya bunu bir neçə dəfə açıq şəkildə bəyan edib, lakin Paşinyana deyirlər ki, yalnız AİB bazarı sayəsində o, hələ də pensiya və maaşları ödəyə bilər. Təsəvvür edin, AİB Ermənistana “Əlvida!” desə nələr olacaq. Erməni konyakını, kənd təsərrüfatı məhsullarını, transferləri, işçi qüvvəsini, hara satacaqlar? Ucuz qazı haradan tapacaqlar?. Mən çox aydın və emosiyasız deyirəm: Ermənistanın Rusiyadan etibarlı müttəfiqi olmayıb və ola da bilməz, lakin siz vassal yox, müttəfiqinizə layiq olmalısınız”. Amma onun sözlərinə görə, İrəvan bunu bacarmır, Qərbin diqtəsi ilə hərəkət edir. Bunu erməni ekspert Tiqran Köçəryan da təsdiq edir. Onun sözlərinə görə, Gürcüstan kollektiv Qərbin tələblərini yerinə yetirməyə davam etsə və ya çalışsa, Rusiya ilə birbaşa qarşıdurmaya getməli olacaq: “Qərb bütün mümkün ocaqları partlatmağa və Rusiya üçün başağrısı yaratmağa çalışır. Yəni elə bir vəziyyət yaratmağa çalışırlar ki, yanvarın 30-dan sonra Tramp istəməsə belə, ABŞ dərin dövlətinin maraqlarının tələb etdiyi addımları atmağa məcbur olsun”. Köçəryan bildirib ki, Ermənistan müxalifətində ABŞ səfirliyindən təlimat alan casuslar və agentlər var, onları təmizləmək lazımdır: “Müxalifət ən isti anda ABŞ səfirliyindən təlimat alan, hərəkatı parçalamağa başlayan casusları və agentləri, yaramazları təmizləməlidir”. Digər erməni politoloq Suren Surenyantsın sözlərinə görə, aydındır ki, Ermənistan-Rusiya münasibətlərində mövcud böhran, KTMT-yə qarşı erməni demarşı yalnız Ermənistanın təhlükəsizlik sistemini daha da həssas edir, xüsusən də Ermənistan Qərb tərəfdaşlarından heç bir alternativ təklif almayıb. Surenyants qeyd edib ki, Rusiyanın Qafanda konsulluğunun açılmasını Ermənistan hakimiyyətinin ləngitməsini primitiv anti-Rusiya addımı hesab edir. O bildirib ki, Ermənistan hakimiyyətinin anti-Rusiya oyunu Qərbə inandırıcı görünmür, bundan yalnız Ermənistan əziyyət çəkəcək.
Ramil QULİYEV