Soydaşlarımızın Rusiyadan vətənə dollar göndərməsi çətinləşə bilər...
Natiq Cəfərli: "Rus rublunun dəyərdən düşməsinin fundamental səbəbləri sanksiyalar və Rusiya iqtisadiyyatının dünyadan təcrid edilməsidir"
Hazırda Rusiya daxili iqtisadiyyatında ən çox narahatliq yaradan məsələ rublun sürətlə dəyərdən düşməsidir. Rusiya mütəxəssisləri inflyasiyanin səbəblərini aradan qaldırmaq üçun həm araşdirmalar aparır, həm də qabaqlayıcı tədbirlər görür.
Amma hələ ki, ölkədə inflyasiyanı cilovlamaq mümkun deyil. Rusiyada bu hamını düşündürür, o cümlədən də parlament üzvlərini qayğılandırır.
Dolların bahalaşmasının səbəblərindən biri də miqrantlardır. Rusiyada milyonlarla miqrant qazandıqlarını iqtisadiyyatımızdan çıxararaq vətəninə göndərir. Artıq bir neçə ildir ki, xaricə pul köçürmələri tam qadağan edilib. Buna baxmayaraq, hələ də böyük məbləğdə pul ölkədən çıxır. Bu barədə Rusiya Dövlət Dumasının deputatı Mixail Matveyev sosial şəbəkələrdə yazıb.
Deputat hesab edir ki, neft-qaz ixracından əldə edilən valyutanın əksəriyyətini miqirantlar banklardan alaraq öz vətəninə göndərir ki, bu da dollara tələbatı artırır, ona görə də infliyasiya sürətlənir. Lakin deputat nəzərə almır ki, Rusiyanın Qərbə satdığı 160 milyard kubmetr qazın 100 milyard kubmetrindən Avropa imtina edib. Avropaya neft ixracı yarıbayarı azalıb. Bütün bunlar Rusiya üçün böyük miqdarda valyuta itkisi deməkdir. Bundan əlavə, Rusiya Ukrayna ilə müharibə cəbhəsində hər gün yarım milyard dollar maddi itkiyə məruz qalır. Belədə isə deputatlar miqrantların müxtəlif yollarla ailəsinə göndərdiyi 3-5 min dollar vəsaitin hesabını çəkir. Hərçənd, son vaxtlar əksər hallarda miqrantlar ailələrinə yardımı rus rublu ilə göndərir.
Belə olduğu halda, doğrudanmı Rusiyada miqrantlar inflyasiyaya bu qədər təkan verir?
Baki-xeber.com-un suallarını cavablandıran iqtisadçı ekspert Natiq Cəfərli bildirdi ki, rus rublunun dəyərdən düşməsində miqrantların rolu çox azdır: "Rusiyada "günahkar keçi" axtarışına çıxıblar. Bu işlərdə son vaxtlar miqrantları önə çəkirlər. Bu artıq Rusiya siyasətində bir dəb halını alıb. Çünki öz bacarıqsız iqtisadi siyasətlərini kiminsə üstüna yıxmaq istəyirlər. Bu işdə də miqrantlar ən asan hədəfə gələn kontingentdir. Ona görə də bütün sahələrdə bu siyasi fənddən istifadə edirlər. Rus rublunun dəyərdən düşməsinin fundamental səbəbləri sanksiyalar və ondan dolayı Rusiya iqtisadiyyatının dünyadan təcrid edilməsidir. Sanksiyalardan dolayı Rusiya təbii resurslarının bazar qiymətindən dəfələrlə ucuz satılması da səbəblər sırasındadır. Rusiya hazırda qazı Çinə Avropaya satdığı qiymətdən üç dəfə aşağı qiymətə satır. Çin də bilir ki, Rusiya başqa bazarlara çıxa bilmir, ona görə də Rusiyaya qiymət diqtə edir - təbii resursları Rusiyadan "su qiymətinə” alır. Bu səbəblərdən Rusiyaya valyuta daxilolmaları azalıb. Digər tərəfdən, Moskvanın müharibə xərcləri dörd dəfə artıb. Bütün bunlar xaricdən əlavə məhsullar alınmasını şərtləndirir. Çünki Rusiya iqtisadiyyatı çox bəsitdir, yerli istehsal çox azdir. Ona görə də idxal mallarına ciddi ehtiyac duyulur. İdxal malları isə sanksiyalar səbəbindən dolayı yollarla, ikinci-üçüncü, bəzən dördüncü ölkələr vasitəsi ilə ölkəyə gətirilir.
Bu da qiymətlərin bahalaşmasına səbəb olur. Bütün bunlar rus rublunun dəyərdən düşməsinə təsir edən əsas amillərdir. Sadəcə, miqrantları hədəfə gətirmək asandır deyə indi belə siyasət yürüdülür ki, daxili auditoriyanı sakitləşdirmək mümkün olsun".
Ekspertin də vurğuladığı kimi, hökumətin miqrantları bu məsələdə hədəfə gətirməsilə onlara qarşı hər hansı tədbirlər görülməsi gözlənilmir. Sadəcə, hökumət daxili auditoriyanı sakitləşdirmək üçün miqrant kartindan istifadə edir. Hökumətin miqrantlara qarşı təzyiqlari artsa onlar kütləvi şəkildə ölkədən gedər və bu da iqtisadiyyatın çökməsinə səbəb ola bilər. Bu gün Rusiya iqtisadiyyatını ayaqda saxlayan əsas faktorlardan biri də əmək miqrantlarıdır.
Dəniz NƏSİRLİ
