Trampın Azərbaycan Prezidenti ilə yeni təmasları bu hadisədən sonra yaranacaq...
Elşad Həsənov: “Azərbaycan-ABŞ münasibətləri Rusiya ilə münasibətlərdən asılı deyil”
Donald Tramp böyük səs üstünlüyü ilə ABŞ prezidenti seçiləndən sonra Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski, Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanla və digərləri ilə telefon danışığı olub.
Düzdür, bu danışıqların bəzilərində özü təşəbbüs göstərib, bəzilərində danışıq qarşı tərəfin təşəbbüsü ilə baş tutub. Ancaq Azərbaycanla münasibətdə nə Tramp təşəbbüs edir, nə də Azərbaycan. Söhbət tərəflər arasında telefon danışığından gedir.
Belə bir fikir var ki, Tramp Azərbaycanla Rusiyanın münasibətlərinin konkret necə olacağını gözləyir. Belə bir fikir də var ki, Azərbaycan isə Trampın Rusiyaya qarşı münasibətinin necə olacağını gözləyir. Yəni buna uyğun təmasları yaratsınlar. Yəni yuxarıda qeyd edilənlərdən sonra təmasların qurulacağı barədə versiyalar var. ABŞ yeni şəraitdə Rusiya-Azərbaycan münasibətlərinin necə olacağını gözləyir. Azərbaycan da gözləyir ki, Tramp Rusiyaya münasibətdə necə mövqe sərgiləyəcək. Şəxsi təmasların ancaq bundan sonra yaranacağının mümkünlüyü barədə ortada versiya var. O baxımdan nə dərəcədə doğru versiyadır bu?
“Qarşıdakı dövrdə iki ölkə münasibətləri demokratların dövründən qat-qat yaxşı olacaq”
Sözügedən məsələni “Bakı-Xəbər”ə şərh edən siyasi ekspert Elşad Həsənov buna bir neçə aspektdən yanaşdı: “Əvvəla, Tramp çox böyük səs üstünlüyü ilə qələbə çaldı və onun öz səlahiyyətlərini icra etməsi üçün düz 2 ay qalıb. Bəli, Tramp seçilən kimi, bir sıra ölkələrin dövlət başçıları ona zəng edib. İki gün əvvəl isə Paşinyanın təşəbbüsü ilə Trampla telefon bağlantısı qurulub. Ancaq Paşinyanın Trampla danışığı çox uzun olmayıb. O ki qaldı Azərbaycan-ABŞ münasibətlərinə, bu, Rusiya ilə münasibətlərdən asılı deyil. Azərbaycanın öz müstəqil siyasəti və maraqları var. Prezident İlham Əliyev Trampı prezident seçilməsi münasibətilə təbrik edib. Bundan başqa, bir neçə ay əvvəl tədbirlərin birində Prezident Əliyev ABŞ-dakı seçkiləri cavablandırarkən deyib ki, Respublikaçılar Partiyası hakimiyyətdə olanda Azərbaycan-ABŞ münasibətləri daha yüksək səviyyədə olub. İki ölkə birgə bir sıra layihələri həyata keçirib və s. Ancaq Baydenin 4 illik prezidentliyi dövründə onun komandası daim Ermənistana dəstək verib. Ermənistana maliyyə yardımı edilib, birgə hərbi təlimlər keçiriblər və s. Bütün bunlar açıq şəkildə özünü göstərirdi. Bütün bu deyilənlərin fonunda hesab edirəm ki, yaxın zamanlarda Azərbaycanla Tramp arasında təmaslar qurulacaq. Fikrimcə, qarşıdakı dövrdə Azərbaycan-ABŞ münasibətləri demokratların dövründən qat-qat yaxşı olacaq. Çünki Tramp siyasətə biznesdən gəldiyi üçün, praqmatik siyasətə önəm verir. Trampın Cənubi Qafqazda marağı Azərbaycansız mümkün deyil. Ona görə ki, Azərbaycan regionun lider dövlətidir. Qərbin Mərkəzi Asiyaya gedən ən optimal yolu Azərbaycandan keçir. Ona görə də Vaşinqton Bakı ilə olan münasibətlərə xüsusi önəm verəcək. Biz onu da nəzərə almalıyıq ki, hakimiyyətdə kimin olmasından asılı olmayaraq, ABŞ-ın öz dövlət maraqları var. Ancaq o da istisna olunmur ki, şəxsi münasibətlər də ciddi rol oynayır. Çünki Putinlə Trampın özəl münasibətləri var. Ancaq bu o demək deyil ki, Tramp dövlət maraqlarını şəxsi maraqlardan üstün tutacaq. ABŞ siyasətində bu, mümkün deyil. Bu baxımdan hər hansı narahatlıq üçün əsas yoxdur”.
Vidadi ORDAHALLI