Naxçıvana çıxışı çətinləşdirən Ermənistana növbəti sərt mesaj - "olmalıdır"...
Məhərrəm Zülfüqarlı: “Azərbaycan Prezidentinin Naxçıvana çıxışın əldə olunması ilə bağlı bəyanatını Ermənistana və onun havadarlarına yönəlik sərt mesaj, tələb kimi qəbul etmək olar”
“Ermənistanın önündə hazırda iki variant var. Birincisi, öz xərcləri, yaxud da Avropa fondlarının pulu ilə dərhal 42 kilometrlik məsafədə dəmir yolu çəksinlər. Biz bunu, əslində, onların suveren ərazisi hesab edirik və suverenliklə bağlı bizim şərtimiz yoxdur. Lakin Azərbaycandan Naxçıvana asan çıxış olmalıdır. Bununla bağlı hansısa gömrük yığımı, yoxlamalar, sərhədçilərin prosedurları olmalı deyil. Bu bizim legitim hüququmuzdur”.
Bu fikirləri Prezident İlham Əliyevin ADA Universitetində keçirilən “Qarabağ: 30 ildən sonra evə dönüş. Nailiyyətlər və çətinliklər” mövzusuna həsr olunmuş Beynəlxalq Forumda çıxışı zamanı deyib.
Nikol Paşinyanla Brüsseldə müzakirə edilən məsələlərdən birinin Rusiyanın Kalininqradla dəmir yolu xətti təcrübəsinə əsaslandığını vurğulayan Prezident Əliyev Ermənistanın bunu istəmədiyini vurğulayaraq deyib: “Onlar istəyirlər ki, bizə bu çıxış verilməsin, onun qarşısı alınsın. Onlar gördülər ki, biz bunu etmirik, başladılar şikayətlə çıxış etməyə. Beləliklə, biz Dövlət Departamentinin rəsmisindən müəmmalı bəyanat eşitdik. Birləşmiş Ştatlar qeyd etdi ki, əgər bu, Ermənistandan keçməsə, onlar buna imkan verməyəcəklər. Biz də öz-özümüzə sual veririk, bu nə deməkdir? Çünki biz bunu Ermənistana 3 il idi ki, söyləyirdik. Əgər istəyirsinizsə ki, bu, Ermənistan ərazisindən keçsin, onda bunu erməni dostlarınıza deyin. Siz İranla münasibətlərimizə necə müdaxilə edə bilərəsiniz? Yəni onlar deyirlər ki, biz buna icazə verməyəcəyik, imkan verməyəcəyik. Bu necə ola bilər? Belə məsuliyyətsiz bəyanatlar bu və ya digər tərəfə yaxşı töhfə vermir. Əfsuslar olsun ki, bu, əslində, sabitliyi, regiondakı proqnozlaşdırmanı daha da çətinləşdirir, o cümlədən bağlantı layihələrinə də təsir göstərir”.
Prezident İlham Əliyevin “Azərbaycandan Naxçıvana asan çıxış olmalıdır” fikrini Ermənistanın, beynəlxaq vasitəçilərin ünvanına bir tələb və mesaj kimi qəbul etmək olarmı?
“Azərbaycanın bu qətiyyətindən də Ermənistan və onun havadarları, məlum ölkələr ciddi narahatlıq keçirir”
AVCİYA-nın vitse-prezidenti, professor Məhərrəm Zülfüqarlı “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, Zəngəzur dəhlizi məsələsi uzun müddətdir müzakirə olunur. “Fikrincə, bu müzakirələrin müsbət tərəfi var. Artıq dünya maraqlanır ki, hansı səbəbdən Naxçıvan Azərbaycanın əsas ərazisindən kənarda qalıb, tarixə nəzər salırlar. Öyrənmiş olurlar ki, Naxşıvan da, Zəngəzur da - bütün o ərazilər tarixi Azərbaycan torpaqlarıdır, Sovet dövründə Azərbaycanın hüquqları pozularaq Moskvanın göstərişi ilə Qərbi Zəngəzur Ermənistana verilib. Azərbaycan tərəfi bu tarixi məqamları dünyanın diqqətinə çatdırır, İrəvanın da tarixi Azərbaycan torpağı olduğunu deyir. Amma bəziləri bunu düzgün başa düşmürlər, bunu Azərbaycanın Ermənistana ərazi iddiası kimi qələmə verirlər. Hətta belə absurd iddialar irəli sürənlər də var ki, Azərbaycan tezliklə hücum edəcək. Bunlar hamısı Azərbaycana qarşı əsassız fikirlərdir. Azərbaycan daim öz tarixi əraziləri haqda deyib, bu barədə bizim dərsliklərdə də yazılıb, bunu tələbələrə də tədris edirik gənclərimiz bilsin ki, Azərbaycanın tarixi əraziləri hansılardır.
Ancaq qeyd edirik ki, Azərbaycan BMT-yə daxil olarkən hansı ərazi ilə daxil olubsa, digər ölkələrin də BMT-yə daxil olarkən olan ərazilərini, ərazi bütövlüyü məsələsini qəbul edir. Ermənistan da Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü qəbul edir. Sadəcə, burada bir incə məsələ var. Hətta “Zəngəzur dəhlizi”ndən əvvəl Azərbaycan İranla Niyyət Protokolu imzaladı. Düzü, bu normal sənəd idi, buna hamımız sevinməliydik ki, Zəngilandan İran vasitəsilə Naxçıvana yol çəkilir. Buna indi “Araz dəhlizi” deyirlər. Lakin sonradan “Zəngəzur dəhlizi” məsələsi aktual olduğundan bu yaddan çıxdı. Ermənistan xarici təzyiqlərlə “Zəngəzur dəhlizi”nin açılmasına əngəl törətməyə başladı, müxtəlif bəhanələr gətirdi. Mənə belə gəlir ki, “Araz dəhlizi” gündəmə gələndən sonra artıq bu sahədə işlər görülür, həm avtomobil, həm də dəmir yolu çəkilir, Arazın üstündən körpülər salınır. Bizim üçün Arazın o tayında, yaxud bu tayında yolun olması məsələsi əsas deyil, Prezidentin dediyi kimi. əsas Naxçıvana çıxışın əldə olunmasıdır. Azərbaycanın məqsədi Naxçıvana çıxış əldə etməkdir və bizim maraqlarımızı təmin edən istənilən variantdan istifadə edib bu çıxışı əldə edəcəyik. Dövlət olaraq bu məsələdə israrlıyıq. Təbii, Azərbaycanın bu qətiyyətindən də Ermənistan və onun havadarları, məlum ölkələr ciddi narahatlıq keçirir. Bu baxımdan, Azərbaycan Prezidentinin Naxçıvana çıxışın əldə olunması ilə bağlı bəyanatını Ermənistana və onun havadarlarına yönəlik sərt mesaj, tələb kimi qəbul etmək olar. Ermənistana illərdir havadarlıq edənlər də, bu ölkənin özü də bilməlidir ki, heç bir təxribatları Azərbaycanın yolunu kəsə bilməz”-deyə M.Zülfüqarlı qeyd etdi.
M.Zülfüqarlının sözlərinə görə, Ermənistan təcavüzkarlığı ucbatından 30 il bütün regional layihələrdən kənarda qaldı. M.Zülfüqarlının sözlərinə görə, Ermənistan “Zəngəzur dəhlizinin” açılmasına razı olduğunu desə də, absurd şərtlər irəli sürür. “Azərbaycan Prezidenti vurğuladı ki, biz sərbəst, asan çıxışın tərəfdarıyıq, bununla bağlı hansısa gömrük yığımı, yoxlamalar, sərhədçilərin prosedurları olmalı deyil. Prezident fikrini açıq bildirdi. Əlbəttə, bu dəhliz açılsa bundan Ermənistan da bəhrələnəcək. Dəhliz açılarsa Bakı-İrəvan dəmir yolu da nə vaxtsa işə düşə bilər.
Özünü uzun illər dalana salan, inkişafdan saxlayan Ermənistan “Zəngəzur dəhlizi” vasitəsi ilə dünyaya inteqrasiya edə, bu yolla Avropaya, Mərkəzi Asiyaya, Çinə çıxa bilər. Amma bəzi dünya dövlətləri, ABŞ başda olmaqla Qərb ölkələri həm “Zəngəzur dəhiz”inə, həm də “Araz dəhliz”inə əngəl törətmək yolunu tutub. Burada İran məsələsi var, Amerika da İrana düşmən dövlətdir, bu səbəbdən “Araz dəhlizi”nin açılmasını istəmir. Azərbaycan isə buna diplomatik cavab verir ki, bu, Azərbaycanın müstəqil dövlət olaraq beynəlxalq hüquqa söykənən hüququdur. Bu bizim öz işimizdir, hardan dəhliz, hardan yol açırıq bunun bizə aidiyyəti var, başqa dövlətlərə dəxli yoxdur. Amerikanın İranla problemi varsa onu başqa yerdə həll etsin...”-deyə qeyd edən M.Zülfüqarlı bildirdi ki, Azərbaycan əməkdaşlıq üçün bu dəhlizləri açmaq istəyir, Amerika isə okeanın o tayında oturub bütün bölgələri öz siyasətinə uyğun idarə etmək istəyir, bu da onu nüfuzdan salır. “Ona görə də Ermənistan rəhbərliyi başqasının ağlı ilə deyil, öz dövlət maraqlarından çıxış edərsə bu dəhlizin açılması onların xeyrinədir. Əgər dəhlizin açılmasına imkan verməsələr Azərbaycan bu problemi “Araz dəhlizi” vasitəsilə həll edir. Yenə də Ermənistan beynəlxalq layihələrdən kənarda qalacaq. Bu da onları narahat edir. ABŞ-ın isə son vaxtlar Azərbaycana qarşı tutduğu mövqe məhz Azərbaycanın Rusiya ilə münasibətlərinə görədir. Onlar Rusiyanın Azərbaycanla olan münasibətlərinin korlanmasını, Azərbaycanın Rusiya ilə münasibətlərində qarşıdurma yaradılmasını istəyirlər. Bunu da Azərbaycan rəhbərliyi yaxşı başa düşür...”-deyə M.Zülfüqarlı bildirdi.
İradə SARIYEVA
