Azərbaycan təmsilçisi Minsk Təhlükəsizlik Konfransından qayıtdı... - MÜSAHİBƏ
İlyas Hüseynov: “Azərbaycandan olan nümayəndə heyəti kifayət qədər aktiv iştirak etdi”
Belarus paytaxtı Minsk şəhərində Avrasiya təhlükəsizliyi üzrə II beynəlxalq konfrans keçirilib. Konfransda dünyanın 45-ə yaxın ölkəsindən 600-ə qədər nümayəndə iştirak edib. Həmçinin Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatı (KTMT), Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatı, MDB və digər beynəlxalq təşkilatların rəsmiləri də konfransa qatılıb.
Tədbirdə Belarus prezidenti Aleksandr Lukaşenko, Rusiya xarici işlər naziri Sergey Lavrov çıxış edərək bir sıra məsələlərə toxunub.
“Təhlükəsizlik sisteminin gücləndirilməsi, risqlərin aşağı salınması haqqında düşünməliyik”
Sözügedən tədbirdə iştirak edən politoloq İlyas Hüseynova konfransla bağlı bir sıra suallar ünvanladıq:
- Tədbirdə hansı ölkələrdən, hansı səviyyədə təmsilçilik olub?
- 31 oktyabr – 1 noyabrda Minskdə Avrasiya təhlükəsizliyi üzrə II beynəlxalq konfrans keçirildi və mən orada iştirak edirdim. Kifayət qədər böyük maraq var idi bu konfransa. Belə ki, bu tədbirdə 46 ölkədən 600 iştirakçı Avrasiyanın gələcək təhlükəsizliyi ilə bağlı təşkil olunan müzakirələrdə iştirak etdi. Xüsusilə əlamətdar hadisə olaraq onu qeyd edə bilərik ki, Belarus Respublikasının prezidenti Aleksandr Lukaşenko tədbirin açılış mərasimində proqram xarakterli nitq söylədi. Bu gün müasir beynəlxalq münasibətlər sistemində cərəyan edən hadisələr haqqında öz rəyini bölüşdü.
- Tədbirdə dövlət başçıları, nazirlər iştirak edirdimi?
- Tədbirdə ev sahibi olan prezident Lukaşenko iştirak edirdi. Digər dövlətlər tədbirdə prezident səviyyəsində iştirak etmirdilər. Tədbirin formatı elə idi ki, iştirakçı ölkələrin nazirləri və digər təmsilçiləri konfransa qatılmışdılar.
- Kimlər məruzə etdi və məruzələrin məzmunu əsasən hansı məsələləri əhatə edirdi?
- Təkqütblü dünyadan çoxqütblü dünyaya, multipolyar dünyaya keçid ərəfəsində dünyada təhlükəsizlik təhdidlərinin minimallaşdırılması, inteqrasiya proseslərinin daha da artırılması yolunda diplomatik vasitələr haqqında fikirlər səsləndi. Məruzələr əsasən bununla bağlı idi. Eyni zamanda burada qeyd etmək lazımdır ki, Serbiyanın baş nazirinin müavini Aleksandır Vulin, Macarıstanın ticarət və xarici işlər naziri cənab Petr Siyarto, Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrov və digər yüksək vəzifəli şəxslərin çıxışları böyük maraq doğurdu. Azərbaycandan olan nümayəndə heyəti kifayət qədər aktiv iştirak etdi. Mən özüm 3-cü paneldə çıxış etdim. Avrasiya təhlükəsizliyi üzrə xartiyanın hazırlanmasında mühüm təkliflər irəli sürdüm. O cümlədən, gələcək təhlükəsizliyin qurulması ilə bağlı mülahizələrimi iştirakçıların diqqətinə çatdırdım. Belarusun birinci kanalına müsahibə verdim. Ölkənin ən populyar analitik proqramında çıxış etdim. Eyni zamanda Belarus Respublikası Prezident Adminstrasiyasının nəzdində olan “Sovetskaya Belarus” qəzetinə də müsahibə verdim.
- Ümumilikdə, tədbirdə qaldırılan məsələlərlə bağlı təəssüratlarınız nədən ibarətdir?
- Ümumilikdə qeyd etmək istəyirəm ki, konfransda qaldırılan məsələlər kifayət qədər mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Burada ikitərəfli və çoxtərəfli müstəvidə keçirilən danışıqlar, diplomatik təmaslar yalnız regional və qlobal miqyasda sülhün qorunmasına xidmət etməlidir. Dünyada bu gün artan templə gərginlik, eskalasiya, müharibələr yalnız qlobal təhlükəsizlik sistemini zədələyir. Rəsmilər və biz ekspertlər daha çox təhlükəsizlik sisteminin gücləndirilməsi, risqlərin aşağı salınması haqqında düşünməliyik. O baxımdan hesab edirəm ki, II Minsk platforması həm də beynəlxalq təhlükəsizliyin qorunması və gücləndirilməsi üçün çox mühüm tədbir kimi yadda qaldı.
Vidadi ORDAHALLI