Doğuş üstündə ana ölümləri ilk dəfədir çoxalmağa başlayıb...
Aynur Qəribova: “Bəzən hamilə qadınlar hamiləliyi həkim nəzarəti olmadan keçirir, yalnız doğuş anında həkimə müraciət edirlər, sonda…”
Azərbaycanda ana ölümləri kimi ağır hadisələr baş verməkdədir. Təəssüf ki, ana ölümlərinin statistikası bu kimi faktların əyalətlərdə, daha çox isə cənub bölgəsində baş verdiyini göstərir. Son olaraq Sabirabad rayonunda belə bir hadisə qeydə alınıb.
Bir neçə gün əvvəl Sabirabad rayon doğum evində Qalağayın kənd sakini, 2000-ci il təvəllüdlü Zamanova Zəhra Qara qızı uşaq dünyaya gətirdikdən sonra ölüb, körpə sağ qalıb.
Məlumata görə, 2023-cü ildə Azərbaycanda doğuşa görə ana ölümü birdən-birə az qala iki dəfə artıb. Dövlət Statistika Komitəsinin "Azərbaycanda uşaqlar" adlı statistik məcmuəsində ötən il 33 ana ölümünün qeydə alındığı vurğulanır. 2022-ci ildə bu göstərici 18 olub. Bu, son 13 ilin ən yüksək göstəricisi sayılır. Eyni zamanda, hər 1000 nəfər diri doğulan uşağa düşən ana ölümünün 14.7-dən 29.3-ə yüksəldiyi vurğulanır.
Maraqlıdır, Azərbaycanda doğuşa görə ana ölümünün iki dəfə artmasının səbəbi nə ilə bağlıdır?
“İstər normal, istərsə də qeysəriyyə əməliyyatı olsun, əsasən ana ölümlərinin başlıca səbəbi qanaxmalardan irəli gəlir”
Ginekoloq Aynur Qəribova “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında dedi ki, doğuş zamanı ölümə səbəb olan əsas amillər qanaxma, infeksiya və qan laxtalanmasıdır: “Ana ölümünə görə ilk olaraq həkimi günahlandırmaq düzgün deyil. Hamilə qadının vaxtlı-vaxtında qadın məsləhətxanasına getməməsi, lazımı müayinələrdən keçməməsi, dinamik müşahidədə olmaması, doğuş üçün müvafiq doğum evini seçməməsi, doğum evlərinə çox gec və ağır vəziyyətdə daxil olmasını baş verən əksər ana və uşaq ölümü hallarının əsas səbəbi kimi göstərmək olar. Ancaq istər normal, istərsə də qeysəriyyə əməliyyatı olsun, əsasən ana ölümlərinin başlıca səbəbi qanaxmalardan irəli gəlir. İkinci səbəb isə əməliyyat sonrasında olan problemlərlə əlaqədardır. Ürək problemləri, tromboemboliyalar, amnion mayenin emboliyası ola bilər. Üçüncü yerdə isə əməliyyatdan sonrakı dövrdə olan infeskiyalar durur. İlk növbədə hamilə xanımlar 9 ay müddətində həkim ginekoloqun nəzarətində olmalıdırlar. Bəzən hamilə qadınlar hamiləliyi həkim nəzarəti olmadan keçirir, yalnız doğuş anında həkimə müraciət edirlər. Ginekoloq isə bu vaxta qədər hamilənin hansı problemləri və ya xəstəliklərinin olduğunu bilmədən doğuşa alır. Doğuş zamanı hər hansı bir problem yarandıqda da məlum olur ki, anada öncədən müəyyən xəstəliklər olub. Ananın qanında laxtalanma, qanaxma və trombun yaranması problemləri ən çox ölümə səbəb olan faktlardandır. O cümlədən, doğuşdan sonra bəzi ağır infeksiya halları da ölümlə nəticələnə bilir”.
Günel CƏLİLOVA
