Zəngəzur dəhlizinə qarşı erməni planlarına Hindistan da qoşulur...
Ramil Hüseynov: “Bunun qarşısını almaq üçün təmasları genişləndirmək lazımdır”
İran və Hindistan Şimal-Cənub dəhlizi çərçivəsində sıx əməkdaşlıq edir, bu çərçivədə Ermənistanla da işləməyə hazırıq. Bunu Hindistanın Ermənistandakı səfiri Nilakşi Saxa Sinxan deyib.
Onun sözlərinə görə, qlobal inkişafın Asiyaya doğru hərəkəti regional qarşılıqlı asılılıq üçün unikal nəticələr yaradır: “Bunu dərk edən Hindistan hökuməti Şimal-Cənub dəhlizinin bir hissəsinə çevrilə biləcək Çabahar limanının inkişaf proqramına başlayıb. Ermənistan bu layihədə iştirak etməkdə maraqlı olduğunu bildirib. Biz Ermənistanın Çabahar limanından istifadə etmək və dənizə çıxışı olmayan yerləşməsini nəzərə alaraq asılılığını azaltmaq istəyini alqışlayırıq. Hindistan Ermənistanda yol infrastrukturunun inkişafında iştirak etməyə hazırdır. Ermənistan və Hindistan arasındakı münasibətlər əsrlərə gedib çıxır və İran bu əlaqənin inkişafına töhfə verən körpü rolunu oynayıb”.
Burada söhbət yüklərin Hindistandan gəmi ilə İrana gətirilməsi və avtomobil magistralı ilə Ermənistan vasitəsilə Gürcüstana daşınmasından gedir. İranı da Ermənistanla birləşdirən sərhəd Mehridən keçir. Nəzərə alsaq ki, Zəngəzur dəhlizi Mehridən keçəcək, Hindistanın bu təşəbbüsü əslində bu dəhlizə qarşı prosesə Dehlinin də aktiv şəkildə qoşulması deməkdir. O baxımdan bunun qarşısını almaq üçün nə kimi tədbirlər görmək lazımdır?
“Nə Hindistan, nə də İran belə bahalı layihəni maliyələşdirmək gücündədir”
Məsələ ilə bağlı “Bakı-Xəbər”ə açıqlama verən “Yeni Xətt” Müstəqil Siyasi Tədqiqatlar Mərkəzinin rəhbəri Ramil Hüseynov hesab edir ki, bunun qarşısını almaq üçün təmasları genişləndirmək lazımdır: “Əvvəla, Ermənistanda çəkilməsi nəzərdə tutulan beynəlxalq avtomagistralın reallaşdırılması qiymət baxımından çox bahadır. Neçə illərdir bu layihə gündəmdədir, amma maliyyə problemi üzündən həyata keçmir. Buna baxmayaraq, bəzi dövlətlər, bir sıra dairələr hər vasitə ilə bunu gündəmdə saxlamağa cəhd edirlər. O cümlədən, Hindistan bu layihənin həyata keçməsində maraqlı olan əsas dövlətlərdən biridir. Ancaq nə Hindistan, nə də İran belə bahalı layihəni maliyələşdirmək gücündədir. Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolunun ötürücülük qabiliyyəti artırılır. Bununla bağlı Gürcüstanda görülən işlər gələn ilin əvvəli başa çatacaq. Zəngilanın Ağbənd qəsəbəsindən İrana körpü çəkilir. İran vasitəsi ilə Naxçıvana dəmir yolu çəkiləcək. Həmçinin Azərbaycandan keçməklə Rusiya ilə İranı birləşdirəcək Şimal-Cənub Nəqliyyat Dəhlizinin dəmir yolu seqmentinin tikilməsi ilə bağlı işlər gedir. Üstəlik, Azərbaycanla Hindistan arasında ticarət dövriyyəsi artan xətt üzrə gedir. Ötən il iki ölkə arasında ticarət dövriyyəsi 1,82 milyard dollar təşkil edib. Bu, 2021-ci ildəki göstərici ilə müqayisədə 40 faiz çoxdur. Bu il iki ölkə arasında ticarət dövriyyəsinin 2 milyard dollara çatacağı gözlənilir. O baxımdan inanmıram ki, Ermənistandan keçəcək avtomagistral uğur qazansın”.
Vidadi ORDAHALLI
