Ziyanlı palma yağlarının Azərbaycana idxalı günbəgün artırılır - 54 faizə çatdı…
Akif Nəsirli: “1 kiloqram təmiz kərə yağının tərkibinə 200 qram palma əlavə edilir, sonra satışa çıxarılır”
Palma yağının orqanizm üçün zərərli olub-olmaması ilə bağlı müxtəlif məlumatlar var. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının hazırladığı hesabatda sağlamlığa və ətraf mühitə dəyən zərərin səviyyəsinə görə palma yağının istehsal və satış sənayesinin miqyası birbaşa tütün və alkoqol sənayesi ilə müqayisə edilir.
Vurğulanır ki, digər bitki yağları ilə müqayisədə palma yağının tərkibində doymuş yağların miqdarı xeyli yüksəkdir. Doymuş yağlar isə orqanizm üçün zərərli hesab edilir. Buna baxmayaraq, ölkəyə idxal edilən palma yağının həcmi artıb.
Dövlət Statistika Komitəsinin hesabatına görə, 2024-cü ilin yanvar-avqust ayları ərzində Azərbaycana 42 milyon 995 min ABŞ dolları dəyərində 36 min 705 ton "xam palma yağı və onun fraksiyaları" idxal edilib.
2023-cü ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə bu göstərici həcm ifadəsində 54% və ya 12 min 887 ton, dəyər ifadəsində isə 46.6% və ya 13 milyon 672 min ABŞ dolları artıb. 2023-cü ilin ilk 8 ayında Azərbaycana 29 milyon 323 min ABŞ dolları dəyərində 23 min 818 ton "xam palma yağı və onun fraksiyaları" idxal edilib.
Bu təhlükəli yağın Azərbaycana idxalının artmasının səbəbi nədir, ondan harada istifadə edilir?
“Sahibkarlıqla məşğul olanlar bu yağ ucuz başa gəldiyi üçün onu ölkəyə gətirir və digər yağların tərkibinə qatır”
Liberal İqtisadçılar Birliyinin sədri Akif Nəsirli “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, palma yağı dünyada texniki yağ kimi istifadə olunur: “Palma yağı iki növdən ibarətdir. Birincisi, palma meyvəsinin lətindən alınır, ikincisi isə palma meyvəsinin toxumlarından hazırlanır. Palma meyvəsinin lətindən alınan yüksək keyfiyyətli bitki yağıdır. İnsan orqanizmi üçün müstəsna əhəmiyyətə malikdir. Amma palma toxumlarından alınan yağ insan orqanizmi üçün zərərlidir, qida sənayesi üçün yararsızdır. Həmçinin, bu yağ həzm sisteminin süzgəcindən keçə bilmir. Beləliklə, bağırsaq sıradan çıxır və bu yağ qana keçir. Palma yağı qana keçəndən sonra qan yağı hüceyrələrə daşıyır və insan səhhətində çoxsaylı problemlərə səbəb olur. Bu yağlar əsasən insanlarda piylənməyə səbəb olur. Sahibkarlıqla məşğul olanlar bu yağ ucuz başa gəldiyi üçün onu ölkəyə gətirir və digər yağların tərkibinə qatır. Təsəvvür edin, palma yağı kərə yağı halına salınır və 5-6 manata əhaliyə satılır. Halbuki, palma yağının kiloqramı heç 1 manat da deyil. Üstəlik, Azərbaycana Yeni Zelandiya, Fransa, Rusiya və digər ölkələrdən idxal olunan təmiz kərə yağları ölkəmizdə qablaşdırılır. Həmin yağlar qablaşdırılan zaman onların tərkibinə palma yağı əlavə edilir. 1 kiloqram təmiz kərə yağının tərkibinə 200 qram palma əlavə edilir, sonra satışa çıxarılır. Ümumiyyətlə, marketlərdə satılan bütün yağların tərkibinə palma yağı əlavə edilir”.
Həmsöhbətimiz onu da əlavə etdi ki, bu yağın idxalı ildən-ilə artır. Idxalın artmasının səbəbi isə bu sahəyə nəzarətin zəif olması ilə bağlıdır.
Günel CƏLİLOVA