Qərbin Azərbaycanda “insan haqları” adı altında təxribat layihələri bu səbəbdən iflasa uğrayır...
Vətəndaş cəmiyyəti hüquqi dövlət quruculuğunda əvəzolunmaz rola malikdir. Demokratik və müstəqil inkşaf edən ölkələrdə vətəndaş cəmiyyəti əsas etibarilə vətəndaş - şəxsiyyət amilinə əsaslanır.
Vətəndaş cəmiyyəti insanların siyasi yox, başlıca olaraq iqtisadi və şəxsi həyat fəaliyyəti sferasıdır.
Vətəndaş cəmiyyəti dövlətlə sıx qarşılıqlı əlaqədə olur
Burada qanunlara, əxlaq və humanizim prinsiplərinə hörmət edilir, avtoritar hakimiyyətə, totalitarizmə, sinfi düşmənçiliyə, insanlara qarşı zorakılığa isə yer yoxdur. Bu cəmiyyət demokratik rejimdə dövlətlə sıx qarşılıqlı əlaqədə olur, totalitar və avtoritar rejimlərdə isə dövlətə qarşı ya aktiv, ya da passiv müxalifətdə olur. Vətəndaş cəmiyyəti dövlətlə sıx qarşılıqlı əlaqədə olur, hətta bütün sahələrdə onun dəstəyinə arxalanır. Vətəndaş cəmiyyətinin formalaşması onun həyatının və fəaliyyətinin bir çox tərəflərini dövlətsizləşdirməyi nəzərdə tutur. Lakin bu, onun dövlətə ehtiyacı olmadığı mənasını vermir. Sadəcə dövlət iştirakının qaçılmaz olduğu istiqamətə yönəlməlidir. Xüsusən müdafiə, qanunvericilik, xarici siyasət, büdcə, ekologiya, nəqliyyat və vətəndaşların hüquqlarının müdafiəsi sahələrini buraya aid edə bilərik. Yəni burada dövlət cəmiyyətin xidmətçisi, onun inamlı nümayəndəsi kimi çıxış edir. Qısaca, cəmiyyət dövlət üçün yox, dövlət cəmiyyət üçündür. Vətəndaş cəmiyyətinin sosial-siyasi sferasını təşkil edən əsas elementlər qismində ailə, ictimai, ictimai-siyasi, siyasi təşkilatlar və hərəkatlar, yaşayış yeri, əmək və başqa kollektivlərlə əlaqədar ictimai özünü idarəetmə orqanları çıxış edir. İctimai fikrin formalaşması və ifadə edilməsi mexanizmlərinin üzə çıxarılması, sosial problemlərin həlli, cəmiyyətin maraqlarını qoruyan və müdafiə edən konstitusiya, müstəqil media, ədalətə söykənən məhkəmə-hüquq sisteminin formalaşması vətəndaş cəmiyyətinin inkişafının təməl prinsipləri hesab olunur. Vətəndaş cəmiyyətinin mənəvi sferasına daxil olan elementlər öz mövqeyini açıq ifadə etmək imkanı, söz və fikir azadlığı, yaradıcı, elmi və digər öz fəaliyyət birliklərinin dövlət və siyasi strukturlardan asılı olmaması və müstəqilliyidir.
Qərb təsisatları ölkəmizə müxtəlif müdaxilələrə cəhd ediblər
Bütün sadalananların fonunda əminliklə deyə bilərik ki, müasir Azərbaycan Respublikası vətəndaş təşəbbüslərinin dəstəkləndiyi, siyasi plüralizmin əsas götürüldüyü demokratik cəmiyyətin formalaşdığı ölkələr sırasında ilk yerlərdə qərarlaşıb. Baxmayaraq ki, ötən müddət ərzində Qərb təsisatları bununla bağlı ölkəmizə müxtəlif müdaxilələrə cəht ediblər. Müxtəlif siyasi sifarişlərə xidmət edən QHT-ləri maliyələşdirməklə ölkədaxili vəziyyəti pozmağa çalışıblar. O da məlumdur ki, Qərb bir sıra postsovet ölkələrində - Gürcüstanda, Ukraynada, Qırğızıstanda, Ermənistanda rəngli inqilabla hakimiyyətləri dəyişdirib. Zaman da sübut etdi ki, insan hüquqları atı altında Qərb bu ölkələrə fəlakət gətirdi. Qərbin bu siyasəti həmin ölkələrin problemlərinin həllinə gətirib çıxarmayıb. Tam əksinə, mövcud problemlər daha da kəskinləşib. Gürcüstan və Ukrayna bu səbəbdən ərazilərini itirib. Ukraynada hələ də müharibə davam edir və bu, böyük maddi və insan resurslarının itkisi ilə müşahidə olunur. Sözügedən ölkələrdə Qərb hakimiyyət dəyişikliklərinə inqilablara nail olsa da Azərbaycanda buna nail ola bilmədi. Azərbaycan öz yolu ilə getdi. Azərbaycan bu yöndə olan bütün təzyiqlərə duruş gətirdi və Qərbin oyunlarına siyasi alət olmadı. Elə bunun nəticəsidir ki, digər ölkələrdən fərqli olaraq Azərbaycan öz ərazi bütövlüyünü təmin edə bildi.
Rəngli inqilabların Azərbaycanda baş verməməsinin bir neçə səbəbi var
Sözügedən məsələ ilə bağlı fikirlərini “Bakı-Xəbər”lə bölüşən tarix elmləri doktoru, professor Məhərrəm Zülfüqarlı hesab edir ki, Azərbaycan rasional siyasət yeridir: “SSRİ-nin süqutundan sonra o dövrdə baş verən milli azadlıq hərəkatları, insanların meydanlara çıxması, onların istəyindən irəli gəlirdi. Burada hansısa süni vasitələr, kənardan müdaxilələr yox idi. Ancaq ölkələr müstəqillik əldə etdikdən sonra mitinqlər keçirilsə də, əvvəlki kimi kütləvi olmadı. Bir sıra ölkələrdə isə, mitinqləri Qərb təsisatları tərəfindən təşkil olunmağa başlanıldı. Məqsəd isə həmin ölkələrdə hakimiyyət dəyişiklikləri idi. Rəngli inqilablar məhz bu məqsədlə həyata keçirilirdi. Gürcüstanda, Ukraynada, Qırğızıstanda, Ermənistanda rəngli inqilablar bu məqsədlə təşkil olundu. O da məlumdur ki, bu ayın 26-da Gürcüstanda parlament seçkiləri keçiriləcək. Çox güman ki, seçkilərdən sonra bu ölkədə qarşıdurmalar olacaq. Yəni Qərbin vəsaiti ilə uzun illərdir ki, Gürcüstanda QHT-lər maliyyələşir. Bu səbəbdən orada çox güclü qarşıdurma ehtimalı var. Təsadüfü deyil ki, Gürcüstan parlamentində xarici maliyyələşmə ilə bağlı qanun qəbul ediləndə bu, çox ciddi müqavimətlə üzləşdi. Qərbdən maliyyələşən QHT-lər meydanlara axışdı. Rəngli inqilabların Azərbaycanda baş verməməsinin bir neçə səbəbi var. Azərbaycanda da QHT-lər var və uzun illər idi SOROS Fondunun nümayəndəliyi fəaliyyət göstərirdi. Bir sıra digər xarici təsisatların nümayəndəliyi var idi. Bunların zaman-zaman dövlət içində fəaliyyətləri məqbul sayılmadığına qadağan edildilər. Zamanında Azərbaycan həmin qurumların fəaliyyətini məhdudlaşdırdı. Rəngli inqilabların bizdə baş verməməsinin bir səbəbi budur. Daha sonra xaricdən maliyələşən QHT-lərin fəaliyyəti biləvasitə Maliyyə Nazirliyinin nəzarətinə alındı. Bu səbəbdən onlar Gürcüstana gedib orada hesab açırdılar. Bunların da tədricən qarşısı alındı. Ona görə də Qərbin rəngli inqilab planları bizdə alınmadı”.
Vidadi ORDAHALLI
Yazı Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyilə çap olunur.
