KÖHNƏ VERSİYA            

Rus əsgərlərinin İran-Ermənistan sərhədindən çəkilməsinin ŞOK TƏFƏRRÜATLARI...

Image

Abutalıb Səmədov: "Razılaşmaya əsasən, Rusiyanın razılığı olmadan sərhədçiləri çıxarmaq qeyri-mümkün idi"

Moskvada Paşinyanla Putin arasında əldə olunan razılaşmaya əsasən, Rusiya sərhədçilərinin Ermənistan-İran dövlət sərhədindəki keçid məntəqəsindən çıxarılması qərara alınıb. Bu, Zvartnos hava limanından rus sərhədçilərinin çıxarılmasından sonra baş verən ikinci önəmli qərardır. Ermənistan hər addımda Rusiyadan bir qədər də uzaqlaşır. Ancaq hələlik türk-erməni sərhədində rus sərhədçilər qalacaq.

Rusiya sərhədçilərinin İran-Ermənistan sərhədindən çıxarılmasına Rusiya necə razılaşdı? Bu, tərəflərə nə verir?

Suallarımıza cavabında politoloq Abutalıb Səmədov bildirdi ki, Rusiya sərhədçiləri 1992-ci ilin 30 sentiyabrından Ermənistan-İran və Ermənistan-Türkiyə sərhədlərini qoruyur: "Azərbaycan Ordusunun 1992-ci ilin iyun ayında başlatdığı hücumun nəticəsi olaraq Levon Ter-Petrosyan Rusiya ilə həmin razılaşmaya getmək məcburiyyətində qaldı. 30 sentiyabr 1992-ci il razilaşması imzalanandan sonra Rusiya hərbiçiləri Ermənistan tərəfdən Azərbaycana qarşı vurusmağa başladı. Bundan sonra bizim hücumlar dayandı və əks istiqamətdə hərəkət başladı. Son nəticədə isə biz əvvəlcə Kəlbəcəri, sonra isə digər rayonları itirdik. Rusiya-Ermənistan razılaşmasında sərhədçilərin Ermənistanda qalma müddəti göstərilməyib, bu, müddətsiz bir razılaşma idi. Razılaşmaya əsasən, Rusiyanın razılığı olmadan sərhədçiləri çıxarmaq qeyri-mümkün idi. Lakin son dövrlərdə açıq şəkildə görünür ki, Ermənistan həm Rusiya sərhədçilərini, həm də Rusiya hərbi bazasını öz ərazisindən çıxarmağa çalışır. Təbii ki, burada kəskin addımlar atmaq, birbaşa bu tələbləri qoymaq çox böyük risqdir. Ona görə də Ermənistan addım-addım getmək qərarına gəlib. Əvvətcə Zvartnots hava limanından rus sərhədçiləri çıxarıldı. İndi isə Rusiya sərhədçiləri Ermənistan-İran sərhədindən tamamilə çıxarılmır, yalnız nəzarət-buraxılış məntəqəsi Ermənistana təhvil verilir. Hələ rus sərhədçiləri sərhəddə qalmaqda davam edəcək. Sərhədi ermənilər ruslarla birlikdə qorumağa davam edəcəklər. Yəni Moskvada əldə edilən razilaşmaya əsasən, yalnız nəzarət-buraxılış məntəqəsi ermənilərin nəzarətinə verilir. Bu razılaşma qarşılığında Ermənistan nədən imtina edib? Rusiyanın buna asanlıqla razılaşmasının səbəbi nədir, məsələnin kökündə nə dayanır?

Bu, Rusiyanın Ukrayna müharibəsindən dolayı ağır durumda olmasi ilə bağlıdırm, yoxsa Rusiya Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı güzəştə gedib? Bu məsələ yəqin ki, yaxın aylarda bəlli olacaq.

Hadisələrin gedişi isə göstərir ki, Rusiya artiq Ukraynada təşəbbüsü ələ alıb, yavaş-yavaş olsa da irəliləyir, işğal etdiyi dörd vilayətin qalan hissəsini də nəzarətə götürümək arzusundadır. Qərbin isə Ukraynaya yardımları artmaq əvəzinə azalmaqdadır. Noyabr ayına planlaşdırılan sülh konfransı arzulanan nəticəni verməyəcək, bu göz önündədir. Rusiyanın əvvəlcədən elan etdiyi kimi bu konfransda iştirak etməməsi, hətta baş tutarsa belə nəticəsiz bitəcəyi tam aydındır.

Ukrayna üçün mühüm əhəmiyyətə malik Ramştaynda planlaşdırılan görüş də baş tutmadı. İndi Ukrayna kifayət qədər gərgin durumdadir, Zelenskinin planlaşdırdığı sülh - qələbə planı Qərbi qane etmədi. Rusiyanın dərinliklərinə raket zərbələri endirmək məsələsində razılığa gəlinmədi. Baxmayaraq ki, Ukrayna buna böyük ümid bəsləyirdi. Bizim də bəzi başabəla siyasətçilər deyirdilər ki, artıq razılaşma əldə olunub, Ukrayna prezidentinin Nyu-Yorka səfəri zamanı bu, rəsmi şəkildə bəyan ediləcək. Ancaq məlum oldu ki, bu məsələdə heç bir razılaşma əldə edilməyib və Qərb Rusiyanın təhdidlərinə yenə boyun əydi. Yəni hazırda Rusiyanın işləri kifayət qədər yaxşi gedir. Artiq Ukrayna müttəfiqləri tərəfindən ərazi güzəştlərinə çağırılmaqdadır.

NATO baş katibi Stoltenberqin vəzifədən getdikdən dərhal sonra Ukraynanı ərazi güzəştlərinə çağırması vəziyyətin Kiyev üçün nə qədər ağır olmasının göstəricisidir. Bu səbəbdən Ermənistana qarşılıqsız güzəştlər etmək üçün Rusiyanın elə bir məcburiyyəti yoxdur. Güman etmək olar ki, Ermənistan-İran sərhədində nəzarət-buraxılış məntəqəsinin erməni sərhədlərinə verilməsi hansısa güzəşt qarşılığında baş verib. Bu güzəştin nədən ibarət olduğu bu yaxınlarda aydınlaşacaq. Amma bir məsələ aydındır ki, İran 10 noyabr Üçtərəfli bəyanatının 9-cu bəndinin icrasına qəti etiraz edir, Rusiya sərhədçilərinin Zəngəzur dəhlizinə nəzarətini qəbul etməyəcəyini deyir. Hər dəfə də Paşinyan həmin 9-cu bəndin digər müddasını qabartmağa çalışır - deyir ki, təhlükəsizliyə biz zəmanət veririk. Ancaq nədənsə, müddəanın bundan sonrakı cümləsini oxumaq istəmir ki, yola nəzarət Rusiya sərhədçilərinin öhdəliyindədir. Bu həmin bəyanatda açıq səkildə yazılıb. İran bunu qəbul etmir. Hətta buna görə Rusiyanı, Türkiyəni və Azərbaycanı müharibə ilə hədələdi. Bu bəyanatı SEPAH verdi. Bu, İranda çox ciddi təşkilatdır, onun Rusiyanı hədələməsi çox ciddi mətləblərdən xəbər verir. Bundan sonra Şoyqunun İrana səfəri çərçivəsində müəyyən razılaşmalara gedilməsi göstərdi ki, Rusiya da bu hədəni ciddi qəbul edib. Rusiya və İran arasında hansı razılaşmalara nail olunduğu da hələ bəlli deyil.

Rusiyanın 9-cu bənddəki səlahiyyətindən imtina edəcəyi də ağılabatan deyil. Çünki Rusiya Orta dəhlizin böyük bir hissəsinə nəzarəti özündə saxlamaq istəyir. Bu səbəbdən Moskva görüşündə hansı razılaşmalar oldu, Paşinyan hansı güzəştlərə getmək məcburiyyətində qaldı, Moskvanın bundan sonrakı addımları nə olacaq, bunu yaxın günlər və ya aylar göstərəcək".

Dəniz NƏSİRLİ







VİDEO

Pezeşkian Şahin Mustafayevlə görüşdə səhv etdi, ermənilər isə səhvdən yapışdı... - VİDEO

Türk dövlətlərinin vahid xəritə qərarı Rusiyada təşvişə səbəb oldu... - VİDEO

Paşinyanın yarımçıq saziş təklifi Rusiyada da sərt tənqid edildi - Bu, demaqogiyadır, özünü aldatmaqdır - VİDEO

Prezident İlham Əliyev COP29 çərçivəsində inkişaf etməkdə olan kiçik ada dövlətlərinin Sammitində iştirak edib - FOTO/VİDEO/YENİLƏNDİ

İlham Əliyev əsaslı tənqid etdi - Türk dövlətlərinə nə qədər pul lazımdır?..

Türk dünyası dövlətlərinin bankları birləşdirilir...

SON XƏBƏRLƏR

14.11.2024 | 18:59
Paşinyan uydurdu - "Azərbaycan müasir Ermənistanın 60 faizinə göz dikib"...

14.11.2024 | 18:45
Bizdən ikiqat çox qaz istəyən bəzi avropalılar Azərbaycanı niyə tənqid edir?..

14.11.2024 | 18:32
Konstitusiya Günü hüquqi dövlət quruculuğunun simvoludur...

14.11.2024 | 18:18
Roma Papası Bakıya COP müraciətində ABŞ və Fransanı qınadı...

14.11.2024 | 18:05
Bu rəqəmlər COP29-u qaralayanlara öldürücü zərbə vurdu...

14.11.2024 | 17:53
Dünyanın 10 il müzakirə etdiyi məsələ COP-da yerindən hərəkətə başladı...

14.11.2024 | 17:47
Tanınmış politoloq COP29-la bağlı ABŞ Konqresinə müraciət etdi

14.11.2024 | 17:40
Pezeşkian Bakıya bu səbəblərdən gəlmədi - İranda rəsmilər bu barədə susur...

14.11.2024 | 17:27
COP29-dan müstəmləkə keçmişi olan bütün ölkələrə çağırış edildi...

14.11.2024 | 17:25
“Yaşıl” taksonomiya iqlim maliyyələşdirilməsini genişləndirmək üçün böyük imkanlar açacaq"

14.11.2024 | 17:17
Azərbaycanın QHT fəalları Avropada miqrantlara təzyiqlərlə bağlı etiraz aksiyası keçirdi... - FOTO

14.11.2024 | 17:14
Avropanın 3 böyük təşkilatı Fransa müstəmləkəçiliyini dəstəkləyir...

14.11.2024 | 17:12
COP29 çərçivəsində Mərkəzi Asiya ölkələri iqlim dəyişikliyi və buzlaqların qorunması üzrə birgə Bəyannamə imzalayıblar

14.11.2024 | 17:03
Peter Bekker COP29-da plenar iclasda çıxışına bu sözlərlə başladı - “Çox sağ ol, Azərbaycan!”

14.11.2024 | 16:55
Şimali Makedoniya Prezidenti Prezident İlham Əliyevi təbrik etdi

14.11.2024 | 16:53
COP29 Sədrliyi və Çoxtərəfli İqlim Fondları iqlim təsirinin fəsadları ilə bağlı birgə tədbir keçirib

14.11.2024 | 16:50
COP29-da Niderland və Fransanın müstəmləkəçiliyinə qarşı aksiya keçirildi - FOTO

14.11.2024 | 16:45
"Müstəmləkəçi ölkələr kasıb adlandırdıqları Afrikanın zəngin sərvəti sayəsində böyük dövlətlər olublar" - Hava Av

14.11.2024 | 16:44
COP29-da insan hüquqlarına əsaslanan iqlim ədaləti ilə bağlı müzakirə aparıldı

14.11.2024 | 16:31
"COP29 biznesləri, maliyyəçiləri, şəhərləri, millətləri bir araya gətirir" - Naycel Toppinq

14.11.2024 | 16:22
COP29 gündəlik mətbuat konfransında əldə edilmiş uğurlardan bəhs edildi

14.11.2024 | 15:48
"COP29-un keçirilməsi Azərbaycanın artan nüfuzunun göstəricisidir" - Ombudsman

14.11.2024 | 15:37
Prezident İlham Əliyev İslam İnkişaf Bankının prezidenti ilə görüşüb - FOTO/YENİLƏNDİ

14.11.2024 | 15:21
Ehtiyatlı olun! Zəhərlı paltarlar var! Hətta uşaq geyimləri də!

14.11.2024 | 15:14
"Afrikanın iqlim dəyişikliyinin qarşısını almaq üçün ildə 277 milyon dollara ehtiyacı var" - ADB prezidenti

14.11.2024 | 14:40
Prezident İlham Əliyev Maldiv Prezidenti ilə görüşdü - FOTO/YENİLƏNDİ

14.11.2024 | 14:37
Yaşıl gələcək proqramlarının maliyyələşdirilməsi COP29-da müzakirə olundu

14.11.2024 | 14:21
“Troyka” ölkələrinin QHT-ləri ilk dəfə birgə forum keçirib

14.11.2024 | 14:16
Prezident İlham Əliyev Yəmənin vitse-prezidenti ilə görüşüb - FOTO/YENİLƏNDİ

14.11.2024 | 14:15
Prezident İlham Əliyev Nepal Prezidenti ilə görüşüb - YENİLƏNDİ

14.11.2024 | 14:08
"COP29-un Azərbaycanda keçirilməsi ən doğru seçimdir" - Putinin xüsusi nümayəndəsi

14.11.2024 | 14:06
“Bakcell” “Ən Uğurlu Rebrendinq” mükafatına layiq görüldü

14.11.2024 | 13:50
Prezident İlham Əliyev Efiopiya Prezidenti ilə görüşüb - FOTO/YENİLƏNDİ

14.11.2024 | 13:45
"Ən mühüm məsələ inkişaf etməkdə olan ölkələrin iqlim maliyyəsi ilə bağlı ehtiyacını qarşılamaqdır"

14.11.2024 | 13:31
Qlobal iqlimlə mübarizə üçün hər il təxminən 8 trilyon ABŞ dolları lazımdır - Braziliya Ali Audit Orqanı

14.11.2024 | 13:14
"COP29-da iqlim maliyyələşdirilməsi üzrə razılığa gələcəyimizə əminəm" - Afrika İnkişaf Bankı Qrupunun prezidenti

14.11.2024 | 13:03
Prezident İlham Əliyev Braziliyanın vitse-prezidenti ilə görüşüb - YENİLƏNDİ

14.11.2024 | 12:50
Bakıda COP29 çərçivəsində Parlament Görüşü keçiriləcək

14.11.2024 | 12:37
Bakıda “Ambisiyaların artırılması: Avropa və Mərkəzi Asiyada enerji və su sistemlərinin transformasiyası” mövzusunda tədbir keçirildi

14.11.2024 | 12:22
COP29 çərçivəsində “Daha yaxşı pambıq” mövzusunda panel müzakirələr keçirilib

14.11.2024 | 12:15
Prezident İlham Əliyev Avropa Şurasının Baş katibi ilə görüşüb - FOTO/YENİLƏNDİ

14.11.2024 | 12:00
Azərbaycan yaşıl keçidi inkişaf etdirməyə sadiqdir - Mərkəzi Bankın sədri

14.11.2024 | 11:47
Dünya Bankı iqlim layihələrini maliyyələşdirmək üçün 150 milyard dollar ayırmağı planlaşdırır

14.11.2024 | 11:26
Prezident İlham Əliyev Şimali Makedoniya Prezidenti ilə görüşüb - FOTO/YENİLƏNDİ

14.11.2024 | 11:20
Trampın xanımı Ağ Evdə yaşamaq istəmir - səbəbini özü açıqladı..

14.11.2024 | 11:10
Naxçıvanda yol polisi sürücülərə və piyadalara müraciət etdi

14.11.2024 | 11:04
Ronaldinyo AFFA prezidenti ilə görüşüb

14.11.2024 | 10:53
Prezident İlham Əliyev Monteneqronun Prezidenti ilə görüşüb - FOTO/YENİLƏNDİ

14.11.2024 | 10:26
Bakının bu ərazilərində qaz olmayacaq -ƏHALİYƏ XƏBƏRDARLIQ

14.11.2024 | 10:20
Göyçayda bədbəxt hadisə - çoban kanalda bataraq öldü

14.11.2024 | 10:14
Prezident İlham Əliyev BMT Baş Assambleyasının 79-cu sessiyasının Prezidenti ilə görüşüb - FOTO/YENİLƏNDİ

14.11.2024 | 10:11
Sokratdan Qulu Məhərrəmliyə qədər

14.11.2024 | 10:10
Sabunçuda yük avtomobilinin vurduğu piyada 5 gün sonra xəstəxanada ölüb...

14.11.2024 | 10:05
Türk Dövlətləri Təşkilatı üzrə “Nazirlər Bəyannaməsi” imzalanıb

14.11.2024 | 10:02
Prezident İlham Əliyev Banqladeş Müvəqqəti Hökumətinin Baş müşaviri ilə görüşüb - FOTO

14.11.2024 | 10:00
Almaniya Kansleri pul barədə danışdı, gülüş obyektinə çevrildi...

14.11.2024 | 09:40
Bakıda “Yaşıl Qabaqcıl İdarəetmə üzrə Nazirlər Forumu” keçirilir

14.11.2024 | 09:30
Misirdə dəhşətli yol qəzası olub, 13 nəfər ölüb

14.11.2024 | 09:20
Fatih Terim Bakıya gəlir

14.11.2024 | 09:10
Donald Tramp bu senatoru Dövlət katibi təyin edəcək

14.11.2024 | 09:05
Dünya mediası COP29 barədə yazır

14.11.2024 | 09:00
Bu, Azərbaycan üçün həyəcanverici andır - Metyu Brayza

13.11.2024 | 23:25
Avropanın məşhur klubları “Qarabağ”ın dəvəti ilə Bakıya gəlir...

13.11.2024 | 22:49
AKAF COP 29 ilə əlaqədar avarçəkmə yürüşü təşkil edəcək

13.11.2024 | 22:38
Rusiya 50 minlik ordu ilə Kursk əməliyyatına başlayır - Trampın andiçməsinə qədər…

13.11.2024 | 22:00
Polşa Baş Qərargah rəisindən xəbərdarlıq - Rusiya ilə hərbi münaqişə təhlükəsi var…

13.11.2024 | 19:56
Dünya liderləri Azərbaycanın COP29-a hazırlığını yüksək qiymətləndirdi

13.11.2024 | 19:25
"İqlim dəyişmələrinə qarşı mübarizədə hərtərəfli yanaşma olmadan hədəfə nail ola bilmərik" - UNFCCC-in icraçı katibi

13.11.2024 | 19:05
COP29-da Energetika Nazirliyi ilə BAEA arasında memorandum imzalandı

13.11.2024 | 18:58
"Kiçik ada dövlətlərinə yaranmasında heç bir rol oynamadıqları böhranın öhdəsindən gəlmək üçün dəstək göstərilməlidir" - Quterreş

13.11.2024 | 18:55
Prezident İlham Əliyev BVF-nin sərəncamçı direktoru ilə görüşdü - FOTO

13.11.2024 | 18:42
Erməni nazir oğlanlarını hərbi xidmətdən yayındıran məmurları cəzalandırmağı tələb etdi

13.11.2024 | 18:35
Prezident İlham Əliyev Yunanıstanın Baş naziri ilə görüşüb - FOTO

13.11.2024 | 18:34
Orta Dəhlizin Yaşıl Transformasiyasına dair Əməkdaşlıq Bəyannaməsi imzalanıb

13.11.2024 | 17:53
Prezident İlham Əliyev Çinin Baş nazirinin müavini ilə görüşüb - FOTO

13.11.2024 | 17:46
COP29-un icraçı direktoru enerji keçidini sürətləndirmək üçün yeni investisiyalara çağırdı

13.11.2024 | 17:44
Samir Nuriyev Tokio qubernatoru ilə görüşdü - FOTO

13.11.2024 | 17:26
Prezident İlham Əliyev COP29 çərçivəsində inkişaf etməkdə olan kiçik ada dövlətlərinin Sammitində iştirak edib - FOTO/VİDEO/YENİLƏNDİ

13.11.2024 | 17:23
Bakıda ada ölkələrinin üzləşdikləri iqlim problemlərindən danışıldı

13.11.2024 | 17:15
Prezident İlham Əliyev Mixail Mişustinlə görüşdü - FOTO/YENİLƏNDİ

XƏBƏR ARXİVİ

«    Noyabr 2024    »
BeÇaÇCaCŞB
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930