Paşinyan təxribatçı "dünya kəsişməsi"ni NATO daimi nümayəndələrinin müzakirəsinə çıxartdırdı
Akif Nağı: "Əslində iqtisadi-coğrafi baxımdan dünyanın kəsişdiyi məkan Azərbaycandır"
Bir necə aydir ki, Nikol Paşinyan hökuməti Zəngəzur dəhlizi barədə 10 noyabr Üçtərəfli bəyanatın 9-cu bəndinə əsasən götürdüyu öhtəlikdən yayınmaq üçün müxtəlif bəhanələr, saxta alternativlər uydurur.
44 günlük müharibənin atəşkəs sənədi kimi tanınan Üçtərəfli bəyanatın 9- cu bəndində nəzərdə tutulur ki, Naxçıvan Muxtar Respublikası ilə Azərbaycanın əsas hissəsini birləşdirən maneəsiz yol (Zəngəzur dəhlizi) və bütün digər kommunikasiya xətləri açılır və Zəngəzur dəhlizinə Rusiya Təhlükəsizlik Xidmətinin sərhəd qoşunlari nəzarət edəcək. Ermənistan 9-cu bəndin Rusiyanın nəzarəti şərtinə əməl etmək istəmir. Ona görə də dəhlizin açılmasını uzadir, son vaxtlar isə Zəngəzur dəhlizinə alternativ olaraq "Dünyanın kəsişməsi" adli alternativ variant təklif edir. Bu layihə barədə Ermənistan rəsmiləri artiq beynəlxalq arenada danışmaga başlayıb.
Belə ki, Ermənistan Təhlükəsizlik Şurasının katibi Brüsseldə NATO Daimi Nümayəndələrinin Müavinləri Komitəsinin (KXDR) iclasında “Dünyanın kəsişməsi” layihəsinə dair hesabat təqdim edib.
Armen Qriqoryan Azərbaycanla münasibətlərin normallaşdırılması prosesi, 10-cu sülh müqaviləsi paketinin Bakıya ötürülməsini təsdiqləyib və Ermənistanın Cənubi Qafqazda yalançı sülh arzusundan danışıb.
Bizimlə bu xüsusda söhbətləşən politoloq Akif Nağı bildirdi ki, bu, ermənilərin əllaməliyindən başqa bir şey deyil, ermənilər dünyaya guya nəyəsə qadir olduqlarını, nəyəsə yaradıqlarını göstərmək istəyirlər: "Ermənilər istəyirlər ki, Sərq-Qərb və Şimal-Cənub dəhlizləri onların ərazisindən keçsin. Hər yerdə bunu iqtisadi bir layihə kimi təqdim edirlər. Amma əslində bu, təbliğat xarakterli bir məsələdir. Çunki bu layihənin heç bir iqtisadi əsaslandırması və səmərəsi yoxdur. Ermənistan heç vaxt dünya nəqliyyat qovşağı, əsas yolların kəsişməsi ola bilməz. Bu, ən azı coğrafi mənada mümkün deyil. Düzdür, Avropadan Fransa və digər ölkələr buna dəstək verməyə çalışırlar ki, Fransa-Rumıniya-Qara dəniz-Gürcüstan-Ermənistan-İranın Fars körfəzi marşrutu formalaşdırsınlar. Lakin bu marşrut iqtisadi cəhətdən səmərəli deyil və heç bir ölkə tərəfindən dəstəklənmir. Bu layihə erməni tarixi kimi mifdən ibarətdir. BMT-dəki bu çixış da təbliğat xarakterlidir. Əslində iqtisadi-coğrafi baxımdan dünyanın kəsişdiyi məkan Azərbaycandır. Məsələn, Çindən başlayıb Avropaya qədər uzanacaq "Orta dəhliz" nəqliyyat layihəsinin mərkəzində Azerbaycan dayanır. Digər tərəfdən, Şimal-Cənub dəhlizi də məhz Azərbaycandan keçir, bu istiqamətdə Rusya və İranın təklifləri əsasında işlər davam edir. ABŞ və Hindistanin ortaya atdığı süni Şimal-Cənub dəhlizindən fərqli olaraq, Azərbaycandan keçən Şimal-Cənub dəhlizi real iqtisadi səmərəyə malikdir. Rusiyanin təklif etdiyi şimal-cənub dəhlizinin də əslində çox ciddi iqtisadi perespektivləri var. Məsələnin mahiyyəti bundan ibarətdir.
Ermənilər yalnız özlərini göstərmək üçün belə manipuliyasiyalara gedir. Amma dəhlizlər həmişə iqtisadi maraqlar çərçivəsində yaranır. Ermənistan bu çərçivəyə Zəngəzur dəhlizi vasitəsilə düşə bilər. Beynəlxalq tədbirlərdə və ikitərəfli gorüşlərdə ermənilər bu məsələni ortaya ataraq siyasi xal qazanmaq istəyirlər. Bunu eşidənlər etika xatirinə dinləyir, amma yüngül təhlil bu layihənin puç olduğunu sübut edir.
Qriqoryan həm bu "dünya kəsişməsi" layihəsi ilə, həm də Azərbaycan tərəfinə 10-cu sülh paketini təqdim etməsini deməklə Ermənistanı sülhpərvər dövlət kimi təqdim edir. Lakin Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev bildirdi ki, 70 gündən sonra bərbad bir təklif göndəriblər, Azərbaycan bununla heç vaxt razılaşa bilməz, sülh müqaviləsi bizim beynəlxalq hüquq normalarına uyğun təklif etdiyimiz şərtlər daxilində imzalanmalıdır. Bu şərtlər əsasən Ermənistan konstitusiyasına dəyişikliklərdən, kommunikasiyaların açilmasına razılaşmadan ibarətdir. Zəngəzur dəhlizi ilə abstrakt "dünyanın kəsişməsi" dəhlizinin heç bir əlaqəsi yoxdur. Zəngəzur dəhlizi "Orta dəhliz" nəqliyyat layihəsinin Ermənistandan keçən kiçik bir hissəsidir, buna görə İravan öz ərazisini "dünyanın kəsişməsi" adlandira bilməz.
Sülh prosesində irəliləyişlər hiss edilir. Məsələn, Ermənistan Konstitusiya Məhkəməsi hökumətin delimitasiya reqlamentini təsdiqlədi. Bununla yanasi, Paşinyan belə bir ifadə işlətdi ki, sulh müqaviləsi bizim konstitusiyaya uyğun gəlməzsə, biz onu dəyişə bilərik. Yəni prinsipial məsələlərdə Ermənistan Azərbaycanla razilaşa bilmirsə, bu cur əhəmiyyətsiz məsələlərlə dünya ictimaiyyətini aldatmaq mümkün deyil. Azərbaycanın isə belə boş nağıllara qulaq asmaga nə vaxtı, nə də həvəsi var..."
Dəniz NƏSİRLİ
