KÖHNƏ VERSİYA            

Azərbaycanın 14 təşəbbüsü - iqlim dəyişmələri dayanıqlı inkişaf məqsədləri ilə necə əlaqələndiriləcək...

Image

Akif Nəsirli: “Bu istiqamətdə ümumdünya həmrəyliyi olmalıdır ki, hədəflərə tam şəkildə çatmaq mümkün olsun”  

“COP29 sədrliyi bu il həmçinin karbon bazarları üzrə nəticəyə nail olmaq üçün Tərəflərlə işləyir. Tam işlək karbon bazarları Milli Səviyyədə Müəyyən Edilmiş Töhfələrin səmərəli şəkildə həyata keçirilməsi və təsirlərin azaldılması üzrə ambisiyaların gücləndirilməsi işində mühüm addım olacaqdır. 

Bununla yanaşı, biz iqlim fəaliyyəti ilə dayanıqlı inkişaf məqsədləri arasında əlaqə, yaşıl enerji zonaları və dəhlizləri, enerji resurslarının saxlanması, iqlim davamlılığının harmoniyası, kənd təsərrüfatı, təmiz hidrogen və üzvi tullantılarda metanın azaldılması, yaşıl rəqəmsal fəaliyyət və s. mövzuları əhatə edən 14 təşəbbüs irəli sürmüşük. COP29 Fəaliyyət Gündəliyindəki təşəbbüslərdən biri iqlim maliyyəsi üçün innovativ mənbə kimi yanacaq istehsal edən ölkələr və şirkətlər tərəfindən könüllü şəkildə dəstəklənməsi gözlənilən İqlim Maliyyəsi üzrə Fəaliyyət Fondunun yaradılmasından ibarətdir”. Bunu xarici işlər naziri naziri Ceyhun Bayramov BMT Baş Assambleyasının 79-cu sessiyasının ümumi müzakirələrində çıxışında deyib.

C.Bayramov deyib ki, 14 təşəbbüs irəli sürmüşük, iqlim maliyyəsi üzrə Fəaliyyət Fondunun yaradılması bu təşəbbüslərdən biridir.

Bu 14 təşəbbüs dayanıqlı inkişaf məqsədləri ilə iqlim məsələləri arasında əlaqə yaratmaqdır.

Azərbaycanın 14 təşəbbüsü - iqlim dəyişmələri dayanıqlı inkişaf məqsədləri ilə necə əlaqələndiriləcək?

“Azərbaycanın irəli sürdüyü 14 təşəbbüsün həyata keçməsi üçün ölkəmiz tərəfindən real addımlar atılır” 

Liberal İqtisadçılar Mərkəzinin sədri Akif Nəsirli “Bakı-Xəbər”ə bildirdi ki, irəli sürülən təşəbbüslərin bir çoxu əvvəlki sessiyalarda da səsləndirilib, amma həllini tapmayıb. “Bu təşəbbüsləri Azərbaycan yenidən irəli sürüb və onları aktuallaşdırır.  Azərbaycan bu məsələdə nailiyyət əldə olunması üçün addımlar atılmasında israrlıdır. İndiyə qədər keçirilən 28 sessiyanın heç birində İqlim Maliyyəsi üzrə Fəaliyyət Fondunun yaradılmasına nail olunmayıb. Bu Fondun yaradılması təşəbbüsü ilə Prezident İlham Əliyev çıxış edib və 1 milyard dollar ilkin mərhələ üçün nəzərdə tutulub. Yəni 1 milyard dollar iqlim dəyişikliyi ilə bağlı mübarizə fondunda ödəniləcəkdi. Məsələ burasındadır ki, birincisi, bu təşəbbüsün ardı gəlməlidir. Yəni fond 1 milyard dollarla məhdudlaşmır. Fondun həcmi təxminən 2 trilon dollara qədər artmalıdır ki, iqlim dəyişiliklərinə qarşı mübarizədə səmərəli fəaliyyət təşkil olunsun. Bütövlükdə, bu istiqamətdə ümumdünya həmrəyliyi olmalıdır ki, hədəflərə tam şəkildə çatmaq mümkün olsun.  

Ümumi götürəndə, iqlim dəyişikliklərinə qarşı mübarizə iki istiqamətdə gedir. İstiqamətlərdən biri antropogen amillərin təsirlərini aradan qaldırmaqdır, bu ənənəvi istiqamətdir. Bu, həm insanların ətraf mühitlə davaranması, həm də baş verən müharibələrin iqlimə, atmosferə təsiridir. Müharibələr başlayanda partlayışlar kütləvi şəkildə atmosferə zərərli qazlar, maddələr atır. Hətta bəzən kimyəvi silahlardan istifadə edilir. Bir çox partlayışlar nəticəsində ekosistemlər zədələnir, yaxud sıradan çıxır. Iqlim dəyişikliyinin birinci istiqamətində kökləri adi kənd təsərrüfatı fəaliyyətindən tutmuş ölkələrin daxilində gedən müharibələrə qədər gedən rəngarəng məsələlər var.  Müasir mərhələdə ən çox təsir edəni müharibələrdir. Dünyanın təxminən 215 ölkəsi var, bu ölkələrin 180-dən çoxunun ərazisində hazırda bu və digər şəkildə müharibəyə cəlbetmə var. Yəni 180-dən çox ölkə ya birbaşa, ya da vəkalətlə müharibədə iştirak edir”-deyə A.Nəsirli qeyd etdi ki, bu gün döyüşən qrupların hər birinin arxasında konkret dövlətllər durur, hər birini bir dövlət maliyyələşdirir, əks halda bu terrorçu qrupların əlində bu qədər müasir silahlar, bombardmançı təyyarələr olmazdı. “Müharibə edən, eyni zamanda terrorçuları müdafiə edən, onları silahlandıran ölkələr arasında əslində bir nizam yaradılmalıdır. Ümumi qaydalar olmalıdır ki, hamı birləşib iqlim dəyişikliklərinə qarşı mübarizəyə dəstək versin. Bütün dövlətlər beynəlxalq hüquqa riayət etsə, beynəlxalq qanunların aliliyinə hörmət edilsə, heç bir müharibəyə ehtiyac yoxdur. Məsələn, hamımızın  bildiyimiz bir münaqişəni göstərmək istəyirəm. Azərbaycanla Ermənistan arasında münaqişə vardı, Ermənistan Azərbaycan torpaqlarının 20 faizini işğal etmişdi. BMT-nin dörd qətnaməsinə dərhal əməl edilməsi üçün mexamizmlər olmalı idi ki, Ermənistan öz sərhədinə qədər ərazidən qeyd-şərtsiz çıxsın. Amma bununla bağlı beynəlxalq hüququn aliliyini təmin edə bilmədilər, nəticədə müharibə baş verdi. Yəni bu gün BMT-də müzakirə olunan məsələlər ki var, onlar bir-biri ilə çuğlaşıqdı. Bu çuğlaşmada dövlətlər arasında münasibətlərin formalaşması, dövlətlərin bir-birinin suverenliyinə, hüquq  bərabərliyinə hörmət etməsi ən həlledici amillərdən biridir. Amma çox təəssüflər olsun ki, bu gün dünya birliyi, tutaq ki, BMT haqqın yox, gücün yanındadır. “Kimin hüquqları tapdanır, o haqlıdır” prinsipi yoxdur, “bu gün kim güclüdür o haqlıdır” prinsipi var. Yəni dünyanın düzənini dəyişən, düzənini pozan əsas amil məhz budur. Amma digər amillər də var, antropogen təsirlərdən okeanın çirklənməsi məsələsi də mövcuddur. 

Sənaye vasitəsilə, kənd təsərrüfatı  fəaliyyəti, balıqçılıqla, tullantıların yığışdırılmasının səmərəli həyata keçirilməməsi ilə bağlı çirklənmə var. Yəni tullantıların idarə olunmasında nöqsanların olması ilə əlaqədar çirkənmələr mövcuddur. Tutaq ki, kənd təsərrüfatı fəaliyyəti ilə məşğul olan fermerlər öz fəaliyyətlərini torpağın müalicəsinə uyğun qurmurlar. Suvarılan torpaqlarımızın 90 faizini selləmə suvarma ilə suvarırıq, bu da yavaş-yavaş torpağı şoranlaşdırır, torpağın ekosistemini dəyişir, orda bitki örtüyü yaranmır. Bu da ətraf mühitə öz mənfi təsirlərini göstərir. Bu bir tərəf. 

Digər tərəf isə daha aktualdır, söhbət kosmosdan təsirlərdən gedir. Kosmosdan olan təsirlərin qarşısını yerdən almaq mümkün deyil. Bunun üçün mütləq dünya birləşməlidir. Dünyanın müxtəlif dövlətləri bir-biri ilə müharibə etmək əvəzinə sülhə nail olmalı və kosmosdan gələn o bəlanın qarşısını almaq üçün müzakirələrə başlamalıdırlar”. 

A.Nəsirli deyir ki, əgər bu məsələdə həmrəylik olmasa kosmosdan gələn təsirlər bəşəriyyətin sonunu gətirə bilər, bunu dünya dərk etməlidir, amma bu hiss olunmur. “Azərbaycan bu təşəbbüslərdə bulunmaqla göstərir ki, artıq bu reallıqları anlayır, elə bu anlayışa görə Azərbaycanın COP-a bir illik sədrliyi nəzərdə tutulub və COP29-a ev sahibliyi edir. Bu o ölkələrə etibar edilir ki, onlar bu istiqamətdə nəyəsə nail ola bilərlər. Çünki COP28-də heç bir irəliləyiş olmadı, amma indi COP29-dur. Ən dəhşətli təsir kosmosdan gələn təsirdir ki, onun qarşısını almaq üçün artıq Fondun yaradılması barədə razılaşdırma əldə edilib.  Düzdür, hələ razılığa gəlinməyən ölkələr də var. Amma razılığa gələn ölkələrlə fondun 1 milyard dollar vəsaiti yaxın zamanlarda  reallaşacaq. Bu, dünyaya bir mesajdır ki, Azərbaycan təkcə COP29-a ev sahibliyi etməyəcək, həm də indiyə qədər həllini tapmayan təşəbbüslərin reallaşması üçün artıq bir addım atılıb. Digər məsələlər də var ki, onlar hamısı iqlim probelmlərinin həlli ilə bağlıdır. Azərbaycanın 14 təşəbbüsü - iqlim dəyişmələrinin dayanıqlı inkişaf məqsədləri ilə necə əlaqələndiriləcəyinə gəlincə, Azərbaycanın irəli sürdüyü 14 təşəbbüsün həyata keçməsi üçün ölkəmiz tərəfindən real addımlar atılır, tərəfdaş dövlətlərin də buna töhfə verməsi vacibdir”-deyə A.Nəsirli əlavə etdi.

İradə SARIYEVA







VİDEO

Türk dövlətlərinin vahid xəritə qərarı Rusiyada təşvişə səbəb oldu... - VİDEO

Paşinyanın yarımçıq saziş təklifi Rusiyada da sərt tənqid edildi - Bu, demaqogiyadır, özünü aldatmaqdır - VİDEO

Stano açıq şəkildə Ermənistanın sülhə mane olmaq siyasətini dəstəklədi... - VİDEO

Azərbaycandan xaricə ixracın tam dəyəri ölkəyə niyə qayıtmır? - Qeyri-şəffaf səhifələr...

Azərbaycanda erməni əlifbası çap edildi - mühüm yenilik...

Separatçı erməni canilər barədə yeni məhkəmə qərarı İrəvanda şou ilə qarşılandı...

SON XƏBƏRLƏR

15.10.2024 | 12:16
Yunus Oğuz Özbəkistanda keçiriləcək "Mədəniyyət və incəsənət sahəsində islahatlar” Beynəlxalq Forumunda iştirak edəcək

15.10.2024 | 12:00
Bakıda “Qərbi Azərbaycan mədəniyyəti” festivalı keçiriləcək

15.10.2024 | 11:43
Varşavada “Qərbi Azərbaycan - yaddaşlarımızda” adlı sərginin açılışı olub

15.10.2024 | 11:20
2 vəkilin fəaliyyətinin xitamı üçün məhkəməyə müraciət ediləcək - Vəkillər Kollegiyası

15.10.2024 | 11:10
UEFA Millətlər Liqası: bu gün IV tura yekun vurulacaq

15.10.2024 | 11:06
Böyük Britaniyadan ŞOK qərar - Gürcüstanla dialoq donduruldu

15.10.2024 | 11:00
"Bu, Martinikdəki müstəmləkə sisteminin dözülməz təzahürüdür" - BƏYANAT

15.10.2024 | 10:30
Kürdəxanıda "Mercedes" 2 piyadanı vurub, biri vəfat edib

15.10.2024 | 10:20
Rusiyanın Azərbaycana qida təhlükəsizliyi ilə bağlı yanaşmaları açıqlandı

15.10.2024 | 10:15
Almaniyadan qərar - bu təşkilata 360 milyon avro ayıracaq

15.10.2024 | 10:10
İki Kollecə direktor müavinləri təyin olunub

15.10.2024 | 10:06
Biləsuvarda bədbəxt hadisə - qadın yanaraq ölüb...

15.10.2024 | 10:00
Peru mediası Azərbaycanın zəngin mədəniyyəti barədə yazır

15.10.2024 | 09:53
Kanadadan sərt addım - Hindistanın 6 diplomatını ərazisindən çıxaracaq

15.10.2024 | 09:27
Ərdoğandan Azərbaycan açıqlaması - "Bu yardımı heç vaxt unutmayacaqıq"

15.10.2024 | 09:23
Özəl pensiya fondlarının uğurlu olacağına şübhələr var...

15.10.2024 | 09:21
Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla Əliyeva ICESCO-nun qərargahında olub

15.10.2024 | 09:11
Türkiyə millisindən İslandiyada möhtəşəm qələbə!

15.10.2024 | 09:07
Ermənıstan yaxınlarda 10 noyabr 2020- ci il bəyanatındakı imzadan imtina edəcək...

15.10.2024 | 09:00
Mədəniyyət Nazirliyində xarici sirk rəhbərləri və mütəxəssisləri ilə görüş keçirilib

15.10.2024 | 08:40
TƏBİB-də, demək olar hər gün kadr dəyişikliyi olur - bəs nəticə?...

15.10.2024 | 00:23
Sahibə Qafarova Bakıdan düzgün təlimat aldı…

14.10.2024 | 21:16
Dünya iqtisadiyyatını neft-qaza görə qiymət şoku gözləyir...

14.10.2024 | 21:01
İsrailli nazirin azı 7 dövlətə qarşı açıq ərazi iddiası qulaqardına vurulur...

14.10.2024 | 20:46
Hollandiya müstəmləkə tarixinin bu biabırçı faktlarını gizlədə bilməz...

14.10.2024 | 20:32
Ermənistan prezidenti Orta Asiya türk dövlətlərində nə axtarır - Türkmənistan, ardınca Qazaxıstan...

14.10.2024 | 20:18
İrəvanın rus dilinə basqıları Moskvanı hərəkətə gətirdi - ümid "sərgiyə" qaldı...

14.10.2024 | 20:05
Paşinyan Ermənistanı regional “cındıra” çevirir - bunu ermənilər özləri bəyan etdi...

14.10.2024 | 19:52
Azərbaycandan fındıq ixracı az qala 4 min ton azalıb - niyə?

14.10.2024 | 19:48
Mundialda 4 həmyerlimiz fəxri kürsüyə qalxıb

14.10.2024 | 19:45
"Ümid" və "Alpman" taekvondo klublarının təşkil etdiyi açıq birincilik başa çatıb

14.10.2024 | 19:35
Gürcüstan ABŞ və Avropanın gözündə "badamgözlü idi, indi oldu kor Fatmanisə"...

14.10.2024 | 19:23
İlham Əliyev Prezident seçilən gün Seyid Həsən demişdi ki...

14.10.2024 | 19:09
Azərbaycandan xaricə ixracın tam dəyəri ölkəyə niyə qayıtmır? - Qeyri-şəffaf səhifələr...

14.10.2024 | 18:56
Gürcüstan parlament seçkiləri ən mürəkkəb geosiyasi döyüş səhnəsi olacaq - 26 oktyabr...

14.10.2024 | 18:43
Qərbin Azərbaycanda “insan haqları” adı altında təxribat layihələri bu səbəbdən iflasa uğrayır...

14.10.2024 | 18:29
Almaniya Ermənistanla hərbi razılaşma imzaladı...

14.10.2024 | 18:16
Azərbaycanda erməni əlifbası çap edildi - mühüm yenilik...

14.10.2024 | 18:03
Ailə başçısını itirməyə görə peansiya, müavinət - 185 min nəfərdən çox

14.10.2024 | 18:00
Yazıçı Vaqif Sultanlının "Səhra savaşı" romanı yenidən yayınlandı

14.10.2024 | 17:57
Prezident İlham Əliyev: “Binokl diplomatiyası” qəbuledilməzdir"

14.10.2024 | 17:55
Prezident Əliyev Ermənistanın sülh sazişinin razılaşdırılmış müddəalarının imzalanması təklifini reallıqdan kənar adlandırdı

14.10.2024 | 17:51
Laçın və Şuşada 400-dən çox vakant iş yeri açıldı...

14.10.2024 | 17:39
Separatçı erməni canilər barədə yeni məhkəmə qərarı İrəvanda şou ilə qarşılandı...

14.10.2024 | 17:26
Türkmənistan Azərbaycanla sıx təmaslardan və türk inteqrasiyasından yayınır...

14.10.2024 | 17:17
Hərbi hissədə tapşırıq adı altında 1 milyon 558 manat ödəniş edilib - MN-dəki mənimsəmə işi

14.10.2024 | 17:06
Əliyevin "COP atəşkəsi" təşəbbüsünü dəstəkləyən dövlətlərin sayı xeyli artacaq...

14.10.2024 | 16:53
Səfərbərlik Xidmətinin vəzifəli şəxsləri və əməkdaşları barəsində 3 cinayət işi başlandı...

14.10.2024 | 16:44
Çağırışdan yayınan 448 nəfər hərbi xidmətə göndəriləcək

14.10.2024 | 16:30
XİN beynəlxalq ictimaiyyəti Ermənistanın mina terroruna göz yummamağa çağırdı...

14.10.2024 | 16:17
Pezeşkian Azərbaycan səfirliyinə hücum edən şəxslə bağlı hökmün icrasından danışdı

14.10.2024 | 16:08
“Nar” nitq və eşitmə məhdudiyyətli şəxslər üçün peşə təlimlərinə dəstəyini davam etdirir - FOTO

14.10.2024 | 16:04
ADA Universitetində İtaliya-Azərbaycan Universiteti layihəsi çərçivəsində tədbir keçirilib

14.10.2024 | 15:45
"Maxim" taksi şirkəti 20 min manat cərimələndi...

14.10.2024 | 15:30
Azərbaycan Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyinə yeni səlahiyyətlər verildi

14.10.2024 | 15:24
Hərbi Hava Qüvvələrinin təlimlərindən görüntülər - FOTO/VİDEO

14.10.2024 | 15:20
Prezident bir sıra məhkəmələrə sədrlər və müavinlər təyin etdi

14.10.2024 | 15:06
Sabirabadda vətəndaşın 135 min manatını ələ keçirən dələduz yaxalandı

14.10.2024 | 14:49
Xəzərdə 330 minlik qaçaq siqaret tutuldu

14.10.2024 | 14:21
Tramp “daxili düşmənlərə” qarşı ordudan istifadəni təklif etdi...

14.10.2024 | 14:05
Ahıl şəxsləri aldadaraq pullarını ələ keçirən daha bir nəfər saxlandı

14.10.2024 | 14:02
Bizə hansı vacibdir: cərimələri artırmaq, yoxsa düşüncəmizi dəyişmək?

14.10.2024 | 13:50
Nömrəsiz maşın sürən Xaçmaz sakini Qaradağ postunda yaxalandı...

14.10.2024 | 13:28
Birinci Qarabağ müharibəsində itkin düşənlərin ailə üzvləri azad ərazilərə səfər ediblər

14.10.2024 | 13:17
23 yaşlı oğlan Quşçu Ayrım kəndində minaya düşdü

14.10.2024 | 13:04
Кадыров объявил кровную месть сенатору Керимову. Опять армянский след - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

14.10.2024 | 12:56
Prezident İlham Əliyev Qətərin yeni səfirinin etimadnaməsini qəbul edib - FOTO/YENİLƏNDİ

14.10.2024 | 12:55
Belçikanın yeni səfiri Prezident İlham Əliyevin qəbulunda... - FOTO/YENİLƏNDİ

14.10.2024 | 12:44
Azad edilmiş ərazilərdə kənd təsərrüfatı təyinatlı torpaqlar icarəyə veriləcək...

14.10.2024 | 12:30
Bakı-Quba yolunda narkotikin təsiri altında olan motosikletçi saxlandı

14.10.2024 | 12:11
Prezident İlham Əliyev Danimarkanın yeni səfirinin etimadnaməsini qəbul etdi - FOTO/YENİLƏNDİ

14.10.2024 | 12:07
Prezident Estoniyanın yeni səfirini qəbul etdi - FOTO/YENİLƏNDİ

14.10.2024 | 12:06
Qvardiola bu futbolçunu istəyir - 150 milyon təklif edirlər

14.10.2024 | 12:03
Prezident İlham Əliyev Beninin yeni səfirinin etimadnaməsini qəbul etdi - FOTO/YENİLƏNDİ

14.10.2024 | 12:00
489 hərbçi yüksək texnologiyalı protezlə təmin edilib

14.10.2024 | 11:30
Azərbaycan 2026-cı ildə cüdo üzrə Dünya Çempionatına ev sahibliyi edəcək

14.10.2024 | 11:15
Biləcəridə "KamAZ"ın vurduği piyada xəstəxanada öldü...

14.10.2024 | 11:10
Azərbaycandan Avropaya 9,4 milyard kubmetr qaz ixrac olunub - nazirdən PAYLAŞIM

14.10.2024 | 11:06
Azərbaycan yığması bu gün Slovakiya ilə qarşılaşacaq

14.10.2024 | 11:03
Ermənilər təşviş içində - Paşinyanın qəfil Moskva səfərinin səbəbləri... - CANLI

XƏBƏR ARXİVİ

«    Oktyabr 2024    »
BeÇaÇCaCŞB
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031