KÖHNƏ VERSİYA            

Rusiya "Zəngəzur dəhlizi"ndə Azərbaycan əleyhinə oynamağa başladı...

Image

Abutalib Səmədov: "Yalnız Ukrayna müharibəsi başa çatdıqdan sonra, bölgə dövlətlərinin razılıği əsasında Zəngəzur dəhlizinin açılması mümkun olacaq"

“Rusiya Ermənistanın suverenliyi prinsiplərinə əsaslanaraq regionda kommunikasiyaların açilmasına kömək etməyə hazırdır”. Bunu Rusiya Baş nazirinin müavini Aleksandr Overçuk deyib.

“Bildirmək istəyirəm ki, blokun açılması üç dövlətin (Ermənistan, Azərbaycan və Rusiya) liderlərinin əldə etdiyi və 10 noyabr 2020-ci il tarixli birgə bəyanatda əksini tapmış razılaşmalar çərçivəsində mümkündür”, - Rusiya baş nazirinin müavini bildirib.

“Bildiyiniz kimi, Rusiya həmişə bu prosesə qoşulmağa hazırdır və Ermənistanın suverenliyi, ərazi bütövlüyü və yurisdiksiyası prinsiplərinə əsaslanaraq burada kömək etməyə hazırdır”, - TASS onun sözlərini sitat gətirir.

Iranın "Moj News" saytı isə yazir ki, İranın Zəngəzur dəhlizinin reallığa çevrilməsi ilə bağlı narahatlığı təkcə Ermənistanla ümumi sərhədini itirməsi ilə məhdudlaşmır: "Rusiya ilə maraq və baxışların toqquşması, eləcə də Azərbaycanın bu dəhlizdən hərbi istifadə imkanları İranda ictimai rəydə Cənubi Qafqazda gedən proseslərə müsbət münasibət bəsləməməsidir. Ona görə də Ermənistanın suverenliyini tətbiq etməklə Zəngəzur dəhlizi yaradılacaqsa və bu ölkənin yoxlama postları bu dəhlizdə yerləşdiriləcəksə, İranın narahatlığının bir hissəsini həll etmiş olacaq".

Bu onu deməyə əsas verirmi ki, Zəngəzur dəhlizi məsələsində İran, Rusiya və Ermənistan Azərbaycana qarşı bir cəbhədə birləşib?

Bizimlə sohbətində politoloq Abutalib Səmədov bildirdi ki, Overçukun İrəvanda verdiyi bəyanat yeni deyil: "Rusiya 2021-ci ilin sonlarından bu mövqeyi sərgiləyir. 2021-ci ilin noyabrında da Overçuk İrəvana səfəri zamani bəyan etmisdi ki, Rusiya dövlətlərin ərazi bütövlüyü və suverenliyin təmin edilməsi ilə komnikasiyaların açılmasının tərəfdarıdır. 2021-ci ilin dekabrında isə Brüsseldə keçrilən ilk görüşdən sonra Şarl Mişel də belə bir bəyanat vermişdi. Ancaq Rusiya suverenlik və yurisdiksiya dedikdə ermənilər kimi düşunmür. Rusiya hesab edir ki, kommnikasiyalarin Ermənistanın suverenliyi və yuridisyikasında açılması onun 10 noyabr bəyanatında üzərinə göturdüyu öhdəlikləri yerinə yetirməsinə maneə yaratmır. 10 noyabr bəyanatında açıq şəkildə yazılıb ki, Naxçıvan Muxtar Respublikası ilə Azərbaycanın əsas hissəsinə gələn kommnikasiyaya nəzarət Rusiya sərhədçiləri üzərinə düşür. Rusiya hesab edir ki, bu Ermənistanın suverenliyinə və yurisdiksiyasina zidd deyil.

İranın mövqeyi isə tamamilə fərqlidir. 2021-ci ildən başlayaraq İran açıq şəkildə deyir ki, dəhlizə Ermənistan nəzarət etməlidir. İlk dəfə bunu İranin ali dini lideri ayatullah Xamenei 2021-ci ildə dilə gətirib. Sonra 2022-ci ildə Astana üçlüyünün Tehranda keçirilən sammitində Xamneyi dovlət rəhbərlərinə açiq şəkildə bildirdi ki, Naxçıvandan Azerbaycana çəkilən yola Ermənistan nəzarət etməlidir. Son vaxtlar İranın mövqeyi xüsusilə kəskinləşib. Təsadufi deyil ki, mətbuatda bununla bağlı yazilar gedir. Eyni zamanda, SEPAH  bu məsələ ilə bağli dörd bəyanat verib. Bu bəyanatlarda Rusiyaya, Türkiyəyə və Azerbaycana qarşı ciddi hədə-qorxular və ittihamlar var.

Lavrovun Bakıda 10 noyabr sənədinin 9-cu bəndi ilə bağlı verdiyi bəyanat İranda çox ciddi narahatlıq yaradib. Həmin bəyanatdan sonra İranın xarici işlər nazirinin koməkçisi Rusiya səfirini dəvət elədi və ona etiraz notası verdi. Bundan sonra  İran mətbuatında Rusiyanın əleyhinə çox kəskin bəyanatlar səsləndi. İddia olundu ki, Rusiya İrana xəyanat edib, özünü strateji tərəfdas kimi aparmır, Ermənistanla münasibətlərini Zəngəzur dəhlizi vasitəsilə həll etmək istəyir. Yəni Ermənistanı bu cür cəzalandirmaq istəyir.

Bir daha İranın mövqeyi ortaya qoyuldu – bu, SEPAH-ın bəyanatlarında aydın şəkildə özünü göstərdi. İranın mövqeyi ondan ibarətdir ki, birincisi, sərhədlər və geopolitik dəyişikliklər yolverilməzdir. Hətta İran mətbuatında belə bir iddia da irəli sürüldü ki, guya Zəngəzur dəhlizinin açılması İranın Avropaya quru yolunu bağlayır. Hansı əsasla bu bəyanat verilib, aydın deyil. Əslinə qalsa, bu yolun açılması elə ciddi dəyişikliklərə gətirib çıxarmır. Sərhəddə ruslar dayanıb, sərhədə yaxın ərazidən kəçən dəhlizə də ruslar nəzarət edə bilər. İranın narahatlığının səbəbi açıq şəkildə göstərilmir. Amma bu bəyanatlardan aydın olur ki, İran Zəngəzur dəhluzinin güc yolu ilə açılmasından narahatdır. İkincisi, İranı narahat edən, "Araz dəhlizi" adlandırılan yolun əhəmiyyətinin itrilməsidir. Artıq neçə illərdir ki, Azərbaycanin əsas hissəsindən Naxçıvana gedən yol İrandan kəçir, bu yolu Tehran "Araz dəhlizi" adlandırır. İran "Araz dəhlizi"nin bundan sonra da intensiv işləməsini istəyir. İranda "Turan dəhlizi" adlandırılan Zəngəzur dəhlizinin açıması İrandan keçən dəhlizin əhəmiyyətini xeyli azaldacaq.

İranı narahat edən növbəti məsələ Zəngəzur dəhlizinin açilması ilə türk dünyasının birləşdirməsi ehtimalıdır. Açiq şəkildə bəyan edilir ki, bu, İranın və Rusiyanin maraqlarına ziddir. İran buna etiraz edir və Rusiyanin da bu barədə düşünməsini istəyir. İran Rusiyanı Türkiyəyə etibar etməməyə çağırır - Türkiyə NATO ölkəsidir, deyir.

İrani narahat edən məqamlardan biri ABŞ-nin və İsrailin Zəngəzur dəhlizinin açilmasindan sonra onun sərhədlərinə daha çox yaxınlaşmasıdır.

Çox maraqlıdır ki, Ermənistanın Avropa İttifaqı ilə, Amerika ilə əlaqələrini İran normal qəbul edir. Hətta bu əlaqələrin sıxlaşmasını normaq qəbul edir. Burada da Rusiyanı günahlandırır ki, Moskva Ermənistanıın təhlükəsizliyini təmin etmədiyinə gorə Ermənistan bu addımları atmaq məcburiyyətində qaldı.

Sonda SEPAH həm Rusiyanı, həm Türkiyəni, həm də Azərbaycanı hədələməkdən də cəkinmədi. SEPAH açiq şəkildə deyir ki, Zəngəzur dəhluzi İranın maraqlarına uyğun olaraq açılmasa, İran bu cəhdlərə diplomatik və hərbi yollarla mane olacaq. Bu səbəbdən də İran, Rusiya və Ermənistanın Zəngəzur dəhlizinin açılmasında eyni mövqedən çıxış etməsi qeyri-mümkündur. Çünki hələlik Rusiya Türkiyə və Azərbaycanla eyni mövqedən çıxış edir ki, İranı da bu hiddətləndirir. Bu məsələdə İran Ermənistandan daha fəal mövqe tutur.

Məsələn, İran və onun mediası Lavrovun Bakı bəyanatina Ermənistandan daha ciddi reaksiya verdi. İranın mövqeyi və sərgilədiyi hədələr sübhəsiz ki, Rusiya tərəfindən nəzərə alınacaq. Çunki Ukrayna müharibəsi Rusiyanı kifayət qədər cətin duruma salıb, onun İrana ciddi şəkildə ehtiyacı var. Bu səbəblərdən Zəngəzur dəhlizinin yaxın vaxtlarda açılma ehtimalı yoxdur. Yalnız Ukrayna müharibəsi başa çatdıqdan sonra bölgə dövlətlərinin razılıvi əsasında Zəngəzur dəhlizinin açılması mümkun olacaq".

Onu da əlavə etmək yerinə düşər ki, bu gün Rusiya və Ermənistan da bir-birindən ciddi iqtisadi asılılığa malikdir. Ermənistan Avrasiya İttifaqının imkanlarından istifadə edərək iqtisadiyyatını dirçəldir. Rusiya isə hərbi texnikalar üçun istifadə etdiyi çiplərin əksəriyyətini Birləsmiş Ərəb Əmirliyindən (BƏƏ) Ermənistan vasitəsilə alır. Rusiya-Ukrayna müharibəsinə qədər Ermənistanla BƏƏ arasında ticarət dövriyyəsi sıfıra yaxın olduğu halda, indi bu ölkələr arasında ticarət dövriyyəsi bu ilin 8 ayında 5 milyard dollari keçib. Ermənistan BƏƏ-yə qızıl, ərəblər isə ermənilərə Rusiyaya ötürmək üçün çip satır. Əslində ermənilərin satdıği qızıl da Rusiyadan idxal edilir. Beləcə, Ermənistanın ÜDM-i ötən il 8 faiz artıb.

Ona görə də Ermənistanla Rusiya beynəlxalq siyasi arenada mehriban düşmənlər kimi görünür.

Dəniz NƏSİRLİ







VİDEO

Pezeşkian Şahin Mustafayevlə görüşdə səhv etdi, ermənilər isə səhvdən yapışdı... - VİDEO

Türk dövlətlərinin vahid xəritə qərarı Rusiyada təşvişə səbəb oldu... - VİDEO

Paşinyanın yarımçıq saziş təklifi Rusiyada da sərt tənqid edildi - Bu, demaqogiyadır, özünü aldatmaqdır - VİDEO

Ermənilərin bu xəbəri də yalandır - Xankəndidə bircə "genosid abidəsi" də qala bilməz...

COP29-da tarixi ilk yaşandı - su faktoru dünya gündəminə gətirildi...

Fransa Azərbaycanın səfirinə qarşı təzyiqlərə başladı...

SON XƏBƏRLƏR

22.11.2024 | 09:05
Balakəndə 4 otaqlı ev yanıb

22.11.2024 | 09:00
"Papa ilə görüşdən sonra özümü xeyirxah hiss edirəm" - Paşinyanın arvadından paylaşım

22.11.2024 | 08:40
Alimlər nazirin "yüksək maaş" sözlərini necə qarşıladı?..

21.11.2024 | 22:49
Putindən Kimə qəribə hədiyyə - 10 min əsgərə qarşılıq Şimali Koreyaya 70 heyvan göndərdi...

21.11.2024 | 22:19
Zaxarovaya mətbuat konfransında zəng gəldi - Ukraynaya raket hücumları ilə bağlı danışma... +VİDEO

21.11.2024 | 21:43
MM Lüksemburq parlamentinin ant-Azərbaycan qətnaməsini tutarlı arqumentlərlə alt-üst etdi

21.11.2024 | 21:19
Ermənilərin Azərbaycanda 30 illik “enerji cinayətləri”nin araşdırılması başladı...

21.11.2024 | 21:03
ABŞ Ukraynaya "mina qadağasını" da götürdü...

21.11.2024 | 20:44
Ermənilərin bu xəbəri də yalandır - Xankəndidə bircə "genosid abidəsi" də qala bilməz...

21.11.2024 | 20:29
COP29-da tarixi ilk yaşandı - su faktoru dünya gündəminə gətirildi...

21.11.2024 | 20:15
COP29-un uğurları Fransanı özündən çıxarır...

21.11.2024 | 20:06
Azərbaycan Milli Dirəniş Təşkilatının Strateji Sənədinin ikinci nəşri yayımlandı

21.11.2024 | 20:01
Aİ-95-lə əlaqəli baş verənlər Azərbaycanın iqlim siyasətinin tərkib hissəsidir...

21.11.2024 | 19:48
Ermənistanda COP29-a qatılmamaq peşmançılığı başladı - çox şey itirilib...

21.11.2024 | 19:37
Urmiyədə vətəndaşlar İran rejiminin terroru dəstəkləyən siyasətlərinə etiraz ediblər

21.11.2024 | 19:34
Bakıda benzin-dizellə işləyən bir avtobus olmayacaq...

21.11.2024 | 19:21
244 milyon manat elm üçün nə deməkdir...

21.11.2024 | 19:07
Leyla Əliyeva COP29 çərçivəsində bəbirlərin mühafizəsinə həsr olunmuş tədbirdə çıxış edib

21.11.2024 | 19:03
BMT məhkəməsi Azərbaycanın iddiasını lüzumsuz yerə bir il uzadır - etnik təmizləmə faktdır...

21.11.2024 | 18:48
G20-nin Ukrayna ilə bağlı yekun sənədi heç nəyi dəyişməyə qadir deyil...

21.11.2024 | 18:41
Leyla Əliyeva COP29 çərçivəsində Qlobal Liderlərin Dialoqunda iştirak edib - FOTO

21.11.2024 | 18:35
“Böyük Qayıdışda” mina problemi - heç bir beynəlxalq dəstək yoxdur, qərəz, ikili standart, erməni barmağı...

21.11.2024 | 18:23
Türkiyə şirkətlərinin azad olunmuş rayonlarda fəaliyyəti barədə şayiələr yayırlar - 4 milyard ayrılıb...

21.11.2024 | 18:21
COP29-da “Yaşıl Dünya Naminə İnklüzivlik” mövzusunda yan tədbir keçirildi

21.11.2024 | 18:15
"COP29-da Paris Sazişinin əsas sahələri üzrə razılığa gəlmək vacibdir" - Britaniya nümayəndəsi

21.11.2024 | 18:09
İqlimlə bağlı məlumatları düzgün təqdim etməyən ölkələr də var - BMT layihə hazırlayıb...

21.11.2024 | 17:56
Azərbaycanda yerli istehsal avtobusları ilə bağlı mübahisə gedir - tələbat var?

21.11.2024 | 17:43
Fransanın bəzi dövlətləri COP-dan çəkindirməsi rəsmi bəyan olundu...

21.11.2024 | 17:30
Fransa Azərbaycanın səfirinə qarşı təzyiqlərə başladı...

21.11.2024 | 17:18
COP29 turizmlə bağlı tarixdə ilkə imza atdı...

21.11.2024 | 17:06
Nüvə müharibəsi başlasa Rusiya bu ölkələri vuracaq - dövlət televiziyası bir-bir açıqladı...

21.11.2024 | 16:59
"Bütün tərəflərin COP29-da əhəmiyyətli nəticələrə nail olmaq üçün konstruktiv işləməsi vacibdir" - Annalena Berbok

21.11.2024 | 16:33
Dövlət Tərcümə Mərkəzi və Dövlət Dil Komissiyası yanında Monitorinq Mərkəzi ləğv edildi

21.11.2024 | 16:31
"Əminəm ki, COP29-da razılaşmaya nail olunacaq" - BMT Baş katibi

21.11.2024 | 16:24
Leyla Əliyeva COP29 çərçivəsində nadir canlıların mühafizəsinə həsr olunan panel müzakirələrində iştirak edib - FOTO

21.11.2024 | 16:17
Rusiyanın Cənubi Kipri vuracağı iddia edildi - Kremlin təbligatçısı ruslara xəbərdarlıq etdi

21.11.2024 | 16:05
YAP bundan sonra da Azərbaycanın yeni zirvələr fəth etməsinə mühüm töhfələr verəcək

21.11.2024 | 16:04
"COP29 əla təşkil olunub" - Zaxarova

21.11.2024 | 15:51
"Cəmi bir qəpik sosial sığorta ödənişi olan şəxsə minimum pensiya ödənilir" - Sahil Babayev

21.11.2024 | 15:38
BMT Baş katibi G20 liderlərini COP29-da maliyyə məqsədinin təmin edilməsi üçün göstəriş verməyə çağırdı

21.11.2024 | 15:24
ABŞ nümayəndəsi Su üzrə Bakı Dialoqu təşəbbüsünün əhəmiyyətindən danışdı...

21.11.2024 | 15:17
"Bakıda yeni iddialı iqlim maliyyəsi məqsədinə dair razılaşma əldə etməliyik" - Quterreş

21.11.2024 | 15:10
"Paris Sazişinə əsaslanan beynəlxalq əməkdaşlıq iqlimlə mübarizə üçün zəruridir" - BMT Baş katibi

21.11.2024 | 14:50
COP29-da meşələr üçün iqlim maliyyəsinin artırılması məsələsi müzakirə edilib

21.11.2024 | 14:43
"Sivilizasiyamızın gələcəyini indi etdiklərimiz və ya etmədiklərimiz müəyyənləşdirəcək" - BMT rəsmisi

21.11.2024 | 14:25
"Çin və ABŞ-ın NDC-ləri qlobal istiləşməni 1,5 dərəcədə məhdudlaşdırmaq hədəfinə uyğun gəlmir"

21.11.2024 | 13:58
Kərim Vəliyev Pakistanın Quru Qoşunları komandanı ilə görüşdü

21.11.2024 | 13:56
COP29-da Kiçik ada dövlətlərinin və icmaların ekosistemləri müzakirə edildi

21.11.2024 | 13:45
"Su məsələləri üzrə Bakı Dialoqu gələcək COP-larda davamlı şəkildə keçirilməlidir" - BMT-nin xüsusi nümayəndəsi

21.11.2024 | 13:43
COP29 çərçivəsində aqroərzaq sistemlərinin dayanıqlığına nail olunması mövzusunda panel müzakirə keçirilib

21.11.2024 | 13:29
BMT rəsmisi Azərbaycanın iqlim dəyişmələrinə qarşı tədbirlərini yüksək qiymətləndirdi

21.11.2024 | 13:28
Nazir müavini bioloji müxtəlifliyin qlobal səviyyədə azalması səbəblərindən danışdı

21.11.2024 | 13:17
Su üzrə Bakı Dialoqu təşəbbüsünə dair niyyət protokolu imzalandı

21.11.2024 | 13:03
Против Армении должен быть создан международный религиозный трибунал - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

21.11.2024 | 12:53
BDU “İnterdisiplinar Elm Reytinqi”ndə dünya üzrə TOP-250-də yer alıb

21.11.2024 | 12:51
Muxtar Babayev hər kəsi ilk Su Bəyannaməsinə qoşulmağa çağırdı...

21.11.2024 | 12:40
Hökümət şəhid ailəsi üzvləri ilə bağlı yeni qaydanı təsdiqləyib - hansı yeniliklər var?

21.11.2024 | 12:40
"Su ilə bağlı məsələlərin həlli üçün BMT strukturları arasında əməkdaşlıq gücləndirilməlidir" - Britaniyadan baxış

21.11.2024 | 12:28
UNEP: "119 ölkə biomüxtəliflik üzrə milli hədəflərini təqdim edib"

21.11.2024 | 12:16
Qobustan Günəş Elektrik Stansiyasının tikintisini aparacaq xarici investor bəlli oldu...

21.11.2024 | 11:51
COP29: Yaşıl iqtisadiyyata əmək bazarında ədalətli keçidlə bağlı müzakirələr davam etdirilib

21.11.2024 | 11:43
COP29 çərçivəsində biomüxtəlifliyin, su ehtiyatlarının və iqlimin qarşılıqlı əlaqəsi mövzusunda yüksək səviyyəli dəyirmi masa keçirilib

21.11.2024 | 11:30
7 yaşı var, İT şirkətindən iş təklif aldı

21.11.2024 | 11:10
On ayda 21 milyard kubmetrdən çox təbii qaz ixrac edilib - DGK

21.11.2024 | 11:05
Ölkəmizdə "yaşıl texnologiya" əsasında iki yeni data mərkəzi tikiləcək

21.11.2024 | 11:02
Sülh üçün Ərdoğan planı və Putinin yeni nüvə doktrini. Dünya təhlükədə... - CANLI

21.11.2024 | 11:00
Uyğunlaşma xüsusi tədbirlər və adekvat maliyyə tələb edir - nazir müavini

21.11.2024 | 10:40
Azərbaycan idmançısı Avropa üçüncüsü olub

21.11.2024 | 10:15
Xətaidə yolu keçən 59 yaşlı qadını maşın vurub

21.11.2024 | 10:10
Türkiyədə bir neçə polisi yaralayan 11 şübhəli saxlanılıb

21.11.2024 | 10:10
"Titanik"in aktyorları 27 il sonra bir arada...

21.11.2024 | 10:05
Bu ölkə "Hizbullah"ı terror təşkilatı elan etdi

21.11.2024 | 10:00
"Su və iqlimə uyğunlaşma mövzuları əsas müzakirə mövzularıdır" - Jason Morrison

21.11.2024 | 09:30
Şotlandiya parlamentindən COP29-un sülh çağırışına dəstək QƏTNAMƏSİ

21.11.2024 | 09:26
Onkoloji xəstələrə ayrılmış 60 milyon manat əsas 2 istiqamətdə sərf olunacaq...

21.11.2024 | 09:20
Alman klubu bu futbolçu üçün 120 milyon avro transfer qiyməti qoyub

21.11.2024 | 09:10
Husilər Türkiyə gəmisinə hücum edib - Ankaradan AÇIQLAMA

21.11.2024 | 09:06
Hacıqabulda 18 yaşlı gənc yol qəzasında ölüb

21.11.2024 | 09:00
Antonio Quterreş Azərbaycana gəlib

21.11.2024 | 08:38
Maliyyə naziri bağçaların maliyyəsi ilə bağlı əslində nə demək istədi - dövlət bağçalarının taleyi....

XƏBƏR ARXİVİ

«    Noyabr 2024    »
BeÇaÇCaCŞB
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930