KÖHNƏ VERSİYA            

Xarici ticarətimizdə profisit 13-dən 4 milyard dollara düşüb - 3 ildir niyə belə olur?...

Image

Fikrət Yusifov: “Profistin belə azalması bir neft ölkəsi üçün adi haldır”

Xarici ticarət balansı ölkənin xarici ticarətində ixrac və idxal arasındakı fərqi göstərir. Xarici ticarət balansında profistin azalması ölkəyə daxil olan valyutanın da azaldığını göstərir. 

Ancaq bu ilin ilk yarısında Azərbaycanın xarici ticarət balansında 4 milyard 623,4 milyon dollar profisit olub. Problem ondadır ki, son 3 ilin ilk yarısında xarici ticarət balansında profisit aşağıdakı kimi azalıb: 

2022-ci ilin ilk yarısında – 13 milyard 22,4 milyon dollar; 2023-cü ilin ilk yarısı – 7 milyard 488,9 milyon dollar; 2024-cü ilin ilk yarısı – 4 milyard 623,4 milyon dollar. Nədir bu kəskin azalmanın səbəbi?

“Qeyri-neft ixracımız son 20 ildə 13 dəfəyə qədər artsa da, bu göstərici ümumi ixracımızın 12,0%-dən çox ola bilməyib” 

Sözügedən məsələyə aydınlıq gətirən sabiq maliyyə naziri, professor Fikrət Yusifov “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bunun səbəbini neftin ucuzlaşması ilə əlaqələndirdi: “Xarici ticarət balansımızda müsbət saldo əsasən neft və qaz ixracının hesabına formalaşır. Yəni profisitin belə azalması bir neft ölkəsi üçün adi haldır. Son üç ilin birinci yarısında xarici ticarət balansının profisitində qeydə alınan azalmalar ilk növbədə dünya bazarlarında neftin və qazın qiymətlərində baş vermiş dəyişikliklər nəticəsində yaranıb. Digər tərəfdən, Azərbaycanda neft hasilatının və bu səbəbdən onun ixracının ildən-ilə aşağı düşməsi ölkəyə möhkəm valyuta axınının azalmasına gətirib çıxarır. Baxın, əgər 2013-cü ildə respublika üzrə neft hasilatı 44,6 mln. ton təşkil edirdisə, 2022-ci ildə bu göstərici 32,7 mln. tona, 2023-cü ildə isə 30,2 mln.tona enib və bu son 15 il ərzində qeydə alınan ən aşağı göstəricidir. Neft hasilatı üzrə pik göstərici – 50,8 mln. ton olub ki, bu da 2010-cu ildə baş verib. Neft hasilatının belə kəskin aşağı düşməsi və digər tərəfdən dünya enerji balansının alternativ enerji mənbələrinin xeyrinə sürətlə dəyişməsi bizdən ölkə iqtisadiyyatının neftdən asılılığını optimallaşdırmaq üçün ortaya ciddi səylər qoymağı tələb edir. Bəli, bu istiqamətdə son 20 ildə çox işlər görülüb, lakin görünən budur ki, bunlar yetərli deyil. Bu gün ümumi ixracımızın 88,0%-nin neft və qazın hesabına formalaşması dediklərimizin təsdiqidir. Qeyri-neft ixracımız son 20 ildə 13 dəfəyə qədər artsa da bu göstərici ümumi ixracımızın 12,0%-ndən çox ola bilməyib. Odur ki, indi real sektorun inkişafı istiqamətində elə addımlar atmaq lazımdır ki, bu mənzərəni yaxın bir neçə ildə dəyişdirmək mükün olsun. Keçən 2023-cü ildə 17,3 milyard ABŞ dolları həcmində idxal etmişik. Real sektordan ixracımız isə cəmisi 3,3 milyard dollar olub ki, bu da cəmi idxalımızın  19,0%-dən çox deyil. Bu çox azdır. Ona görə də ölkə iqtisadiyyatının real sektoruna yerli və xarici investisiyaların böyük axınını təmin edə biləcək addımlar atmaq gərəkdir. Bir qədər də obrazlı desək, bu məsələdə inqilabi dönüş etmək zamanıdır”.

Vidadi ORDAHALLI







VİDEO

Türk dövlətlərinin vahid xəritə qərarı Rusiyada təşvişə səbəb oldu... - VİDEO

Paşinyanın yarımçıq saziş təklifi Rusiyada da sərt tənqid edildi - Bu, demaqogiyadır, özünü aldatmaqdır - VİDEO

Stano açıq şəkildə Ermənistanın sülhə mane olmaq siyasətini dəstəklədi... - VİDEO

COP-a bir ay qaldı - Xəzərdə fəlakət artır...

Bələdiyyələrin birləşdirilməsi yaxşı ideyadır - ancaq indiyədək əhalidən toplanmış pulların hesabatı necə veriləcək...

Azərbaycanın dünya üçün 14 təşəbbüsündən biri - "COP atəşkəsi"...

SON XƏBƏRLƏR

12.10.2024 | 20:12
88 yaşlı qadını aldadıb pullarını ələ keçirən dələduz yaxalandı - Nazirlik vətəndaşlara çağırış etdi

12.10.2024 | 19:31
Əliyevlə Putin müharibənin 80 illiyində Bakıya Qəhrəman şəhər adı üzərində razılaşıblar?...

12.10.2024 | 18:46
Çin-Özbəkistan dəmiryolu Türkmənistan və İran üzərindən Türkiyəyə yönəldilir - Azərbaycana bu pisliyin müəllifi kimdir?.

12.10.2024 | 18:29
Zəngəzur sərhəd məntəqələri ilə bağlı Putin - Paşinyan raılaşması prinsipcə Azərbaycanın ziyanına ola bilər...

12.10.2024 | 18:03
ABŞ-nin Cənubi Qafqaz siyasətində paradoks

12.10.2024 | 17:52
Berdimuhəmmədov Məhtimqulu-300 tədbirinə Ermənistan prezidentini də dəvət etdi...

12.10.2024 | 17:26
Azərbaycanda bələdiyyələrin 8 milyonluq borcu necə yaranıb? - Yükü dövlətin üstünə atmaq cəhdləri var…

12.10.2024 | 17:00
İran 4 ərəb ölkəsini təhdid etdi - hədəfə çevriləcəksiz

12.10.2024 | 16:28
Yardımlıda narkokuryer qohumlar saxlandı

12.10.2024 | 16:11
COP29 Azərbaycan Əməliyyat Şirkəti Pre-COP çərçivəsində brifinq keçirib

12.10.2024 | 15:23
XİN üçtərəfli bəyanatı təhrif edən Paşinyanın cavabını verdi - bunları heç kəs unutmayıb...

12.10.2024 | 15:07
Milli Məclis Niderland Parlamentinə bu ölkənin üz qızardan keçmişinı xatırlatdı...

12.10.2024 | 14:58
"Niderland Parlamentində qəbul edilmiş sənədlər açıq-aşkar qərəzlidir" -BƏYANAT

12.10.2024 | 13:30
Qələbənin 80 illiyində Bakının Qəhrəman şəhər adı gec də olsa özünə qaytarılmalıdır....

12.10.2024 | 12:37
Yasamalda mağaza mühafizəçisini hədələyib oğurluq edən şəxs yaxalandı

12.10.2024 | 12:11
Zakir Həsənov Azərbaycan Ordusunun arsenalına daxil edilən yeni silahlardan danışdı

12.10.2024 | 12:05
Müdafiə naziri müşavirə keçirdi - sərhəddə əməliyyat şəraiti təhlil edildi

12.10.2024 | 11:16
Bakının 3 küçəsində hərəkət qismən məhdudlaşdırılıb - sürücülərə XƏBƏRDARLIQ

12.10.2024 | 11:06
Bu gün Azərbaycan kubokunda yeni mövsümə start veriləcək

12.10.2024 | 11:05
Prezident İlham Əliyev İspaniyanın Kralına təbrik məktubu ünvanlayıb

12.10.2024 | 11:00
"Yaprak dökümü"nün "Cevriye"si yeni serialda

12.10.2024 | 10:30
1,2 milyon livanlı qaçqın olub - Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsi

12.10.2024 | 10:20
Bu da baş verdi - Tiktok yüzlərlə əməkdaşını süni intellektlə əvəzləyəcək...

12.10.2024 | 10:15
Rusiya Ukraynanın şərqində “Şahid” dronları istehsal edəcək?

12.10.2024 | 10:06
ABŞ Dövlət Departamentindən QƏRAR - Səudiyyə Ərəbistanına 1 milyard dollarlıq silah satılacaq

12.10.2024 | 10:00
Bahalaşma Çini də "vurdu" - benzinin qiyməti yenə bahalaşdı...

12.10.2024 | 09:26
İndiyədək verilmiş "Halal" sertifikatlar ləğv olunur(?)

12.10.2024 | 09:19
“Boeing”-dən ŞOK QƏRAR - 17 000 iş yeri ixtisar edilir

12.10.2024 | 09:12
İsveç və Danimarka mediası COP29 barədə yazır

12.10.2024 | 09:06
Masallıda "Mercedes" piyadanı vurub öldürdü

12.10.2024 | 09:03
Türkiyə və Almaniya millilərindən kritik qələbə

12.10.2024 | 08:43
Universitetlərimiz bu gündədir - dünyanın ilk min universiteti arasında yoxuq…

12.10.2024 | 00:30
Niderland hakimiyyəti açıq şəkildə erməni terrorçuların müdafiəsinə qalxdı - Rəsmi Bakıdan sərt açıqlama...

11.10.2024 | 22:53
Sabiq nazir Oqtay Şirəliyev cərimələndi - səbəb...

11.10.2024 | 22:16
Daha bir hərbi komissar həbs edildi

11.10.2024 | 21:12
Zaxarova Ermənistanın imzadan necə imtina etdiyini təfərrüatları ilə bilir, ancaq demədi...

11.10.2024 | 20:57
COP29-a çamur atmayan "bircə Amerika pastoru" qalmışdı - Cimin də dərdi "Qarabağ imiş"...

11.10.2024 | 20:42
İran nüvə doktrinasını dəyişir - nüvə silahı ilk hansı ölkəyə tətbiq oluna bilər...

11.10.2024 | 20:27
Harris Trampdan cəmi 7 səs öndədir - lakin həlledici 93 səs hələ sahibini axtarır...

11.10.2024 | 20:14
COP-a bir ay qaldı - Xəzərdə fəlakət artır...

11.10.2024 | 20:00
"Moskvada gizli üçtərəfli Əliyev-Putin-Paşinyan görüşü" - "BRİCS-də konkret razılaşma olacaq"...

11.10.2024 | 19:51
Ermənistan 2-ci Qəzza, ya 2-ci Suriya ola bilər - 2 ölkənin Ermənistanı hərblə əzəcəyindən danışılır...

11.10.2024 | 19:47
"Vətənimdir Qərbi Azərbaycan" adlı rəsm müsabiqəsinin yekun sərgisi keçirildi

11.10.2024 | 19:40
ICESCO nümayəndə heyəti Ağdam şəhərinə səfər edib

11.10.2024 | 19:37
Türkiyə Gənclər və İdman Nazirliyinin nümayəndə heyəti ölkəmizdə səfərdə olub

11.10.2024 | 19:25
COP29-da Azərbaycanın əsas missiyası budur - İfrata varanlara düz yol göstərildi...

11.10.2024 | 19:15
Prezident İlham Əliyev Tunis Prezidentini təbrik etdi

11.10.2024 | 18:56
Əliyev iqlimlə bağlı qlobal çağırış etdi - “Bəşərin xilası naminə birləşək”...

11.10.2024 | 18:41
Rusiya-Ermənistan gizli oyununa daha bir sübut - ortada 16 milyard dollar qazanc var...

11.10.2024 | 18:27
COP-a qarşı antitəbliğata qoşulmuş media orqanlarına son mesaj verildi - bacarmazsınız...

11.10.2024 | 18:20
Bakı həbsxanasında saxlanan separatçıların həbs müddəti uzadıldı

11.10.2024 | 18:12
5 ailə üzvünü qətl edən azərbaycanlı barədə məhkəmə hökmü və hüquqçu rəyi - "xəstə imiş"...

11.10.2024 | 18:00
Bələdiyyələrin birləşdirilməsi yaxşı ideyadır - ancaq indiyədək əhalidən toplanmış pulların hesabatı necə veriləcək...

11.10.2024 | 17:46
Hamburq Dayanıqlı İnkişaf Forumuna Ermənistan yox, Azərbaycan dəvət olunmalı idi - 2-li standart...

11.10.2024 | 17:32
COP-un “ana məqsədi” açıldı - “Kollektiv kəmiyyət hədəfi” nədir...

11.10.2024 | 17:30
Vergi ödəyicilərinin sayı 5,9 faiz artıb

11.10.2024 | 17:18
Son dünya turnirlərində gənc idmançılarımızın möhtəşəm nəticələri...

11.10.2024 | 17:15
Azərbaycanın dünya üçün 14 təşəbbüsündən biri - "COP atəşkəsi"...

11.10.2024 | 17:02
Azərbaycan "İqlim Troykası" ölkələrinin 1.5 dərəcəlik missiyasının "Yol xəritəsini" cızdı...

11.10.2024 | 16:50
"Ermənistan konstitusiyası Azərbaycanla sülhə həqiqi sadiqliyini əks etdirməlidir" - Elçin Əmirbəyov

11.10.2024 | 16:37
Almaniyadan Gürcüstana xəbərdarlıq - Amerikalılar Ukraynada da çevriliş etdi və bu sonda müharibəyə gətirib çıxardı

11.10.2024 | 16:30
Braziliya prezidenti COP29-da iştirak etmək üçün Azərbaycana gələcək

11.10.2024 | 16:29
Alptekin Cihangir İşbilirin kitabı çapdan çıxdı

11.10.2024 | 16:20
İran gizli şəkildə ilk nüvə sınağını keçirib - Simnandakı zəlzələ ilə başlı şok iddia...

11.10.2024 | 16:10
“Müasir mediada yeni trendlər: informasiya təhlükəsizliyi və peşəkarlıq meyarları” mövzusunda konfrans keçirildi - FOTO

11.10.2024 | 16:06
Dini Komitəyə erkən və qohumlararası nikaha nəzarət səlahiyyəti verildi

11.10.2024 | 15:51
Mədəniyyət naziri Adil Kərimli Naxçıvanda vətəndaşların müraciətlərini dinləyib

11.10.2024 | 15:48
Köçəryanın 7 milyonluq əmlakı əlindən alınır, sabiq baş qərargah rəisi Davtyan da "ilişdi"...

11.10.2024 | 15:33
Şəhidlik zirvəsindən boylanan igid

11.10.2024 | 15:17
Saatlıda 16 yaşı tamam olmamış qızla evlənən gəncə cinayət işi açıldı...

11.10.2024 | 15:11
“Azərbaycan xalqının əyilməz ruhunu Qarabağa və Şərqi Zəngəzura qayıdan soydaşlarımızın timsalında görürük” - Vüqar Rəhimzadə

11.10.2024 | 15:09
Leyla və Arzu Əliyevalar Qəbələdə gənclərin ekoloji düşərgəsinin qonağı oldu - FOTO

11.10.2024 | 14:53
Mingəçevirdə diş poliklinikasından oğurluq edən şəxs kameraya yaxalandı

11.10.2024 | 14:41
“Bakcell”in baş icraçı direktoru “INMerge” İnnovasiya Sammitində çıxış edib - FOTO

11.10.2024 | 14:28
1100-dək bələdiyyənin dövlətə 8 milyon manata yaxın borcu yaranıb...

11.10.2024 | 14:05
COP29-da Bakının adını daşıyacaq 8 Bəyannamə və öhdəliklər olacaq...

11.10.2024 | 13:48
Azərbaycan COP tarixində bir ilkə imza atdı - qlobal atəşkəs təşəbbüsü...

11.10.2024 | 13:26
Prokurorluq Qazaxda tələbələrin zəhərlənməsi ilə bağlı araşdırmalara başladı

11.10.2024 | 13:14
Mədəniyyət naziri Azərbaycan Dövlət Kukla Teatrında olub

11.10.2024 | 13:06
İqtisadi Şuranın iclası keçirilib - aidiyyəti qurumlara tapşırıqlar verilib

XƏBƏR ARXİVİ

«    Oktyabr 2024    »
BeÇaÇCaCŞB
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031