İlginc Türk-Rus müzakirələri - Ermənistan-Türkiyə sərhədi hələ açıla bilməz...
Qulamhüseyn Əlibəyli: “Sərhədlərin açılıb-açılmaması bu səviyyədə görüşlərdə həll olunmur”
Rusiya xarici işlər nazirinin müavini Mixail Qaluzin Türkiyənin Ermənistanla münasibətlərin normallaşdırılması üzrə xüsusi nümayəndəsi Sərdar Kılıç ilə görüşüb. Bu barədə Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin bəyanatında deyilir.
“Görüşdə Cənubi Qafqazda davamlı sülh və sabitliyə nail olmaq yolları ilə bağlı ətraflı fikir mübadiləsi aparılıb. İki ölkənin yanaşmalarının, o cümlədən 3+3 Regional Məşvərət Platforması çərçivəsində sıx əlaqələndirilməsinin davam etdirilməsində qarşılıqlı maraq ifadə olunub”, - deyə nazirlikdən bildirilib.
Bu arada ekspertlər ehtimal edir ki, Rusiya və Türkiyə rəsmiləri arasında Cənubi Qafqazda sülh sazişi imzalanmazdan qabaq Ermənistan-Türkiyə sərhədlərinin açılmasının ziyanlı ola biləcəyi barədə müzakirə gedib. Yəni Ermənistan nə qədər ki sülh sazişi imzalamayıb, belə şəraitdə Türkiyə-Ermənistan sərhədinin açılmasının ziyanlı ola biləcəyi barədə müzakirələr gedib. O baxımdan bu ehtimal nə dərəcədə realdır ki, iki ölkə sülh sazişi imzalanmadan Ermənistanla sərhədin açılmaması barədə razılaşıb?
“Çalışır ki, iki ölkə münasibətlərinin normallaşması Rusiyanın nəzarətində olsun”
Sözügedən məsələni “Bakı-Xəbər”ə şərh edən sabiq millət vəkili, hüquqşünas Qulamhüseyn Əlibəyli buna bir neçə prizmadan yanaşdı: “Mixail Qaluzinlə Sərdar Kılıçın görüşməsi özü-özlüyündə hələ sərhədlərin açılması demək deyil. Görüşdə sülh prosesi ilə bağlı, Cənubi Qafqazda baş verənlərlə bağlı müəyyən fikir mübadiləsi aparılıb. Eyni zamanda bu fikir mübadiləsində tərəflər üçün ortaq nöqtələrin olduğu ifadə olunur. Nəzərə almaq lazımdır ki, sərhədlərin açılıb-açılmaması bu səviyyədə görüşlərdə həll olunmur. Sərhədlər yalnız Türkiyə ilə Ermənistan arasında gedən müzakirələr zamanı açılmalıdır. Təbii ki, Rusiya maraqlıdır Cənubi Qafqazda gedən proseslərə təsir göstərsin. Bu nöqteyi-nəzərdən çalışır ki, Ermənistan-Rusiya münasibətlərinin normallaşmasında müəyyən rol oynasın, vasitəçilik etsin. Bu da Rusiyanın Cənubi Qafqazda strateji maraqlarından irəli gələn məsələdir. Türkiyə rəsmi səviyyədə dəfələrlə bəyan edib ki, Azərbaycanla münasibətlər normallaşmayınca, sülh sazişi bağlanmayınca Ermənistanla sərhədlər açılmayacaq. Bu, ən yüksək səviyyəli Türkiyə rəsmiləri tərəfindən dəfələrlə bəyan edilib. O üzdən, Türkiyə bu məsələyə sadiqdir. Bu günlərdə Sərdar Kılıçın Ermənistan rəsmisi Ruben Rubinyanla da görüşü olub. Belə görüşlər münasibətlərin yaxşılaşmasına xidmət edir. Bu baxımdan hesab etmirəm ki, Rusiyanın bununla bağlı Türkiyə ilə ayrıca ortaq mövqe sərgiləməsinə ehtiyac var. Sadəcə, Rusiya istəmir ki, Qərb Ermənistanda təşəbbüsü ələ alsın. Çalışır ki, iki ölkə münasibətlərinin normallaşması Rusiyanın nəzarətində olsun. Ancaq hər halda, Türkiyənin yeritdiyi siyasət ondan ibarətdir ki, sərhədlər Azərbaycanla münasibətlər normallaşmayana qədər açılmayacaq”.
Vidadi ORDAHALLI