İrəvandan yarımçıq saziş mətni, ardınca “imzalaya bilərik” təklifi - yeni oyun başladı?
Əli Orucov: “Məqsədlərdən biri özlərini dünyaya sülh göyərçini kimi təqdim etməkdir”
Ermənistan və Azərbaycanın ən qısa müddətdə sülh sazişi imzalamaq üçün real şansları var. Bunu Ermənistanın xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan mətbuat konfransında deyib.
"Hesab edirik ki, qısa müddətdə sülh sazişi imzalamaq və Cənubi Qafqazda uzunmüddətli sabitlik səhifəsini açmaq üçün real imkan var", - o qeyd edib.
XİN rəhbəri vurğulayıb ki, İrəvan və Bakı sülh sazişi layihəsi üzrə 16 bənddən 13-nü tam, 3-nü isə qismən razılaşdırıblar.
Mirzoyanın dediklərinə Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyindən cavab verilib. Nazirliyin sözçüsü Ayxan Hacızadə deyib ki, Ermənistan tərəfi, Azərbaycanın təqdim etdiyi şərhlərə adekvat reaksiya vermək əvəzinə, layihədə əks olunması zəruri olan müddəaları çıxarmaqla problemlərə göz yummağa cəhd göstərib: “Layihə üzrə indiyə qədər bir çox müddəalar, yəni təqribən 80 faiz razılaşdırılsa da, bəzi müddəaların razılaşdırılması hələlik mümkün olmayıb”.
Onun vurğulamasına görə, “ancaq bu o demək deyil ki, Ermənistan tərəfi təklif etdiyi kimi razılaşdırılmamış müddəaları layihədən çıxarmaqla saziş imzalanmalıdır”.
Hacızadənin fikrincə, saziş layihəsinin imzalanması üçün Ermənistan ilk növbədə Azərbaycana qarşı ərazi iddialarına istinad edən Konstitusiyasına müvafiq dəyişikliklər etməlidir: “Azərbaycanın qərb bölgələrini Naxçıvan Muxtar Respublikası ilə birləşdirən kommunikasiyaların açılması məsələsi ilə bağlı Ermənistan yazılı təsbit olunmuş və imzalanmış öhdəliklərinin mövcud olduğunu bilsə də, onları son 4 ilə yaxın müddətdə yerinə yetirməyib”.
Göründüyü kimi, Ermənistan Azərbaycanın iyunun 24-də verdiyi sülh sazişi mətni təkliflərinə oradan bir neçə maddəni çıxarmaqla cavab verib. Özü də bunu razılaşdırılmamış maddələri çıxarmaqla edib. Yəni sülh sazişinin yarımçıq şəkildə mətnini Azərbaycana göndərib. Guya bu, Ermənistanın imzalamaq istədiyi mətndir. Üstəlik, bəyanatla çıxış edirlər ki, bunu imzalamağa hazırıq. Maraqlıdır, belə alayarımçıq sülh təklif etməkdə Ermənistanın məqsədi nədir? Bilə-bilə ki, Azərbaycan bu yarımçıq mətni qəbul etməyəcək, o zaman bunu göndərib arxasınca onu imzalamağa hazırıq deməkdə Ermənistanın məqsədi nədir?
“Ermənistan bununla mümkün qədər vaxtı uzatmağa çalışır ki, toparlana bilsinlər”
Sözügedən məsələyə aydınlıq gətirən AMİP funksioneri Əli Orucov “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında Ermənistanın yarımçıq sülh təklifi ilə çıxış etməsində bir neçə məqsədinin olduğunu bildirdi: “Məqsədlərdən biri, özlərini dünyaya sülh göyərçini kimi təqdim etməkdir. Bununla dünyaya göstərmək istəyirlər ki, guya Ermənistan tezliklə sülh sazişinin imzalanmasında maraqlı olan tərəfdir. Güya rəsmi İrəvan sülh üçün nə mümkündürsə onu etməyə çalışır. Bir sözlə, bununla beynəlxalq ictimai rəyi aldatmağa çalışırlar. İkinci məqsəd, Ermənistan bununla mümkün olan qədər vaxtı uzatmağa çalışır ki, toparlana bilsinlər. Vaxtı uzadırlar ki, Ukraynada gedən müharibənin nə ilə nəticələnə biləcəyini görsünlər və ona uyğun mövqe sərgiləsinlər. İrəvanda belə bir xam xəyal var ki, Rusiya müharibədə uduzsa, guya bu, onların xeyrinə olacaq və Qərbin Cənubi Qafqazda mövqeyi güclənəcək. Danışıqlarda Qərb Ermənistanın yanında olacaq və Cənubi Qafqazda geosiyasi vəziyyət İrəvanın xeyrinə dəyişəcək. Üçüncü məqsəd, revanşist müxalifətin təzyiqlərini bu yolla neytrallaşdırmaq istəyirlər. Məsələ ondadır ki, Qazaxın 4 kəndinin geri qaytarılmasından sonra revanşist qüvvələr ictimai rəyi müəyyən qədər Paşinyana qarşı kökləyə bildilər. Guya Nikol birtərəfli güzəştlərə gedir. Keşiş Baqratın başçılığı ilə keçirilən kütləvi aksiyalar bu və ya digər formada Paşinyanın nüfuzunun azalmasına öz təsirini göstərib. Paşinyan ehtiyat edir ki, yaxın dövrdə ölkə Konstitusiyasını dəyişsə, ona qarşı etirazlar daha da böyüyəcək. Ona görə də bu dəyişiklikləri 2027-ci ilə saxlayıb. Ancaq o yaxşı bilir ki, Azərbaycan heç bir halda alayarımçıq sülhə getməyəcək”.
Vidadi ORDAHALLI