İnternet bahalaşdı, sürət yenə də "yerində saydı"...
Elvin Abbasov: “Keyfiyyət baxımından həm vətəndaşların, həm də provayderlərin günahı var”
Məlum olduğu kimi, avqustun 15-dən Azərbaycanda aylıq internet paketlərinin qiymətləri artırılıb.“Aztelekom”un yaydığı məlumatda bildirilib ki, avqustun 15-dən etibarən edilən dəyişikliklər əhalinin yüksəksürətli internetə olan tələbatında artım tendensiyasını nəzərə alaraq, göstərilən xidmətin keyfiyyətinin yüksəldilməsi və dayanıqlı infrastrukturun təmin edilməsi məqsədilə həyata keçirilib:
“Şirkət GPON (Gigabit Passive Optical Network – Gigabit tutumlu Passiv Optik Şəbəkə) tarifləri üzrə təqdim olunan sürətləri 2.5 dəfə (40 Mbit/s internet sürətini 100 Mbit/s-yə, 60 Mbit/s internet sürətini 150 Mbit/s-yə və 100 Mbit/s sürətini isə 250 Mbit/s-yə qədər) artırıb. Yeni sürət tariflərində abunəçilər üçün minimal sürət 100 Mbit/s-dən başlayacaq və hər Mbit/s üçün ödəniş məbləği 0.45 AZN-dən 0.25 AZN-ə endirilib. Belə ki, abunəçilərə 100 Mbit/s internet üçün 25 AZN, 150 Mbit/s internet üçün 30 AZN, 250 Mbit/s internet üçün 36 AZN qiymət təklif edilir”.
Qeyd edək ki, Azərbaycanda aylıq internet paketlərinin qiymətləri artırılsa da, tarifləri üzrə internetin nə sürəti, nə də xidmətin keyfiyyətinin yüksəldilməsi istiqamətində nəzərəçarpacaq müsbət dəyişikliklər baş verməyib. Artıq bununla bağlı şikayətlər pik həddə çatıb. Abunəçilər kütləvi şəkildə “Aztelekom”un fəaliyyətinə etiraz edir.
“Azərbaycanda alt limit internet paketləri ləğv olunaraq, onun yerinə 100 Mbit/s-ə 25 manat alt limit paketlər təyin olunub, bu o deməkdir ki…”
İKT üzrə ekspert Elvin Abbasov “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, Azərbaycanda alt limit internet paketlərinin ləğv olunaraq, onun yerinə 100 Mbit/s-ə 25 manat alt limit paketlərin təyin olunması o deməkdir ki, meqabit başına 0.40 qəpik deyil, 0,25 qəpik düşür. Daha yüksək limitli paketlər dünya praktikasında da mövcuddur. Avropa ölkələrində, qonşu ölkələrdə, Türkiyədə ən aşağı limitli internet paketləri 100 Mbit/s ilə başlayır. İnternet qiymətləri bəzi ölkələrdə bizdəkindən bir neçə manat daha aşağı və ya daha yuxarıdır: “Misal üçün, Niderlandda 100 Mbit/s internetin qiyməti 43-48 avrodur, digər ölkələrdə 10-15 avro, yaxud dollardır. Bu, bizim pulla 19-25 manat edir. Gürcüstan, Türkiyə kimi qonşu ölkələrdə isə internet sürəti bizimlə eyni, hətta daha yuxarı qiymətlə ölçülür".
Ekspert hesab edir ki, keyfiyyət baxımından həm vətəndaşların, həm də provayderlərin günahı ola bilər: "Bu o deməkdir ki, vətəndaşlar ilk olaraq modemlərinin yerini təyin edərkən diqqətli olmalıdırlar. Çünki internet kabeli gərgin elektrik kabellərinin yanında olarsa, internetin keyfiyyəti aşağı düşər. Əgər modemdən bir az uzaqlaşan kimi keyfiyyət düşürsə, bu, modemin radiusu ilə əlaqəlidir. İstisna olunmur ki, provayderlər də ədalətsiz yanaşa bilər. Bu barədə şikayətlər, yaxşı olar ki, arqumentləşmiş formada olsun. İstifadəçilər "speed-test"dən istifadə edərək internetin sürətini ölçüb, ekran görüntüsünü götürüb, şikayətlərində qeyd edə bilərlər. Azərbaycanda internet provayderlərini tənzimləyici qurum var - İnformasiya Kommunikasiya Texnologiyaları Agentliyi (İKTA). Həmçinin Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidməti də mövcuddur. İKTA-nın ayrıca olaraq e-şikayət portalı var ki, vətəndaşlar sırf internetlə bağlı şikayətlərini bura göndərə bilərlər. Bu zaman tənzimləyici orqanın əlinə xeyli fakt keçir ki, filan provayderlə bağlı xeyli şikayət var və ona qarşı lazımi tədbir görülməlidir. Provayderlərdə də problemlər ola bilər, ancaq məlumdur ki, vətəndaşların bu mövzuda səriştəsi azdır. Buna görə yaxşı olar ki, öz şikayətlərini arqumentləşmiş formada etsinlər, yəni sadəcə "internet yaxşı deyil" deməklə kifayətlənməsinlər”.
Günel CƏLİLOVA
