İsrailə qarşı gözlənilməz cəbhə açılır - İran savaşa "stop" çağırışlarını rədd etdi...

İsrail Müdafiə Qüvvələri komandanlığı İordaniya ilə sərhəd yaxınlığında yerləşdiriləcək yeni diviziya yaratmaq niyyətindədir. Yəhudi dövlətinin təhlükəsizlik aparatı ehtiyat edir ki, İran və ona sadiq qruplar ölkənin şərq sərhədlərindən hücum etmək üçün istifadə etmək istəyəcəklər. 

İraqda fəaliyyət göstərən şiə yaraqlıları artıq Haşimilər Krallığında fəal tərəfdarlarının olduğunu açıq şəkildə bəyan ediblər. Ekspertlər istisna etmir ki, İsrail İordaniya ilə İordan çayının qərb sahili arasındakı sərhəd hissəsinə tam nəzarəti ələ keçirmək istəyir.

İsrail Müdafiə Qüvvələri daxilində xüsusi diviziyanın yaradılması barədə “Ordu Radiosu” məlumat yayıb. Hazırda məsələyə Baş Qərargahda baxılır. Görünən odur ki, İsrail Qəzza zolağında davam edən döyüşlər və Livanla yaxınlaşan toqquşma fonunda İordaniya ilə sərhədin yeni cəbhəyə çevriləcəyindən ehtiyat edir. İrana yaxın şiə birləşmələri dəfələrlə Haşimilər Krallığının ərazisini təkcə raket buraxılış meydançasına deyil, həm də qonşu İordan çayının qərb sahilinə silah qaçaqmalçılığı üçün tranzit qovşağına çevirməyə cəhd ediblər. İsrailin hesab etdiyi kimi, məhz İordan çayının qərb sahilindən İran oktyabrın 7-də HƏMAS-ın hücumundan sonra modelləşdirilmiş yeni quru işğalı hazırlaya bilər. Bu ilin mart ayından baş nazir Benyamin Netanyahunun rəhbərlik etdiyi hökumət İordaniya ilə sərhəddə divarın yaradılmasını müzakirə etməyə başlayıb. Müzakirə fələstinli yaraqlıların terror aktı təşkil etmək üçün oradan sızmağa cəhd etməsindən sonra başlayıb. İsrailin xarici işlər naziri İsrael Katz hasarın tikintisini sürətləndirməyə çağırıb. Katz İranı Livandakı Fələstin hücrələri ilə əməkdaşlıqda ittiham edib, nazirin sözlərinə görə, İordaniyadakı vəziyyəti pozmağa çalışır. Bu yaxınlarda İordaniya rəhbərliyi diplomatik kanalları vasitəsilə İraqa şiə yaraqlılarının sərhəd yaxınlığında cəmləşməsindən narahatlığını bildirib. Rəsmi Əmman hesab edir ki, İranın maraqlarından çıxış edən qruplar onun ərazisindən istifadə edərək İsrailə birbaşa hücumlar etmək istəyəcəklər. Aprel ayında İraqın “Kətaib Hizbullah” qruplaşması artıq İordaniyada yəhudi dövlətinə hücum etməyə hazır olan 12 min tərəfdarının olduğunu bəyan etmişdi. Bununla belə, Əmman bu yaxınlarda ABŞ prezident administrasiyasına bildirmişdi ki, artıq İsrailə doğru istiqamətlənən raket və pilotsuz təyyarələrin tutulmasında iştirak etmək istəmir. Kral II Abdullah bu yaxınlarda məsələ ilə bağlı bildirib: “İordaniya heç vaxt müharibə səhnəsinə çevrilməyəcək və xalqının təhlükə altında olmasına imkan verməyəcək. Bölgədə hərtərəfli sakitliyə nail olmaq və eskalasiyanı azaltmaq üçün hər cür səy göstərilməlidir”. Onun sözlərinə görə, Yaxın Şərqdə sabitliyi yalnız İsrailin Qəzza zolağındakı əməliyyatının taleyi müəyyən edir: “İki dövlətli həll zorakılığa son qoymağın yeganə yoludur”. Rusiya Beynəlxalq Əlaqələr Şurasının eksperti Anton Mardasov ehtimal edir ki, İsrail Müdafiə Qüvvələri indiyədək üç diviziya və ayrıca  briqadanın daxil olduğu Mərkəzi Hərbi Dairəni gücləndirməkdən danışa bilər: “O, “İordaniya Aslanları” və “Vadi Aslanları” qarışıq batalyonlarından ibarətdir. İordan çayının qərb sahilində fəaliyyət göstərən əsas bölmələr 877-ci Yəhudeya və Samariya Diviziyası və hələ də qəbul prosesində olan 417-ci Ərazi Briqadasıdır. Həmçinin, 2022-ci ilə qədər məşhur 97-ci “Netzach Yehuda” batalyonu burada tapşırıqları yerinə yetirib, sonradan Mərkəzi Hərbi Dairədən çıxarılaraq Qolanda yerləşdirilmək üçün Şimal Hərbi Dairəsinin tabeliyinə verilib. Çox güman ki, İsrail Müdafiə Qüvvələri komandanlığının planları mövcud sistemi yenidən təşkil etmək deyil, Qərb Sahilində Eylatdan Bethsana qədər yeni bir diviziya yaratmaq, və yerləşdirməklə Mərkəzi Hərbi Dairəni gücləndirməkdir. Bu, İordaniya ilə İordan çayının qərb sahili boyu bütün sərhədi əhatə edir. Bu məntiqlidir, çünki birincisi, Şimal və Cənub hərbi dairələrinin hər birinə dörd diviziya, yalnız Mərkəzə - üç diviziya daxildir”.

Ekspert hesab edir ki, “Müsəlman Qardaşlar”ın yerli bölmələrinin İsrailə qarşı təhdidlərini unutmaq olmaz. Bütün bunlar o fonda baş verir ki, İran İsrailə cavab hücumu təhdidini geri götürməklə bağlı Qərbin çağırışlarını rədd edib. İran Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Nasir Kənani deyib ki, belə bir xahişin siyasi məntiqi yoxdur, beynəlxalq hüququn prinsip və qaydalarına ziddir, İsrailə açıq və praktik dəstək deməkdir.   Bu durumda ABŞ İsrailə 20 milyard dollardan çox dəyərində döyüş təyyarələri və digər hərbi texnika satışını təsdiqləyib. ABŞ Müdafiə Nazirliyi tərəfindən verilən açıqlamada dövlət katibi Antoni Blinkenin təxminən 19 milyard dollar dəyərində F-15 təyyarələri, 774 milyon dollar dəyərində tank mərmisi və 583 milyon dollar dəyərində hərbi maşın satışına icazə verdiyi bildirilib. Tank mərmiləri dərhal çatdırılmağa hazır olacaq. ABŞ İsrailə hərbi dəstəyini davam etdirərkən, Qəzzada atəşkəs danışıqlarına qayıtmaq üçün də səy göstərir. Bayden administrasiyası Qəzzada israilli girovların azad edilməsi ilə nəticələnən atəşkəsin bölgədəki gərginliyi azaltmağın ən yaxşı yolu olduğuna inanır. Bununla belə, ABŞ-ın müdafiə naziri Lloyd Ostin bölgəyə ikinci təyyarədaşıyan gəmi və ballistik raket sualtı qayıq göndərib. Amerika Müdafiə Nazirliyi bəyan edib ki, bu qərar Birləşmiş Ştatların İsraili müdafiə etmək üçün bütün mümkün addımları atmağa sadiqliyini göstərir.

Tahir TAĞIYEV