Putinin Bakı səfərinin böyük sirri - Ermənistana qarşı plan var
Elşən Manafov: “Regionun geosiyasi durumuna görə Azərbaycan və Rusiyanın maraqları üst-üstə düşür”
Rusiya prezidenti Vladimir Putin avqustun 19-da Bakıya səfər edə bilər. Bu barədə "BRİEF" teleqram kanalı öz mənbələrinə istinadən məlumat yayıb.
Hazırda bu səfərə hazırlıq gedir. Rusiya liderinin azərbaycanlı həmkarı İlham Əliyevlə müzakirə edəcəyi məsələlərlə bağlı müxtəlif ehtimallar səslənir.
Maraqlıdır, Putinin gəlişi nə ilə bağlı ola bilər? Ancaq o ehtimalı da nəzərdən qaçırmaq olmaz ki, 19 avqustda Putin gəlməyə də bilər. Lakin bu günlərdə Rusiya Təhlükəsizlik Şurasının katibi Sergey Şoyqu Bakıda olub və o, ölkəmizə İrandan gəlib. Putinin gəlişi, ümumiyyətlə Rusiyanın son günlər Azərbaycana göstərdiyi maraq onunla bağlı ola bilərmi ki, Ermənistan-ABŞ tandeminin bölgədə atdığı addımlar narahatlıq yaradıb və bunun qarşısını almaq üçün Azərbaycanın və Rusiyanın birlikdə İrəvana qarşı daha kəskin təzyiq addımlarının atılmasına hazırlıq prosesi gedir? Yəni Ermənistanın bölgəyə yad hərbi qüvvələri gətirməsinə qarşı Azərbaycan və Rusiya müəyyən addımların atılması ərəfəsində xüsusi hazırlıq içində ola bilərlərmi? Yəni ola bilərmi ki, Azərbaycanla Rusiya Ermənistana qarşı daha kəskin addımlar və siyasət hazırlayır?
“Sülh sazişinin şərtlərindən, rəsmi Bakının razılığı ilə Zəngəzur dəhlizi ilə baglı şərtdən imtina Moskvanın...”
Sözügedən məsələ ilə bağlı fikirlərini “Bakı-Xəbər”lə bölüşən politoloq Elşən Manafov buna bir neçə aspektdən yanaşdı: “Putinin avqustun 19-da Bakiya səfər edəcəyi ilə baglı məlumatları Rusiyadakı teleqram kanallarından biri yayımlayıb. Hələlik bu xəbərlə bağlı rəsmi Moskva və ya Bakı tərəfindən hər hansı məlumat daxil olmayıb. Səfərin nədən belə tələsik və təcili keçirilməsi zərurəti ilə bağlı müxtəlif fərziyyələr söylənilə bilər. Bu, ilk növbədə Qərbin Ermənistan vasitəsilə 2020-ci ilin Moskva razılaşmasını çıxdaş etmək, Moskvanı moderator olaraq danışıqlardan uzaq tutmaq, onun iştirakı və razılığı olmadan bölgənin geosiyasi konfiqurasiyasını dəyişmək, onun regiona təsir imkanlarını məhdudlaşdırmaq, regionda Qərbin geosiyasi maraqlarına cavab verə biləcək çərçivə sazişinin imzalanmasına nail olmaqdır. Sülh sazişinin şərtlərindən, rəsmi Bakının razılığı ilə Zəngəzur dəhlizi ilə baglı şərtdən imtina da Moskva tərəfindən rəsmi Bakının güzəştlərə meylli olması anlamında qəbul oluna bilər. Regionda İsrail və İran arasında qarşıdurmanın güclənməsi və rəsmi Bakının bununla bağlı mövqeyi də Rusiyada böyuk maraq doğurur. Zira Azərbaycanın istər təhlükəsizlik, istərsə də ticari-iqtisadi anlamda məlum tərəflərlə geniş əlaqələri var. Həmçinin münaqişənin sonrakı formatına bu əlaqələr ciddi təsir göstərə bilər. Hərçənd, Rusiya prezidentinin təmsilçisi olaraq S.Şoyqu artıq bunlarla bağlı müzakirələr aparıb. Bütün hallarda Azərbaycanın istər Qərb, istərsə də Şərq ölkələri ilə geniş əlaqələri var. Rəsmi Bakının ŞƏT-ə üzv olmaq istəyi, habelə BRİKS-ə göstərdiyi maraq, əlbəttə, Moskvanın da diqqət mərkəzindədir. Ancaq bu sayaq səfərlər barədə əvvəlcədən müvafiq qurumlar məlumat tirajlayır. Səfərin rəsmi və ya işgüzar xarakter daşıması ilə bağlı məlumatlar imformasiya məkanına ötürülür. O baxımdan güman etmirəm ki, Rusiya və Ukrayna arasında qarşıdurmanın belə bir həssas məqama catdığı bir şəraitdə prezident ali baş komandan olaraq ölkəsini tərk etsin. Son bir neçə gündə Kursk ətrafında vəziyyətin ağırlaşması ilə bağlı düşünürük ki, ali baş komandan olaraq daim vəziyyəti nəzarətdə saxlayır. Son bir neçə gündə Putinin iştirakı ilə keçirilən tədbirlər də bunu sübut edir. Regionun geosiyasi durumuna görə Azərbaycan və Rusiyanın maraqları üst-üstə düşür. Bəli, dövlətlər arasında bununla bağlı müvafiq razılıqlar var, münasibətlər müttəfiqlik səviyyəsindədir. Rəsmi Bakı son bir neçə ildə Qərb və Rusiya arasında bəlli danışıqlarda vasitəçi tərəf kimi çıxış edib. Bu isə ona yüksək etimaddan irəli gəlir. Hazırkı şəraitdə Moskva və Kiyev arasında hər hansı razılıqların əldə olunması istisna təşkil etdiyindən, Bakının danışıqlar üçün platforma olaraq düşünülməsi ehtimalı belə yoxdur”.
Vidadi ORDAHALLI