Ermənistanda Rusiyadan əlavə ABŞ və Fransanın da Atom Elektrik stansiyaları olacaq...
Ramil Hüseynov: “Bunun qarşısını region dövlətləri birgə hərəkət etməklə ala bilərlər”
Metsamor Atom Elektrik Stansiyasının (AES) fəaliyyəti regionda ətraf mühitə və əhalinin sağlamlığına ciddi təhlükə yaradır. AES-ə texniki xidmət göstərən əsas podratçı Rosatomdur. Stansiyaya nüvə yanacağı da Rusiya Federasiyasından verilir. 2022-ci ilin noyabrında tərəflər arasında yeni enerji blokunun tikintisinə dair memorandum imzalanıb.
Bu arada məlum olub ki, Fransa Rusiyanın əvəzinə Metsamor AES-in yeni enerji blokunu tikə bilər. Erməni mediası yazır ki, bu məsələ Fransanın Ermənistandakı səfiri Olivye Dekotini və dünyanın ən böyük atom elektrik stansiyaları üçün avadanlıq istehsalçılarından biri olan Fransanın “Framatom” şirkətinin nümayəndələrinin stansiyaya səfəri zamanı müzakirə olunub. Onun sözlərinə görə, AES rəhbərliyi Fransa tərəfi ilə əməkdaşlığa və reaktor texnologiyası təkliflərini tədqiq etməyə hazır olduğunu bildirib. 2023-cü ilin iyununda Ermənistanda yeni atom enerji blokunun tikintisi üçün idarələrarası işçi qrup yaradılıb. Eyni zamanda ANPP-nin mövcud iki blokunun istismar müddəti 2036-cı ilə qədər uzadılıb və onların texniki modernləşdirilməsi işlərinə başlanılıb. Bundan əvvəl isə məlumat yayıldı ki, Ermənistan ABŞ-la yeni AES-in tikilməsi ilə bağlı müzakirələr aparır.
Görünən odur ki, Ermənistan bir neçə dövlətlə AES tilintisi ilə bağlı müqavilə bağlamaqla Cənubi Qafqazı nüvə meydanına çevirir. Bunun qarşısını necə almaq olar?
“3 aparıcı və böyük dövlətin Ermənistanda AES tikintisinə maraq göstərməsi təhlükəli tendensiyadır”
Sözügedən məsələ ilə bağlı fikirlərini “Bakı-Xəbər”lə bölüşən “Yeni Xətt” Siyasi Tədqiqatlar Mərkəzinin rəhbəri Ramil Hüseynov hesab edir ki, Ermənistan bununla çox təhlükəli oyun oynayır: “Əvvəla, Ermənistanda AES tikintisi məqsədəuyğun deyil. Başlıcası ona görə ki, bu ölkə seyismik cəhətdən aktiv zonada yerləşir. Sabah hansısa güclü zəlzələ baş versə, Metsamor AES-də baş verən dəhşətli fəsadların qarşısını almaq mümkün olmayacaq. Özü də bundan təkcə Ermənistan yox, bütün region ölkələri - Türkiyə, Azərbaycan, İran, Gürcüstan zərər görəcək. Hətta bunun miqyası daha böyük ola bilər. Nəzərə almaq lazımdır ki, Ermənistan ərazi baxımından kiçik ölkədir. 1986-cı ildə uzaq Ukraynada Çernobol AES-ində qəza baş verəndən sonra onun ekoloji fəsadları hətta Azərbaycanda belə özünü göstərdi. Üstəlik, Ermənistan terror dövlətidir. O baxımdan kim zəmanət verir ki, onlar nüvə yanacağından başqa məqsədlər üçün istifadə etməyəcək? Ermənistan bir neçə dövləti AES tikintisinə cəlb etməklə bundan siyasi məqsədlər üçün istifadə etməyə çalışır. Bununla həmin ölkələrin Ermənistanda təmsilçiliyini təmin etməyə və bundan Azərbaycana, Türkiyəyə qarşı istifadə etməyə çalışır. Kiməsə sirr deyil ki, Ermənistanla Fransa çox yaxın münasibətlərə malikdir. Fransa birbaşa olaraq Ermənistanı silahlandırır. Ona görə də 3 aparıcı və böyük dövlətin Ermənistanda AES tikintisinə maraq göstərməsi təhlükəli tendensiyadır. Bunun qarşısını region dövlətləri birgə hərəkət etməklə ala bilər”.
Vidadi ORDAHALLI
