Fransanın kolonial siyasəti bu dəfə də Şuşada sarsıdıcı zərbə aldı...

“Yalan məlumatların ifşası: Dezinformasiyaya qarşı mübarizə” mövzusunda keçirilən 2-ci Şuşa Qlobal Media Forumunda dünyanı narahat edən çoxsaylı məsələlər diqqət mərkəzində yer aldı. Onlardan biri də Azərbaycan sayəsində dünyanın gündəmində əsas məsələlər sırasına daxil olan kolonializmlə bağlı oldu. Forum zamanı Bakı Təşəbbüs Qrupunun sifarişi ilə hazırlanan “Fransız Kolonializminin Təkamülü: Siyasi və Konstitusional Tədqiqat” adlı hesabat da təqdim edildi. 

Eyni zamanda sələnən fikirlrdən bəlli odu ki, Azərbaycan bu məsələnin qəti həllini tapmasında fəaliyyətini davam etdirəcək. Məsələdə Bakı Təşəbbüs Qrupu çox fəaldır, müstəmləkə kimi yaşayan ölkələri bir araya gətirir. Məsələnin bu tərəfinə toxunan prezident İlham Əliyev forumda çıxışı zamanı qeyd edib ki, Qoşulmama Hərəkatının bir çox üzvü keçmişdə kolonializmin qurbanı olub: “Milyonlarla insan bunun qurbanı olmuşdur və bəzi ölkələr hələ də bundan əziyyət çəkir. Məsələn, Qəmər adaları, Mayot adası. Hələ də onlar kolonial idarəçilik altındadır. Biz bu ölkələrə kömək etmək istəyirik ki, keçmişin bu iyrənc qalığından özlərini azad edə bilsinlər. Təəssüflər olsun ki, Fransa hökuməti yenə də mediadan istifadə edərək bizi ittiham edir ki, guya biz onların daxili işlərinə qarışırıq. Ancaq bu, qətiyyən belə deyil. Biz bunu Avropa İttifaqında, BMT-də anti-Azərbaycan mövqeyi ilə əlaqələndiririk. Onlar Azərbaycana qarşı soyuq müharibəyə başlayıblar. Biz bunu ona görə edirik və əminik ki, Fransanın etdikləri iyrəncdir, qəbuledilməzdir və buna son qoyulmalıdır. Onların həmin insanların taleyinə bu dərəcədə təsir etməyə ixtiyarları yoxdur. O ölkələr Fransadan minlərlə kilometr uzaqda yerləşir, onları assimilyasiya etməyə çalışırlar, onları təhqir edirlər. Sonuncu hadisələrdə Yeni Kaledoniyada yeddi insan həlak olub. Bu, Fransanın və onun prezidentinin əməli nəticəsində baş verib. Biz kolonializmdən əziyyət çəkən bütün xalqları dəstəkləməyə davam edəcəyik, əlimizdən gələni edəcəyik”. Dövlət başçısı diqqətə çatdırıb ki, kolonializmdən əziyyət çəkən xalqların səsini heç kəs eşitmir: “Çünki az sayda ölkə var ki, Fransanı əməllərinə görə ittiham etsin. Bir çox ölkələr buna göz yummağa çalışırlar, başqa tərəfə baxmağa çalışırlar. Özlərinə başağrısı axtarmırlar. Onlar qorxurlar ki, “Fiqaro” və ya “Le Monde” qəzetlərində demonizasiyaya məruz qalarlar. Həmin qəzetlər bu gün Fransa prezidentinin rejiminin təsiri altındadır”. Azərbaycan ən yüksək səviyyədə bildirir ki, kolonializmin aradan qaldırılmasında qətiyyətlidir, müstəmləkə ölkələrinin öz azadlığına qovuşmasına dəstək verəcək. Səudiyyə Ərəbistanının ingilis dilində nəşr olunan “Arab News” nəşri bu fonda yazır ki, Azərbaycan Fransanın müstəmləkəçi siyasətinə qarşı qətiyyətlə mübarizə aparır. Məqalədə Azərbaycan və Fransa münasibətləri təhlil olunub. Qeyd edilib ki, Azərbaycan prezidenti Qoşulmama Hərəkatının bir çox üzvünün keçmişdə müstəmləkəçiliyin qurbanı olduğunu bildirib. O əlavə edib ki, milyonlarla insan bu siyasətdən əziyyət çəkib və bəzi xalqlar indi də bu zülmün altındadır. Məqalədə diqqətə çatdırılıb ki, prezident İlham Əliyev Azərbaycanın bu xalqlara keçmişin iyrənc qalığından azad olmaları üçün kömək etmək istədiyini deyib. “Arab News” diqqətə çatdırıb ki, ötən həftənin əvvəlində Bakıda Yeni Kaledoniya və Fransanın digər ərazilərindən, o cümlədən Korsika, Karib dənizi və Sakit okean adalarından müstəqillik tərəfdarı olan qrupların iştirak etdiyi konqres keçirilib. Tədbir iştirakçıları Fransa hakimiyyətini kəskin tənqid edib və Azərbaycan nümayəndə heyəti Yeni Kaledoniyaya səfərə dəvət olunub.

Hazırda Fransa yeganə ölkədir ki, dənizaşırı departamenti adı altında keçmiş müstəmləkə ərazilərinə nəzarəti saxlayır və həmin yerlərdə neokolonializm siyasətini davam etdirir. Qeyd edək ki, Fransa ərazisinin 18 faizini dənizaşırı koloniyalar təşkil edir. Bu torpaqlarda təxminən 2,6 milyon nəfər əhali yaşayır. Amma son illər müstəmləkələrdə azadlıq tələblərinin artması Parisdə təşvişə səbəb olub.  Fransa hökuməti müstəmləkə dövrünün mirası olan dənizaşırı ərazilərdə müstəqillik tələbləri irəli sürən insanlarla mübarizə aparır. Bu koloniyalar müxtəlif siyasi statuslara malikdir. Müstəmləkələrin siyahısına Atlantik okeanında yerləşən Qvadelupa, Martinika, Sen-Martin, Sen-Bartelemi, Sent-Pyer və Mikelon, Hind okeanında Reunion, Mayotte və Fransız Cənub və Antarktika əraziləri, Sakit okeanda Fransız Polineziyası, Yeni Kaledoniya, Uollis və Futuna, Cənubi Amerikada isə Fransız Qvianası daxildir. Onların ən yaxını Fransadan təxminən 4 min kilometr və ən uzaqda olanı isə 17 min kilometr məsafədə yerləşir. Müxtəlif sosial-iqtisadi problemlərlə mübarizə aparan Fransa rəhbərliyinin bu torpaqlarda yaşayan əhaliyə təqdim etdiyi infrastruktur və təhlükəsizlik xidmətlərinin yetərsizliyindən şikayətlənən koloniyalar daha çox muxtariyyət və müstəqillik tələb edir. Koloniyalarında normal rifahı təmin edə bilməyən və etirazları zor gücünə yatırmağa çalışan Fransa bunun üçün ən müxtəlif üsullara əl atır. Bakı Təşəbbüs Qrupu bunun ifşa edilməsində indi mühüm rol oynayır.

Samirə SƏFƏROVA