COP29 proseslərində diasporumuzun rolu...
Bu ilin noyabr ayında Azərbaycan dünyanın ən böyük və mühüm dövlətlərarası tədbirlərindən biri olan COP29-a (BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyası) ev sahibliyi edəcək. Ölkəmizdə belə nüfuzlu və mötəbər tədbirin keçirilməsini mühüm hadisədir.
Dünyanın bütün nüfuzlu dövlətləri və təşkilatları Azərbaycanın bu tədbirə ev sahibliyi etməsinə yaxından dəstək verir.
COP29 qabağı aparılan təbliğat prosesində xaricdəki Azərbaycan diasporunun üzərinə ayrıca vəzifə düşdüyü danılmazdır. Bu mənadakı bəzi hallarda xaricdəki müəyyən qüvvələr, təşkilatlar, Fransanın timsalında antiazərbaycan dövlətlər qlobal iqlim dəyişmələrinə qarşı mübarizə tədbirlərinə Azərbaycanın verəcəyi töhfələrə qara yaxmağa çalışırlar. Bütövlükdə, Azərbaycanın məqsəd və məramlarının, COP29 öncəsi gördüyü işlərin, göstərdiyi fəaliyyətlərin dünyaya çatdırılması işində diasporumuz aktivlik göstərməlidir. Gürücstanda və müəyyən dövlətlərdə artıq azərbaycanlı fəallar, diaspor təmsilçiləri bu istiqamətdə təbliğat aparmaqdadırlar. Eləcə də bəzi xarici ölkələrdə təhsil alan azərbaycanlı tələbələr bu məsələdə aktivlik göstərirlər.
Nəzərə alsaq ki, bu tədbirə dünya ölkələrinin rəhbərləri, siyasətçilər, ictimai xadimlər, elm adamları, mütəxəssslər qatılacaqlar, onların orada ideya və təklifləri, fikirləri səsləndiriləcək, bu baxımdan diaspor alimlərimizin də bu prosesdə yaxından iştirak etməsi vacibdir. COP29 qabağı dünyada təbliğatın gücləndirilməsində diaspor təşkilatları, diaspor alimləri mühüm rol oynamalıdır.
“Bu tədbirlə bağlı dünyanın fərqli ölkələrində yaşayan...”
Azərbaycan Gənc Alim, Doktorant və Magistrlər Cəmiyyətinin sədri, fəlsəfə doktoru İlqar Orucov “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, COP29 prosesinin təbliğində, təşviqində Azərbaycan diasporu xüsusi rol oynamalıdır. Bunun onların üzərinə düşən missiya olduğunu deyən İ.Orucov qeyd edir ki, bu həm də bir milli həmrəylik göstəricisi olardı. “COP29 qlobal iqlim dəyişikləri ilə bağlı dünyada həm əhatə dairəsinə, həm iştirakçı sayına görə böyük miqyaslı tədbirdir. Eyni zamanda bu iqlim dəyişikliyinə qarşı mübarizə aparan bütün maraqlı tərəflərin, siyasi xadimlərin, dövlət başçılarının, alimlərin, vətəndaş cəmiyyəti institutlarının, jurnalistlərin, ekologiya üzrə olan mütəxəssislərin, bütövlükdə bu prosesə daxil olan şəxslərin iştirak edəcəyi və iqlim dəyişikliyinə qarşı mübarizəyə, ekologiyanın qorunmasına töhfə verəcəyi qlobal bir tədbirdir. Bu tədbirin əhatə dairəsi ilə bərabər həm də o tədbirin əhatə etdiyi insan resursları kifayət qədər genişdir və çox vektorludur. Mən çox vektorlu sözünü təsadüfən işlətmədim. Çünki bu tədbir fərqli sahələrdən olan və eyni zamanda iqlim dəyişikliklərinə müsbət mənada təsir göstərə bilən, töhfə verəcək maraqlı tərəfləri birləşdirir. Nəzərə alsaq ki, ekologiyanın, biomüxtəlifliyin qorunması, iqlim dəyişiklikəri mübarizə birbaşa həm də elmi yanaşma və elmi düşüncə tələb edir. Bu həm də birbaşa tədiqiqatçıların fəaliyyət sahəsinə daxildir. Bu baxımdan, əlbəttə, bu mötəbər tədbirdə elm adamlarının, alimlərin, tədqiqatçıların iştirakı bir mənalı olaraq təmin edilməlidir. Digər tərəfdən bu tədbirlə bağlı dünyanın fərqli ölkələrində yaşayan azərbaycanlı alim və tədqiqatçıların da fəaliyyətinə yer verilməli və onların da burada yer alması çox vacibdir.
Biz uzun illərdir ki, rəhbərlik etdiyim Azərbaycan Gənc Alim, Doktorant və Magistrlər Cəmiyyəti diaspor alimlərinin təşkilatlanması və fərqli qlobal həllər naminə səfər edilməsi təşəbbüsünü irəli sürüb. Təbii ki, bu istiqamətdə Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin fəaliyyəti ortadadır. Komitə dünyanın fərqli ölkələrində yaşayan alimləri həm milli, həm də qlobal mövzularda səfərbər edir, onları birləşdirir, bunlar müsbət hallardır”-deyə İ.Orucov qeyd etdi.
“Bildiyim qədər, bununla əlaqədar Dövlət Komitəsinin tədbirlər planı var”
Cəmiyyət sədirinin sözlərinə görə, bütövlükdə diaspor alimlərinin eyni zamanda COP29-a müsbət töhfələri ola bilər. Ona görə də COP29 proseslərinə, keçiriləcək tədbirlərə dəstək vermələri baxımından diaspor alimlərinin bu işə cəlb edilməsi vacibdir. “Bildiyim qədər bununla əlaqədar Dövlət Komitəsinin tədbirlər planı var, onların reallaşdıracağı tədbirlər var.
Çox istərdim ki, diaspor alimlərinin forumunun keçirilməsi təşəbbüsünü irəli sürən təşkilat olan bu sırada bizim təşkilatımız da yer alsın. Nəzərə alsaq ki, dünya alimlərinin ən böyük tədbirlərinin təşkilatçılığını məhz bizim təşkilat edib. Hesab edirəm ki, bu işlərə də töhfə verə biləcəyik.
Xaricdə yaşayan, fəaliyyət göstərən çox nüfuzlu azərbaycanlı alimlər var. Onlar beynəlxalq səviyyədə tanınırlar, böyük nüfuza malikdirlər. Ekologiya, ətraf mühitin qorunması, müdafiəsi təbii ki, qlobal mövzudur. Amma Azərbaycanın ev sahibliyi edəcəyi bu tədbirdə təbii ki, elm adamları, tədqiqaçılar yer almalıdır. Diaspor alimlərin bu prosesdə iştirakı vacibdir”.
İ.Orucov hesab edir ki, xaricdə yaşayan alimlərimiz, ekoloqlar, bioloqlar, riyaziyyatla, biomüxtəlifliklə, təbiət elmləri və fundamnetal elmlərlə məşğul olan alimlər mütləq şəkildə bu prosesdə, bu tədbirdə yer almalıdırlar. İ.Orucov hesab edir ki, onlar həm ölkəmiz, həm də bütün bəşəriyyət üçün çox böyük aktuallıq kəsb edən, çox vacib olan bu məsələrlərin, insan yaşayışının, insan sağlamlığının, kainatın gələcək taleyinin müzakirə olunacağı bu platformada öz fikir və ideyaları ilə böyük töhfələr verə bilərlər.
İ.Orucovun fikrincə, bu prosesdə diasporun, diaspor alimlərinin iştirakı, təmsilçiliyi bütün mənalarda müsbət nəticələr verə bilər...
İradə SARIYEVA
Yazı Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyilə çap olunur.
