Beynəlxalq oyunçular Ermənistanı konstitusiya dəyişikliyinə məcbur etməlidir, əks halda...
Arzuman Abdulkərimov: “Ermənistan Konstitusiyası indiki vəziyyətdə saxlanılsa, bu gələcəkdə həmin ölkə daxilində Azərbaycana qarşı ərazi iddiası üçün hüquqi əsas formalaşdıracaq”
Prezidenti İlham Əliyev Kanadanın ölkəmizdə yeni təyin olunmuş fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Kevin Hamiltonun etimadnaməsini qəbul edərkən Ermənistanın sülh sazişi ilə bağlı destruktiv fəaliyyətindən danışıb.
Prezident vurğulayıb ki, Ermənistan 28 illik bir dövrdə beynəlxalq hüququn fundamental prinsipləri ilə razılaşmaq istəmədi: “Onlar bütün humanitar qanunları pozdular, BMT Təhlükəsizlik Şurasının erməni qoşunlarının Azərbaycanın işğal olunmuş torpaqlarından dərhal və qeyd-şərtsiz çıxarılmasını tələb edən müvafiq qətnamələrinə məhəl qoymadılar. Heç kim onlara zərrə qədər də irad tutmurdu. Münaqişə barədə danışan bir çox ölkələr Azərbaycanın ərazi bütövlüyunə sadiqlik bəyan etmirdilər”.
Prezident İlham Əliyev vurğulayıb ki, indi - biz Ermənistanın işğalçı ordusuna döyüş meydanında qalib gəldikdən və onları torpaqlarımızdan qovduqdan sonra bizim ərazi bütövlüyümüzə dəstəklə bağlı bəyanatlar eşidirik. Amma biz bunu artıq özümüz təmin etmişik. Kiminsə bizim ərazi bütövlüyümüzü tanıyıb-tanımaması mahiyyət kəsb etmir. Azərbaycan Prezidenti qeyd edib ki, bu, torpaqlarımız işğal altında olan bir dövrdə önəmli idi: “Bəli, bir sıra Qərb ölkələrində ermənipərəst sentimentlərin mövcudluğu, erməni diasporunun rol oynaması məlumdur. Amma beynəlxalq hüquqa gəldikdə bu emosiyalar kənara qoyulmalıdır. Lakin bunu anlamaq önəmlidir ki, 28 illik bir dövrdə razılaşdırıla bilməyən məsələlərin 1-2 ilə həll edilməsi çətindir. Həm də Azərbaycan ilə Ermənistan arasında substantiv danışıqlara demək olar ki, dekabr ayında başlanılıb. Çünki ondan əvvəl Ermənistan sülh müqaviləsinə dırnaqarası “Dağlıq Qarabağ” məsələsini salmaq istəyirdi və bu, qəbuledilməz idi. Prezident İlham Əliyev vurğuladı ki, çünki bu, bizim daxili məsələmizdir. Beləliklə, separatçı rejim ləğv edildikdən sonra dekabr ayından başlayaraq danışıqlar cəmi 6 aydır gedir”. Dövlət başçısı bildirib ki, buna zaman lazımdır və əlbəttə, sülh sazişinin başlıca şərti Ermənistanın konstitusiyasının dəyişdirilməsidir. Çünki onun tərkibində Azərbaycana qarşı ərazi iddiaları var və bu baş verməyənə qədər sülh sazişi imzalanmayacaq. Bu məlum məsələdir.
Göründüyü kimi, ölkə başçısı növbəti dəfə aydın şəkildə sülh sazişi ilə bağlı mövqeyini ifadə etdi. Xüsusilə də Ermənistanın mövcud konstitusiyasının dəyişilməli olmasının zəruriliyini vurğuladı. Çox təəssüflər olsun ki, sazişi imzalamaq üçün biz beynəlxalq dairələrin Ermənistana lazımi təzyiqini görmürük. Azərbaycanın bu şərtlərinə uyğun olaraq beynəlxalq dairələr niyə Ermənistsana sülh sazişinin imzalanması ilə bağlı lazımi təzyiqlər göstərmirlər?
Siyasi şərhçi Arzuman Abdulkərimov “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki,
Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan sülh sazişini imzalamağa hazır olduqlarını dəfələrlə bəyan edib: “Bu o deməkdir ki, bizim qiymətləndirməmizə görə, sülh müqaviləsinin hazırkı mətni kifayət qədər yetkindir və son nöqtələr əvvəllər təsdiq edilmiş ikitərəfli sazişlər əsasında düzəldilə, yekun formaya gətirilə və imzalana bilər. Azərbaycan Prezidenti bəyan edib ki, rəsmi Bakı Praqa sazişlərinə və Almatı bəyannaməsinə sadiqdir. İlham Əliyev həmçinin bəyan edib ki, Ermənistan Konstitusiyasına dəyişiklik edilmədən Bakı sülh müqaviləsi imzalamayacaq. Bu çox haqlı tələbdir.
Paşinyanın son açıqlamalarından isə belə başa düşülür ki, Ermənistan Konstitusiyasında dəyişiklik etmək niyyətində deyil. Bunlar İrəvanın yenidən sülh sazişini uzatmaq niyyəti kimi qiymətləndirilə bilər. Ermənistan Konstitusiyası sülh sazişinə əngəldir.
Ermənistan Konstitusiyasında Azərbaycana qarşı ərazi iddiasını əks etdirən müddəa sülhə mane olur.
Ermənistan Konstitusiyasında həqiqətən də Azərbaycanın ayrılmaz tərkib hissəsi olan Qarabağın Ermənistana birləşdirilməsi haqqında müddəa var. Bu, beynəlxalq hüquqa da ziddir, iki qonşu dövlətin yanaşı mehriban şəkildə yaşaması ideyasına da ziddir. Ermənistanın bir tərəfdən ərazi iddialarını Konstitusiyada saxlaması, o biri tərəfdən də sülh sazişini imzalaması sülh sazişinin prinsiplərinə uyğun deyil. Ermənistan Konstitusiyası indiki vəziyyətdə saxlanılsa, bu gələcəkdə həmin ölkə daxilində Azərbaycana qarşı ərazi iddiası üçün hüquqi əsas formalaşdıracaq. Ona görə də heç bir dövlət, özəlliklə də qalib olan dövlət bununla razılaşmamalıdır. Ermənistanın dövlət olaraq gələcək inkişafı regionda sülh və təhlükəsizliyin təmin olunmasından keçir. Beynəlxalq dairələr mütləq mənada Ermənistana bu yöndə təzyiqləri artırmalıdırlar”.
Məhəmmədəli QƏRİBLİ
