Mina və iqlim problemləri bir-birinə bağlıdır - rəsmi Bakı qlobal siyasətdə yeni istiqamət açır…
Ramil Məmmədli: “Biz hər iki bəla ilə birgə mübarizə aparmalıyıq”
“Minaların ətraf mühitə təsirinin azaldılması – Təhlükəsiz və yaşıl gələcək üçün resursların səfərbər olunması” mövzusunda Zəngilanda və Bakıda keçirilən 3-cü beynəlxalq konfransın yekununda Bəyannamə qəbul olunub.
Bəyannamədəki bəzi müddəalar diqqət çəkir.
Bəyanatda qeyd olunur ki, minalarla çirklənmənin ətraf mühitə əhəmiyyətli dərəcədə mənfi təsir göstərdiyini, bununla da müvafiq tədbirlər vasitəsilə minalarla çirklənmənin mümkün mənfi təsirlərinin qarşısının alınmasının və yumşaldılmasının zəruri olduğu qəbul edilib. Bildirilib ki, iqlim dəyişmələrinin partlayıcı hərbi sursatla bağlı təhlükələrin azaldılması səylərinə mənfi təsir göstərdiyi nəzərə alınmalıdır.
Minatəmizləmə fəaliyyətinin ətraf mühitlə bağlı milli və beynəlxalq strategiyalara inteqrasiyasını təmin etməklə, iqlim dəyişmələrinin təsirinin azaldılması, uyğunlaşma və dayanıqlılığa dair müzakirələrə və strategiyalara minatəmizləmə fəaliyyətini daxil etmək zəruri sayılıb.
İqlim dəyişikliyinin minatəmizləmə prosesi ilə hansı təsirləri ola bilər?
Hərbi-siyasi şərhçi Ramil Məmmədli “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, iqlim Yer kürəsi tarixi boyunca dəyişib, ancaq sənaye inqilabından sonra bu hal katastrofik vəziyyətə çatıb: “Bu səbəbdən də dünya səviyyəsində COP kimi tədbirlər keçirilir. Növbəti belə tədbirə ölkəmiz ev sahibliyi edəcək. Bizim bununla yanaşı həm də minatəmizləmə kimi ciddi problemimiz var. Azərbaycan minalarla çirklənmiş ərazilər baxımından dünyada 5-ci yerdədir. Həmin minalar insan həyatı üçün təhlükə yaradır. Təəssüflər olsun ki, bu səbəbdən həyatını itirən insanların sayı artır. Ermənistanın düzgün mina xəritələrini verməməsi vəziyyəti daha da pisləşdirir. Mina problemi o qədər böyükdür ki, bu prosesin sonlanması illər çəkəcək. Ümid edirik ki, Bakıda keçirilən bu konfrans beynəlxalq ictimaiyyətin bu yükü bölüşməsinə kömək edəcək.
COP29-a ev sahibliyi edən ölkə olaraq, biz minaların yaratdığı təhlükəni bəyan etməliyik. Azərbaycanda keçiriləcək COP29-da da bu məsələyə diqqəti yönəltməliyik.
İqlim dəyişikliyi bütün proseslərə mənfi təsir edir. Aydındır ki, bu, minatəmizləmə kimi asan olmayan işə də təsirsiz ötüşməz.
Məsələn, iqlim dəyişikliyi səbəbindən Şərqi Afrikanın bəzi rayonları bu yaxınlarda son 40 ilin ən güclü quraqlığını yaşayıb, nəticədə 20 milyondan çox insan şiddətli aclıq təhlükəsi ilə üz-üzə qalıb. 2022-ci ildə Avropada istilik dalğaları ölüm hallarının anormal artmasına səbəb olub. Belə mənfi təsirləri çox sadalamaq olar. Əminliklə dümək olar ki, iqlim dəyişikliyinin ortaya çıxardığı istənilən nəticə minatəmizləmənin effektiv aparılmasına mane olur. Çünki temperatur artdıqca, iqlim dəyişmələrinin təsiri daha da pisləşir. Bu baxımdan da, bizi hər iki bəla ilə birgə mübarizə aparmalıyıq. Əminəm ki, hər ikisinin öhdəsindən gəlməyi bacaracağıq”.
Məhəmmədəli QƏRİBLİ
