Heydər Əliyevin yaradıcılığında milli maraqlar sistemi
İlk növbədə milli maraqlar anlayışı barədə bir neçə söz demək istərdik. Xüsusilə jurnalistikada geniş işlənən “ milli maraqlar” və ictimai maraqlar anlayışları şəkilcə bir-birinə oxşasa da onların arasında ciddi fərq var. Əgər milli maraqlar bir başa ölkənin, dövlətin, millətin mənafeyini nəzərdə tutan istiqamətlərə məsələn dövlət quruculuğu, milli müstəqillik, söz azadlığı və s kimi anlayışları ehtiva edirsə, ictimai maraqlar birbaşa media sisteminə məxsus qurumları əhatə edən oxucu, teletamaşaçı,xəbər saytları istifadəçilərinin marağını təmin edən jurnalist peşəkarlığını nəzərdə tutur.
SSRİ-nin süqutu çağında böyük mübarizə və milli çətinliklərlə qazandığımız müstəqilliyimizin lap ilk illərində ölkəmiz Ermənistanın bizə qarşı torpaq iddiaları ilə bağlı müharibəyə cəlb edildi.
Ermənistan nəinki iddiasında olduğu keçmiş "Dağlıq Qarabağ"ı, hətta ətraf rayonları da işğal etdi. Belə bir vaxtda Azərbaycanın milli maraqlar sistemi tamamilə təhlükə altına düşdü. Bu maraqlar sisteminə yenicə əldə olunmuş müstəlliyi qorumaq, işğal altına düşmüş torpaqlarınızı azad etmək, bunun üçün güclü ordu yaratmaq, xalq və hakimiyyət birliyini təmin etmək, dünya siyasi arenasında Azərbaycanın yerini müəyyənləşdirmək və sair kimi problemlər daxil idi. Bunları isə hakimiyyətdə olan savadsız qüvvə heç bir vəchlə həll edə bilməzdi. “Yəni hər bir ölkənin siyasi iqtisadi və mədəni-mənəvi inkişaf strategiyasını müəyyənləşdirən böyük nəzəriyyəçi olmalıdır”. Bütövlükdə bəşəriyyət üçün formalaşmış bu problemi hərtərəfli biliyə, hərtərəfli bacarığa və dünya təcrübəsini mənimsəmiş şəxsiyyət həll edə bilər. 1990-cı illərin əvvəllərində “liderin olmaması, dövlətçilik itiusiyasının olmaması ucundan bir hadisələrin kortəbii axarına düşmüşdük”. Heydər Əliyev şəxsiyyəti olmasaydı nələr baş verərdi ?!
Zəmanəmizin böyük filosofu Səlahəddin Xəlilov bu suala özünün “Lider, dövlət, cəmiyyət” əsərində tutarlı cavab verir. Bu əsərdə Heydər Əliyevin liderlik fəaliyyəti bütün istiqamətləri ilə təqdim olunur. İqtisadiyyatdan tutmuş dövlət təhlükəsizlik xidməti, ordu quruculuğu kimi hər şeyi özündə ehtiva edir. Və qeyd edir ki, “Azərbaycanda dövlətçilik üçün milli müstəqilliyin qorunub saxlanması üçün ən böyük təhlükə Dağlıq Qarabağ probleminin hələ də həll olunmamış halda qalmasıdır.
Həqiqətən də yağı düşmən olan Ermənistan üzərində 44 günlük Vətən müharibəsindəki, şanlı qələbəmizin təməli Heydər Əliyev tərəfindən qoyulmuşdur. Təsadüfi deyildir ki, 10 noyabr 2021-ci ildə Konstitusiya aktına qol çəkdikdən sonra Prezident, Ali Baş Komandan İlham Əliyev Fəxri Xiyabanda Heydər Əliyevin qəbri qarşısında qələbəmizin raportunu Ulu Öndərə verdi. Bütövlükdə, ölkəmizin bütün uğurları milli maraqlar sisteminə, diqqətə bağlıdır və bu diqqət prezident Heydər Əliyevin uzaqgörən siyasəti ilə ümumxalq iradəsinə çevrilmişdir. 1990-2021-ci ilə qədər torpaqlarının böyük bir qismi Ermənistanın işğalı altında olan Azərbaycanın milli maraqlar sistemində ilk yer Qarabağ problemi ilə bağlı idi və ona görə də ordu quruculuğuna diqqət hər şeydən öndə getməli idi. Əlbəttə,Azərbaycanın ədəbi- bədii, publisistik fikir tarixində azərbaycançılıq ideologiyasının bir sıra faktını qeyd etmək olar. Təkcə elə Cəlil Məmmədquluzadənin “ Azərbaycan” məqaləsini yada salmaqla məsələyə tarixi baxımdan diqqətin vacibliyini görmək olar. Mirzə Cəlil bu əsərində Azərbaycanın coğrafi sərhədlərini dəqiqləşdirir və böyük ərazidə yaşayanların bir vətəni var- Azərbaycan. Əslində bu məqalədə qoyulan suallar bütün Azərbaycanlı kəslərə aiddir.
“... Vətənin haradır ?
Azərbaycan Vilayətidir”.
Görkəmli ədəbiyyatşunas, akademik İsa Həbibbəyli bu əsəri Azərbaycanın manifesti kimi qiymətləndirmişdir. Dövlət quruculuğunun milli maraqlar sistemində Azərbaycanın milli təhlükəsizlik siyasəti də prioritet məsələlərdən biridir. Heydər Əliyev bu kontekstdə milli maraqlarımızın əsas parametrlərini müxtəlif çıxışlarında meydana qoymuşdur. Müasir müstəqil Azərbaycan dövlətinin Prezidenti İlham Əliyev Azərbaycanın milli maraqları ilə əlaqədar dövlət siyasətini formalaşdırarkən iqtisadi, siyasi, sosial, coğrafi, mədəni və.sair amilləri, daxili siyasi maraqları, beynəlxalq münasibətləri nəzərə alaraq, Heydər Əliyevin milli təhlükəsizliklə bağlı fikir və mülahizələrini əsas tutmaqda güclü, hüquqi, dünya siyasətində sayılıb-seçilən bir Azərbaycan yaratmışdır.
Məşədiyeva Nəzrin
BDU-nun Jurnalistika fakültəsinin 4-cü kurs tələbəsi