Rəisidən sonra Bakı-Tehran münasibətləri necə olacaq?..
Məhəmməd Əsədullazadə: “İki ölkə əlaqələri yeni mərhələ çərçivəsində inkişaf edəcək”
Məlum olduğu kimi, 44 günlük Vətən müharibəsindən sonra İran-Azərbaycan münasibətlərində bir gərginlik var idi. Ərazilərimizin işğaldan azad edilməsindən sonra İran Arazboyu sərhəddə 3 dəfə genişmiqyaslı hərbi təlimlər keçirdi.
Ancaq son aylar iki ölkə münasibətlərində hiss olunacaq bir normallaşma, istiləşmə müşahidə edilirdi. Xüsusən də mayın 19-da Cəbrayıldə “Xudafərin” və “Qız Qalası” hidroqovşaqlarının açılışında hər iki ölkə rəhbərinin müsbət xarakterli qarşılıqlı açıqlamaları münasibətlərdə yeni mərhələ açdı.
Bütün bunların fonunda, İran prezidenti İbrahim Rəisinin vaxtsız və faciəli vəfatı iki ölkə münasibətlərinə hansısa formada mənfi təsir göstərə bilərmi? Belə bir risqdən ümumiyyətlə söhbət gedə bilərmi? Rəisidən sonra Azərbaycan-İran münasibətləri necə inkişaf edəcək?
“Hesab edirəm ki, İranda yeni seçiləcək prezident də Azərbaycanla əlaqələri inkişaf etdirəcək”
Sözügedən məsələni “Bakı-Xəbər”ə şərh edən politoloq Məhəmməd Əsədullazadə bütün bunlara bir neçə prizmadan yanaşdı: “Həqiqətən də Azərbaycanla İran arasında İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra müəyyən süni gərginlik var idi. Lakin Azərbaycan çalışırdı ki, qarşılıqlı dostluq, qonşuluq prinsipi davam etsin. Ancaq təəssüflər olsun ki, müəyyən dairələr gərginliyi körükləməyə çalışdılar. Bütün bunlar bir müddət iki ölkə arasında münasibətlərin gərgin olmasına səbəb oldu. Ancaq son aylarda iki ölkə münasibətlərində qarşılıqlı olaraq istiləşmə özünü göstərməyə başladı. İstər mərhum prezident İbrahim Rəisi, istərsə də xarici işlər naziri Hüseyn Əmir Abdullahiyan bu istiqamətdə bir sıra addımlar atdılar. İki ölkə rəsmiləri arasında müəyyən siyasi təmaslar oldu. İki ölkənin dövlət başçısı sərhədə gələrək isti mesajlar verdilər, əlaqələrin normallaşmasının həyata keçirilməsi istiqamətində də ümumi bir anlaşma əldə edildi. Bütün bunları iki ölkə arasında yeni bir mərhələnin başlaması kimi də xarakterizə etmək olar. Məlum helikopter qəzası çox təəssüf doğurur. Azərbaycan ən yüksək səviyyədə qarşı tərəfə başsağlığı verib. Bütün bunlarla yanaşı, məlum faciəli qəzaya baxmayaraq, iki ölkə arasında əlaqələr müsbətə doğru inkişaf edəcək. İran-Azərbaycan əlaqələri yeni mərhələ çərçivəsində inkişaf edəcək. Cənab Prezident İlham Əliyev İranın Azərbaycandakı səfirinə başsağlığı verərkən qeyd etdi ki, anlaşmalar icra edilməlidir. O baxımdan hesab edirəm ki, İranda yeni seçiləcək prezident də Azərbaycanla əlaqələri inkişaf etdirəcək. Çünki rəsmi Tehran da artıq reallıqları qəbul etməkdədir və proseslər iki dövlətin maraqları konteksində davam edəcək”.
Vidadi ORDAHALLI