Özgə vaxtın adamı...
Əslində sakit təbiətli adamdı, səsində mülayimlik, davranışında ağayanalıq var, ağır oturar, batman gələr. Heç bu vaxtın adamına bənzəməz. Elə bilirsən ki, ya keçmişin, ya da gələcəyi sirr olan bir vaxtın adamıdır.
O özü burada olsa da, bütün ruhu, keçmişi və xatirələri ilə Şuşada, Laçında, qanlı köynək Meşəlidə qalmışdı. Elə hey fikrindən o yerlər keçərdi, hey oralarda idi, buralarla bir işi yox idi. Çünki heç zaman o bu şəhərin və bu mühitin adamı olmadı, oraların adamı oldu. Şuşada qoyub gəldiyi mamırlı daşların, qaynar bulaqların, Cıdır düzünün, Qalanın həsrətini çəkdi, izləri qalan yolların, cığırların səsini yaddaşında yaşatdı. Bir vaxtlar ürəyində ağlaya-ağlaya yazırdı:
Şuşada nəyim qaldı
Qəbrimə nişanə seçdiyim
Mamırlı bir daş.
Gözümə tökmək üçün qoruduğum
Bir ovuc torpaq.
Ürəyimdə bişib,
Dodaqlarımı göynədən
Bircə damla yaş.
Qaçqınçılıq, köçkünçülük əzabı yaşadı, əzablı yollar keçdi, yoluna daş qoyan, tikanlar əkən çox oldu. Heç birinə baxmadı, heç birindən incimədi, yolunu getdi. Ümidi var idi ki, günlərin birində Şuşaya, Meşəliyə, Laçına gedəcək. Ümidi göyərdi günlərin birində, içində öləziyən işıqlar gurlaşdı, ürəyi açıldı...Torpaqlarımız işğaldan azad edildi, Ali Baş Komandan “Şuşa, sən azadsan” muştuluğu ilə onun dünyasını işıqlandırdı, onun da üzünü güldürdü, ürəyini açdı.
Yaxından tanıdığın adam haqda yazmağın məsuliyyəti daha böyükdür. Çünki sən onun haqqında hamıdan yaxşı yazmalısan. Gərək yaxşı yazmağı da bacarasan. Hər əlinə qələm alandan da yaxşı yazı gözləmək olmaz. “Qarabağa aparan yol” qəzetini də, qəzetin əməkdaşları - Fariz Çobanoğlu və Təranə Əlizadəni də ondan əvvəl tanımışam, onun imzasını isə çoxdan tanıyıram.
Əli Mahmud imzası ədəbiyyatımızda, mətbuatımızda, ictimai fikrimizdə çox böyük yeri olan bir imzadır ki, onu bütün istedadlı qələm adamları qəbul edir.
Eşidəndə ki, Əli Mahmudun yubileyidir, mən də beş-on kəlmə yazmaq istədim. Əli müəllim təmənnasız, cəsarətli bir qələm adamıdır, yaxşı vətəndaşdır, xas adamdır. Xas adam sözünü hər adam barədə demək olmaz, gərək o adam bütün keyfiyyətləri ilə o ada uyğun gələ.
Əli Mahmud Qarabağın ağır günlərində, müsibətlərimizin üst-üstə gəldiyi illərdə həm cəsarətli jurnalist, həm publisist, həm də şair kimi öz sözünü dedi. Eyni zamanda da ictimai xadim kimi siyasi mübarizə apardı, erməni daşnaklarına havadarlıq edənlərə kəskin şəkildə öz sözünü dedi, başı çox bəlalar çəkdi, amma sözündən və əməlindən dönmədi. Vətəndaş mövqeyindən çəkilmədi, ləyaqətli bir vətən oğlu kimi mübarizə meydanında mərd dayandı. Mən o barədə geniş danışmaq istəmirəm, çünki onun mübarizə yolu barədə mətbuatda çox yazılıb, çox deyilib, özü də yazıb.
Bütün əzabların sonda Tanrı tərəfindən bir mükafatı da olur. Əli Mahmud da bu mükafatı aldı və bu misilsiz mükafat Şuşaya qovuşmaq, Meşəlininin, Laçının işğaldan azad edilməsi oldu. Bu mükafatı ona Tanrının qüdrəti ilə müzəffər ordumuz bəxş etdi. Zaman bizim xeyrimizə işlədi, vaxt bizə çalışdı, tarixi ədalət bərqərar oldu. Bax, onda bütün daşlar yerinə oturdu, bütün yollar Şuşaya doğru uzandı, “Zəfər yolu” salındı. O yol da Əli Mahmudun ürəyindən başladı.
Şuşanı xatırlayaraq yazırdı:
Şuşa şəhərlərin baş şəhəriydi,
Yaddaş şəhəriydi, daş şəhəriydi.
Günəş güllərini öpə bilirdi,
Ulduzlar göz yaşı səpə bilirdi.
O Qızıl qayası səs qülləsiydi,
Allahın sonuncu möcüzəsiydi.
Əli Mahmud, Şuşa yenə də elədir. Şuşa indi həm mədəniyyət paytaxtımızdır, həm qəhrəmanlıq, həm zəfər, həm də sülh rəmzidir. Cənab Prezident Şuşaya yeni status verib.
Şuşa həm də “İslam dünyasının mədəniyyət paytaxtı”dır. Artıq Şuşaya qayıdış da başlayıb, evlərin işıqları yanır, ocaqlar şenlənir, üzlər gülür.
Şuşa indi başqa Şuşadır, dünyanın göz bəbəyi, dünyanın incisidir, tarixin yoldaşı, zamanın qardaşıdır.
Bu sevinci yaşayır indi, Şuşaya köçüb orada binələyəcəyi, yurdunu, yuvasını quracağı, cırağını yandıracağı günü gözləyir. Bir vaxtlar övladları ilə çıxdığı yerlərə nəvələri ilə qayıdacaq, baş tacı Tamara xanım da yanında.
Əli müəllim haqda o qədər yaxşı sözlər yazmaq olar ki. Yaxşı nə yazsan ona yaraşar, ona uyar. Mən də içimdən keçənləri yazdım. Sonda onu deyə bilərəm ki, heç bir mühit, heç bir qüvvə Əli Mahmudu dəyişdirə bilmədi, o bu vaxtın adamı olmadı heç olmaq istəmədi. İçindəki saflıq, xasiyyətindəki ağayanalıq, abır-həya, salğar, sanbal onu dəyişməyə qoymadı. Ona görə də deyirəm ki, bu dəyişməyən adam bizim vaxtın yox, özgə vaxtın adamıdır. Çünki belə adamlar tarixdə az-az yetişir...Nə yaxşı ki, siz varsınız və mən də sizi tanımışam...
Yubileyiniz mübarək!
İradə SARIYEVA
“Bakı-Xəbər” qəzetinin əməkdaşı
Jurnalist