Bakıdan Ermənistana "Fransa xəbərdarlığı" - İrəvana sonuncu şans verildi
“Biz Ermənistandan təklifimizə dair qeydləri gözləyirik. Biz bir neçə dəfə sülh müqaviləsinin layihəsi ilə bağlı təklifləri mübadilə etmişik. Lakin indi biz sentyabrın 11-dən bəri Ermənistan hökumətindən bu qeydlərlə bağlı rəyinin nədən ibarət olduğuna dair cavab verməsini iki aydan artıqdır ki, gözləyirik və bizə heç bir cavab gəlməyib”.
Bu fikri Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev Bakıda İraq Respublikasının dövlət başçısı Əbdüllətif Camal Rəşid ilə mətbuata bəyanatında deyib.
Bunun səbəbinin ermənilərə pis məsləhətlərin, xüsusilə Fransadan pis məsləhətlərin verilməsi olduğunu qeyd edən dövlət başçısı bildirib: “Fransa Cənubi Qafqazda çox destruktiv rol oynayır. Əslində, indi Ermənistan Fransa hökumətinin marionetinə çevrilib və bu, regional sabitliyə ciddi təhlükə ola bilər. Bizə heç bir müharibə lazım deyil. Biz öz ərazimizdə vuruşurduq və ədaləti, beynəlxalq hüquqi bərqərar etdik. Lakin Ermənistan hökuməti və siyasi establişmenti qisas haqqında düşünür. Fransa hökumətindən gələn yanlış mesajlar, əslində, Ermənistan hökumətində və ola bilsin, ictimai rəyində onların Azərbaycana qarşı növbəti hərbi təcavüzə başlaya biləcəklərinə dair illüziya yaradır. Ermənistanı silahlandırmaqla, hansı ki, Fransa qürur duyur və bunu ictimai şəkildə bildirir, Ermənistan yeni bir müharibəyə başlamaq qərarı versə, bu, ona kömək etməyəcək. Nəticə eyni olacaq. Heç kəs onlara kömək etməyəcək. Üç il bundan əvvəl Fransa onlara kömək etdi? Xeyr. İki ay bundan əvvəl onlara kömək etdi? Xeyr. Onlar burada nə edə bilərlər. Heç nə”. Bundan başqa, prezident İlham Əliyev vurğulayıb ki, qeydlərimizlə bağlı Ermənistandan nə qədər tez cavab alsaq, bir o qədər yaxşı olar. Beləliklə, Azərbaycan Ermənistana konkret şəkildə xəbərdarlıq edir ki, kənar güclərin, indiki halda Fransanın diqtəsi ilə yanlış hərəkətlərə yol verməsin. Amma görünən odur ki, indiki halda Ermənistan Cənubi Qafqaz uğrunda kəskinləşən mübarizədə Azərbaycana qarşı sərhəd təxribatı törədə bilər. Hər halda, Fransa tərəfindən Ermənistanın sürətlə silahlandırılması da bunu təsdiq edir. Məhz bu fonda Azərbaycan prezidentinin köməkçisi - Prezident Administrasiyasının Xarici siyasət məsələləri şöbəsinin müdiri Hikmət Hacıyev qeyd edir ki, Avropa İttifaqının (Aİ) Fransa kimi bəzi üzv ölkələri Ermənistanın hərbiləşdirilməsi proqramına başlayıblar. O bildirib ki, bu hərbiləşdirmə proqramları doğru addım deyil: “Birincisi, istənilən hərbiləşdirmə proqramının yararlı olduğunu sanmırıq. Ermənistanın militarizasiya proqramına ehtiyacı yoxdur. Ermənistanın sülh proqramına ehtiyacı var”. H.Hacıyev qeyd edib ki, Avropanın müvafiq qurumları həllin parçası olmalıdırlar: “Biz Fransa kimi üzv ölkələrə həmişə tövsiyə etmişik ki, birincisi, Azərbaycan ərazisində separatizmi dəstəkləməsinlər. İkincisi, Ermənistanda revanşizmi dəstəkləməklə bağlı lazımsız mesajlar verməyin, həm də regionumuzda geosiyasi lazımsız oyunları irəli sürməkdən əl çəkin. Təəssüf ki, bunlar faktlardır. Biz inanırıq ki, bu, tarixi fürsət və tarixi təkandır və müvafiq Avropa qurumları da sosial böhran bölgəsində sülh gündəmini irəli sürmək üçün problemin deyil, həllin bir hissəsi olmalıdır”. H.Hacıyevin fikrincə, işğal və ədalətsizlik dönəmi artıq geridə qalıb: “Ona görə də Azərbaycanın gündəliyində Bakı ilə İrəvan arasında sülh və ikitərəfli münasibətlərin normallaşması məsələsi var. Ancaq istənilən sülh öhdəliyi hər iki tərəfin öz üzərinə düşən vəzifəni yerinə yetirməsini tələb edir və Ermənistan da öz rolunu oynamalı, pozitivlik və xoşməramlılıq nümayiş etdirməlidir. Biz artıq Ermənistan tərəfinə sülh müqaviləsinin yenidən işlənmiş beşinci variantını təqdim etmişik, amma iki aydan çox vaxt keçib, onlar hələ də cavab vermirlər. Hazırda regionda yeni reallıqlar yaranıb. Bu yeni reallıqlar qanunilik və legitimlik üzərinə qurulub”. O qeyd edib ki, Bakı iki ölkə arasında qarşılıqlı təması dəstəkləyir: “Düşünürəm ki, biz sülh razılaşmasına gəlməliyik. Digər tərəfdaşlar da bu razılaşmanı dəstəkləyə bilər. Əvvəla, sülh və regional təhlükəsizlik Brüsseldə, Parisdə, Vaşinqtonda, Moskvada və ya başqa yerdə deyil. Sülh bölgənin özündədir”.
Lakin hazırda Ermənistanın davranışları, Fransanın destruktiv rolu Qafqazda sülhü əngəlləyən faktora çevrilib. Fransa dövləti uzun illərdir Azərbaycana qarşı fitnəkarlıq mövqeyindədir və bu hallar gündən-günə genişlənməkdə, güclənməkdədir. Ölkənin prezidenti Emmanuel Makron başda olmaqla Fransa parlamentinin əksər deputatları, siyasi dairələri, merləri açıq-aşkar dövlətimizə qarşı düşmənçilik siyasəti yürüdür. Bütün bunlarda əsas məqsəd təcavüzkar Ermənistanı revanşist mövqeyini davam etdirməyə həvəsləndirmək, qarşıdurmanı kəskinləşdirmək, müharibəni alovlandırmaq, Cənubi Qafqazda təhlükəsizliyi sarsıtmaqdır. Bütün bu reallıqlar fonunda elə Fransanın Ermənistan-Azərbaycan münasibətlərinin normallaşdırılması prosesindən kənarda saxlanması motivləri başadüşüləndir. İndilikdə bugünkü reallıq ondan ibarətdir ki, Fransa tam açıq, birmənalı şəkildə anti-Azərbaycan fəaliyyət göstərir, Ermənistanın yanında yer alır. Bu da regionda sülhə əngəl olur. Amma Azərbaycanın Ermənistanın, onun havadarı Fransanın nazı ilə oynamaq niyyəti yoxdur. Ermənistan da görməlidir ki, Fransanın olduğu yerdə sülh mümkün deyil. Çünki Fransa açıq-aşkar tərəf tutur və ədalətli sülhün olmasına imkan vermir. Belə vəziyyətdən ən çox zərər görən tərəf isə elə Ermənistan özü olacaq. Azərbaycana qarşı atılan hər bir qərəzli addım Fransanın beynəlxalq siyasətdəki roluna və çəkisinə xələl gətirməklə nəticələnəcək. Artıq bəzi bölgələrdə öz nüfuzunu və hökmranlığını itirən Fransa Cənubi Qafqazda baş verən hadisələrə müdaxilə etməklə, bu bölgədə özünə növbəti dayaq nöqtəsi axtarır. Ermənilər isə tarixən böyük güclərin vassallığı altında yaşamağa öyrəniblər. Son iki yüz ili Rusiyanın forpostu kimi tanındıqdan sonra bu gün Fransanın Ermənistana ağalıq etməsini arzulayırlar. Amma bu, Qafqazda sülhə xələl gətirir və Azərbaycan buna imkan vermək niyyətində deyil.
Tahir TAĞIYEV
