Çərşənbə günü, 21 may 2025
     

Paxlava: Əsrləri aşan Türk ənənəsi

Image

Paxlava, kağız kimi nazik təbəqələr olan filo xəmiri, yağ və ətirli şirin şərbətdən ibarət bu ləzzətli türk şirniyyatı, demək olar ki, Türkiyəyə gələn hər bir turistin qastronomik marşrutunda ilk desertdir. Əsl ləzzət ziyafəti olan paxlava həm də Türkiyənin zəngin mədəni irsinin əhəmiyyətli simvoludur. Xəmirin çoxəsrlik ənənəsi, sənətkarlığı və zəngin tarixi bu xüsusi gününün yaranmasına səbəb olub. Elə isə, 17 Noyabr Dünya Paxlava Gününə özəl olaraq paxlavanın hekayəsini kəşf edək.

Xüsusi günlər üçün desert

Mənbələr paxlavanın türk yufka (filo) mədəniyyətindən qaynaqlandığını, Osmanlı sarayının mətbəxlərində meydana çıxdığını göstərir. İlk dəfə saray qeydlərində 1473-cü ildə xatırlanan paxlava bayramlarda, ziyafətlərdə və tarixin mühüm günlərində süfrəyə verilirdi. Həqiqətən də, sarayda paxlava o qədər böyük əhəmiyyət kəsb edirdi ki, 18-ci əsrdə bu deserti yalnız paxlava hazırlamaqda xüsusi təlim keçmiş usta aşpazlar hazırlayırdı. İddialara görə, bu bacarıqlı ustalar filo xəmirini qızılgül ləçəkləri kimi nazik qat alınana qədər yaya bilir, təxminən 100 qat filo ilə paxlava düzəldə bilirdilər. Əhəmiyyətli günlərdə əsgərlərə paxlava ikram edilirdi. Bu mərasim paxlava yürüşü (Paxlava alayı) kimi tanınırdı və camaat bu yürüşü böyük həvəslə izləyirdi.

Mədəni İrsin Simvolu

Paxlava Türkiyənin milli desertlərindən biridir və saysız-hesabsız çeşidləri ilə ölkənin zəngin mədəni irsini parlaq şəkildə nümayiş etdirir. Türkiyəyə səyahət edərkən müxtəlif bölgələrdəki paxlava növlərini dadmaq olar. Qara dəniz bölgəsində fındıq, İç Anadoluda isə qoz üstünlük verilən paxlava içliyidir. Sahil Ege bölgəsində badam, Edirne və Trakyada küncütdən istifadə edilir. Cənub-Şərqi Anadoluda paxlava xırda doğranmış püstə ilə hazırlanır.

Cənub-Şərqi Anadoluda Qaziantep şəhəri mətbəx ənənələri ilə məşhurdur və UNESCO-nun Yaradıcı Şəhərlər Şəbəkəsinə daxildir. Qeyd edək ki, Qaziantepin görkəmli paxlavası dünya səviyyəsində bəyənilir. "Antep paxlavası/Qaziantep paxlavası" Aİ tərəfindən Qorunan Coğrafi Göstərici statusu alıb. Şəhərin möhtərəm paxlava ənənəsi nəsildən-nəslə ötürülür, şagirdlər ustalardan dərs alır. Tərkibinin keyfiyyətinə və hazırlanmasına görə digər desertlərdən fərqlənən Qaziantep paxlavası 40-45 qat nazik filo ilə hazırlanır və püstə ilə bəzədilir. Bundan əlavə, xəmir palıd ağacı ilə alovlanan daş sobalarda bişirilir.

Qaziantepli paxlava ustaları desertin görünüşü və ləzzəti ilə beş hissiyyata müraciət etməli olduğunu hesab edirlər. Paxlavanın tərkibi nisbətən sadə olsa da, desertin istehsalı böyük bacarıq və detallara diqqət tələb edir. Ustaların fikrincə, yaxşı paxlava əvvəlcə adekvat bişirilməli, qızılı sarı rənglə gözə xoş gəlməlidi, yüngül, təzə püstə və duru yağ ətirli olmalıdır. Paxlavanı daddığınız zaman nazik yuvarlanan filo xəmirinin xışıltısı eşidilməlidir. Qaziantep çoxlu dükan və çörək sexləri ilə paxlava mədəniyyətinin ayrılmaz hissəsidir. Bununla yanaşı, şəhərdə paxlava muzeyi də var.

Əsl Ləzzət Bayramı

Şəkər, qoz-fındıq və digər ləzzətli maddələrin bu qüsursuz qarışığı olan desert istehsal və kəsmə üsullarına görə fərqli adlar alır. Bu sıraya havuç dilimi paxlava (kök dilimi paxlava) və midye paxlavası (midye şəkilli paxlava), bülbül yuvası və şərbət əvəzinə südlə hazırlanan sütlü (südlü) nuriyye, daha çox xırtıldayan xəmir üçün daha az şərbət istifadə edilən kuru (quru) paxlava, fıstık sarma (püstə sarma) və ceviz sarma (qoz sarma) aiddir.



Baki-xeber.com




VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

21.05.2025 / 23:21
Roma Papası İsraili biabır etdi

21.05.2025 / 23:13
Lavrov Ermənistanın, Azərbaycanın və Gürcüstanın birliyini pozanları günahlandırdı

21.05.2025 / 22:31
"Azərbaycanla bağlı əsas diqqətimiz Ermənistanla sülhün əldə olunmasına yönəlib" - ABŞ dövlət katibi

21.05.2025 / 22:17
Ankarada Qərbi Azərbaycana qayıdış mövzusunda beynəlxalq konfrans keçirilib - FOTO

21.05.2025 / 21:32
Gürcüstan Rusiyaya xatir Qərblə bütün körpüləri yandırdı, Rusiyanın cavabı belə oldu...

21.05.2025 / 21:31
Prezident İlham Əliyevin Macarıstana işgüzar səfəri başa çatıb - FOTO

21.05.2025 / 21:17
İşğaldan azad ərazilərdə Azərbaycan-İran təlimlərinə İrəvandan reaksiya verilmədi...(?)

21.05.2025 / 21:04
Tramp Rusiya ilə Ukraynanın arasından çəkildi, Avropa sanksiyaları artırdı

21.05.2025 / 20:50
Əliyevdən Ermənistanın Avropa havadarlarına konkret mesaj - “gec-tez məcbur olacaq”...

21.05.2025 / 20:36
Budapeştdən mesaj gəldi - İrəvan qarışdı...

21.05.2025 / 20:23
Lavrov İrəvanda "Putin qatil" plakatları ilə qarşılandı...

21.05.2025 / 20:09
Məktəb direktorlarının davranışlarında neqativlər getdikcə artır - problem direktorların qadın olmasındadır, ya...

21.05.2025 / 19:56
Azərbaycanın qeyri-rəsmi sammitlər ənənəsi - Türk Dövlətləri Təşkilatını dünya tanıdı...

21.05.2025 / 19:52
Ramzan Kadırovun 17 yaşlı oğlu yenə medal yağmuruna tutuldu

21.05.2025 / 19:43
Macarıstanın Avropa Birliyindən şikayətləri artır - qurum özünü yenə çətinə saldı...

21.05.2025 / 19:30
Sultan Alparslan 11-ci əsrdə Şeybanilərin və Mərvanilərin dəstəyi ilə Anadoluda necə məscid inşa etdirə bilərdi?...

21.05.2025 / 19:17
TDT-nin öz maliyyə fondu olsaydı, Orta Asiya ölkələri Türk Kiprini Avropanın ayağına verməzdilər - Əliyev uzaq hədəfi vurur...

21.05.2025 / 19:05
“Köhnəlməyən xiffət” nədir? - "Natəvan" klubunda araşdırıldı...

21.05.2025 / 18:48
Macar kapitalı Azərbaycanın neft yataqlarında - Rusiya nefti tam kəsilsə də, ziyan yoxdur...

21.05.2025 / 18:34
Avropanın mərkəzində Türk Zirvəsindən dünyaya hansı mesajlar verildi...

21.05.2025 / 18:20
Hindistanın ən varlı biznes şirkəti Bakıya "müharibə" elan etdi...

21.05.2025 / 18:07
Avropa Birliyində Macarıstan kimi müstəqil iradə göstərmək hamının bacardığı iş deyil...

21.05.2025 / 17:53
Ərəb Körfəz ölkələrinə bunca yaxınlaşmaq nədir, oradan gələn turistlərin azalması nədir...

21.05.2025 / 17:39
Vatikan Zelenski və Putini danışıqlara dəvət edib

21.05.2025 / 17:33
Finlandiya Putinin pullarını Zelenskiyə xərcləməyin yolunu tapdı...

21.05.2025 / 17:21
Macarıstan-Azərbaycan bənzərliyinin bariz nümunəsi - milli dəyərlər eyni cür qorunur...

21.05.2025 / 17:08
Azərbaycançılıq və postmüharibə dövrünün milli ideyası...

21.05.2025 / 16:54
Pakistanda 66 il sonra bir ilk – Hindistanı yerində oturdan generala marşal rütbəsi verildi...

21.05.2025 / 16:39
"Azərbaycan və Macarıstan liderlərinin dostluq münasibətləri əlaqələrimizin inkişafında əhəmiyyətli rol oynayır" - Vüqar Rəhimzadə

21.05.2025 / 16:17
Türk Dövlətləri Təşkilatının Dövlət başçılarının qeyri-rəsmi Zirvə görüşündə Bəyannamə imzalandı

21.05.2025 / 16:14
Səfirliyimizə hücum etmiş terrorçunun edamını 2 diplomatımız da izləyib...

21.05.2025 / 16:09
Prezident İlham Əliyev Budapeştdə TDT-nin dövlət və hökumət başçılarının şərəfinə verilən rəsmi lançda iştirak edib - FOTO

21.05.2025 / 16:02
Məhkəmə MN-də 143 milyonluq mənimsəmə ilə bağlı qərar çıxardı...

21.05.2025 / 15:58
Müstəqillik Gününə həsr olunmuş konsert keçiriləcək

21.05.2025 / 15:48
Lavrov "3+3” formatında növbəti iki görüşün Bakı və İrəvanda keçirilməsini təklif etdi...

21.05.2025 / 15:26
"Ermənistan Azərbaycanın rayonlarını uzun müddət işğal etmək üçün Rusiya silahlarından istifadə edib" - Lavrov

21.05.2025 / 15:12
Şavkat Mirziyoyev Bakı sammitində türk dövlətləri arasında strateji tərəfdaşlıq haqda sazişin imzalanmasını təklif etdi

21.05.2025 / 15:10
Ərdoğan Şimali Kiprin tanınmasını tələb etdi

21.05.2025 / 15:09
Ermənistan vətəndaşları hesab edirlər ki, onların dövləti yoxdur

21.05.2025 / 15:08
Ermənilər Sergey Lavrovun İrəvana səfərinə etiraz etdilər

21.05.2025 / 14:55
Rusiya “İsgəndər” raketi ilə Ukraynada təlim poliqonunu vurdu, Kiyevdə Baş Qərargah rəisinin istefası istəndi... - VİDEO

21.05.2025 / 14:43
Antalyadan Sivasadək: Türkiyədə hələ kəşf edilməmiş təbii möcüzələr

21.05.2025 / 14:21
"Qohum nikahlarını qadağan edən qanunun qəbulundan sonra qohumlar sürətli şəkildə evlənməyə başladılar" - Şöbə müdiri

21.05.2025 / 14:09
DİN-dən növbəti əməliyyat - iki nəfər 14 kq narkotiklə tutuldu - FOTO

21.05.2025 / 14:05
Prezident İlham Əliyev Əziz Sancarın Əlişir Nəvai Beynəlxalq Mükafatı ilə təltif olunması mərasimində iştirak edib - FOTO

21.05.2025 / 13:54
"Prezident İlham Əliyevin regiona barış gətirəcək lider olaraq tarixə keçəcəyinə əminəm" - Ərdoğan

21.05.2025 / 13:28
Bank kartlarından 7 min manatdan çox pul oğurlandı...

21.05.2025 / 13:19
Prezident İlham Əliyevə təbriklər gəlməkdə davam edir

21.05.2025 / 13:14
Baş nazir Əli Əsədov Dünya Minifutbol Federasiyasının prezidenti ilə görüşüb

21.05.2025 / 13:10
Ара Абрамян что-то потерял, и найти не может! - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

21.05.2025 / 12:56
"Orta Dəhlizin rəqəmsallaşdırılmasına böyük önəm veririk" - Prezident

21.05.2025 / 12:55
Orban Prezident İlham Əliyevə təşəkkür etdi...

21.05.2025 / 12:51
Prezident İlham Əliyev: "Türk dövlətləri ilə nəqliyyat sahəsində əməkdaşlığımız güclənir"

21.05.2025 / 12:50
"Türk İnvestisiya Fondunun rəsmi olaraq bu il fəaliyyətə başlaması nəzərdə tutulur" - Prezident

21.05.2025 / 12:48
Prezident: "Azərbaycanın 9-cu hava limanı yaxın zamanlarda istifadəyə veriləcək"

21.05.2025 / 12:47
ABŞ-dan Suriya ilə bağlı xəbərdarlıq - keçid hökuməti həftələr ərzində çökə, ölkə parçalana bilər...

21.05.2025 / 12:45
"Macarıstan Azərbaycanın etibarlı strateji tərəfdaşıdır" - Prezident İlham Əliyev

21.05.2025 / 12:30
Ötən il 52 kişi məişət zorakılığına məruz qalıb...

21.05.2025 / 12:22
Prezident İlham Əliyev Budapeştdə Türk Dövlətləri Təşkilatının Dövlət başçılarının qeyri-rəsmi Zirvə görüşündə iştirak edib - FOTO/YENİLƏNDİ

21.05.2025 / 12:15
Lənkəranda 33 yaşlı şəxsə zorakılıq edənlər yaxalanıb

21.05.2025 / 12:09
NYT: “Trampı artıq Rusiyaya qarşı sanksiyalar maraqlandırmır onun başqa planları var”

21.05.2025 / 12:03
Tramp və Putin dünyanı bölüşdürürlər...

21.05.2025 / 11:52
Polis orqanlarına yeni səlahiyyətin verilməsi təklif edilir

21.05.2025 / 11:43
Bakıda minifutbol üzrə dünya çempionatı başlayıb

21.05.2025 / 11:41
"Qayıdış reallaşana qədər bu məsələ Azərbaycanın gündəliyindən çıxmayacaq" - Prezident

21.05.2025 / 11:31
Kəlbəcər sakini Gəncədəki yol qəzasında ölüb

21.05.2025 / 11:25
"Azərbaycan və Türkiyənin beynəlxalq hüquq prinsiplərinə sadiqliyi bölgədə sabitliyin təmin olunması üçün möhkəm zəmin yaradır" - Prezident

21.05.2025 / 11:22
Reuters: “ABŞ Çinlə uzunmüddətli müharibəyə hazırlaşır”

21.05.2025 / 11:15
Türkiyədə xüsusi əməliyyat - 300-ə qədər İŞİD şübhəlisi həbs edildi

21.05.2025 / 11:14
Prezident İlham Əliyev “Qərbi Azərbaycana qayıdış insan hüquqlarının aliliyinin mühüm şərti kimi” mövzusunda beynəlxalq konfransın iştirakçılarına müraciət ünvanlayıb

21.05.2025 / 11:07
Özbəkistandan QƏRAR - Azərbaycan vətəndaşları üçün ölkəyə giriş sadələşdirilir

21.05.2025 / 11:00
Naxçıvanda yeni nazir təyin olundu

21.05.2025 / 10:30
Bu axşam Avropa Liqasının finalı olacaq

21.05.2025 / 10:23
"Yeşilçam"ın ulduzunu həkimlər öldürüb?

21.05.2025 / 10:18
Ekrem İmamoğlunun axtarılan telefonu da tapıldı...

21.05.2025 / 10:12
Baş nazirdən lisenziya şərtləri barədə MÜHÜM QƏRAR

21.05.2025 / 10:05
İrandakı səfirliyimizə hücum edən şəxs edam olundu- TƏCİLİ

21.05.2025 / 10:00
Sumqayıtda 9 minə yaxın abonent qazsız qalacaq

21.05.2025 / 09:46
İşğaldan azad edilən ərazilərdə tibbi xidmət

21.05.2025 / 09:34
Bu gün Şüvəlan qəsəbəsi işıqsız qalacaq - XƏBƏRDARLIQ

21.05.2025 / 09:25
Tramp 175 milyard dollarlıq planını açıqladı

Azərbaycançılıq və postmüharibə dövrünün milli ideyası...

XƏBƏR ARXİVİ

May
B.eÇ.aÇC.aCŞB
2829301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678