KÖHNƏ VERSİYA            

İqtisadi tərəqqidə sahibkarların yeri və rolu artır...

Image

Sahibkarlıq iqtisadi inkişafın əsas sütunlarından biri kimi çıxış edir, innovasiyalara təkan verir, çoxsaylı iş yerləri yaradır və rəqabəti gücləndirir. Sahibkarlar öz baxışları və qətiyyətləri ilə təkcə sənayeləri dəyişdirmir, həm də bir millətin sosial və iqtisadi quruluşuna mühüm töhfə verirlər.

Şübhəsiz ki, sahibkarlığın iqtisadiyyata verdiyi ən mühüm töhfələrdən biri innovasiyaların təşviqidir. Sahibkarlar yeni məhsullar, xidmətlər və biznes modelləri təqdim etməklə bu sahədə öncüllük edirlər.  Bu yeniliklər çox vaxt məhsuldarlığı artıran, xərcləri azaldan və yeni bazarlar açan texnoloji irəliləyişlərə gətirib çıxarır. Məsələn, informasiya texnologiyaları, bərpa olunan enerji və biotexnologiya kimi sektorlarda texnoloji sıçrayışlara sahibkarlıq təşəbbüsləri rəhbərlik edir.

Sahibkarlar iqtisadi transformasiya üçün katalizator rolunu oynayır 

Startaplar və kiçik bizneslər daha böyük korporasiyaların buraxdığı boşluqların doldurulmasında mühüm rol oynayır. Onların bazar tələblərinə tez uyğunlaşmaq və inkişaf etməkdə olan texnologiyalardan istifadə etmək qabiliyyəti onları iqtisadi transformasiya üçün katalizator edir. Zaman keçdikcə bu yeniliklər sənayelər arasında yayılaraq ümumi səmərəliliyi və rəqabət qabiliyyətini artıra bilər.

Azərbaycanda da qeyd edilən istiqamətlərə xüsusi diqqət olunur. Elə bundan irəli gəlir ki, 2024-cü ildə İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Kiçik və Orta Biznesin İnkişafı Agentliyi (KOBİA) 65 KOB subyektinə “Startap” şəhadətnaməsi verib. Agentliyin məlumatına əsasən, ötən il 104-ü mikro və 5 kiçik sahibkarlıq subyekti olmaqla “Startap” şəhadətnaməsi almaq üçün KOBİA-ya ümumilikdə 109 müraciət daxil olub. Müraciətlərə “Startapın müəyyən olunması meyarları”na əsasən Ekspertlər Şurası baxıb və seçim edib. Şəhadətnamə almış sahibkarların 52-si hüquqi, 13-ü fiziki şəxs olmaqla, 62-si mikro və 3-ü kiçik sahibkardır. Onların layihələri kənd təsərrüfatı, aqrar biznes, fintek, “yaşıl iqtisadiyyat” və elektron ticarət sahələrində innovativ həlləri özündə birləşdirir. Xatırladaq ki, “Startap” şəhadətnaməsi KOB subyektlərini şəhadətnaməni aldıqları tarixdən etibarən innovasiya fəaliyyətindən əldə etdikləri gəlirlər üzrə mənfəət və yaxud gəlir vergisindən 3 il müddətinə azad edir. Azərbaycanda innovativ sahibkarlığın inkişafı, startapların ideyalarının və startap ekosisteminin inkişafına dəstək məqsədilə Nazirlər Kabinetinin 29 yanvar 2021-ci il tarixli qərarı ilə “Startapın müəyyən olunması meyarları” təsdiq edilib. Qərara əsasən “Startap” şəhadətnaməsini 2021-ci ilin may ayından KOBİA verir. Onu da qeyd edək ki, sahibkarlıq iş yerlərinin yaradılması üçün güclü drayverdir. Xüsusən də kiçik və orta sahibkarlıq əksər iqtisadiyyatlarda məşğulluğun əhəmiyyətli hissəsini təşkil edir. Dünya Bankının məlumatına görə, məhz onlar dünya üzrə biznesin 90%-ə qədərini və məşğulluğun 50%-dən çoxunu təşkil edir. Yeni müəssisələr ərsəyə gətirməklə sahibkarlar birbaşa məşğulluq imkanları yaradırlar. Bundan əlavə, bu müəssisələrin böyüməsi təchizat zəncirlərində, paylama şəbəkələrində və əlaqəli xidmətlərdə əlavə iş yerləri yaradır. Bu dalğalanma effekti dolanışıq vasitələrini yaxşılaşdırır və işsizlik nisbətlərini azaldır.

Uğurlu biznes bütün cəmiyyət üçün yeni sərvət yaradır

Sahibkarlar resursları səfərbər etməklə, məhsuldarlığı artırmaqla və bazar imkanlarını genişləndirməklə iqtisadi artıma təkan verirlər. Uğurlu bizneslər təkcə sahibləri üçün deyil, həm də işçilər, investorlar və cəmiyyət üçün sərvət yaradır. İnkişaf edən bizneslərdən toplanan vergilər infrastruktura, təhsilə və ictimai xidmətlərə sərmayə qoymağa imkan verən dövlət gəlirlərinə töhfə verir.

Bundan əlavə, sahibkarlıq müəssisələri kapital, təcrübə və qlobal bazarlara çıxış gətirən birbaşa xarici investisiyaları cəlb edir. Müvafiq sahibkarlıq ekosistemlərinə malik olan ölkələr tez-tez innovasiya və iqtisadi fəaliyyət üçün mərkəzə çevrilərək beynəlxalq arenada rəqabət qabiliyyətini artırırlar. Sahibkarlıq rəqabəti gücləndirir ki, bu da sağlam iqtisadiyyat üçün vacibdir. Bazara yeni daxil olanlar müəyyən oyunçulara meydan oxuyur, onları yenilik etməyə, keyfiyyəti yaxşılaşdırmağa və qiymətləri aşağı salmağa məcbur edir. Bu rəqabət dinamikası daha çox seçim və daha yaxşı dəyər təmin etməklə istehlakçılara fayda gətirir. Bundan əlavə, sahibkarlar tez-tez mövcud sistemlərdəki səmərəsizlikləri müəyyən edir və onların aradan qaldırılması üçün həll yolları hazırlayırlar. Qabaqcıl texnologiyaları və ya sadələşdirilmiş prosesləri tətbiq etməklə, onlar bütün iqtisadiyyata fayda verən səmərəlilik və məhsuldarlıq artımını təmin edirlər. Sahibkarlar tez-tez aktual problemləri həll etməklə və həyat keyfiyyətini yaxşılaşdıran həllər yaratmaqla cəmiyyətin rifahına töhfə verirlər. Bununla yanaşı sahibkarlar, xüsusilə, yoxsulluq, təhsil, səhiyyə və ətraf mühitin davamlılığı kimi problemləri həll edən təşəbbüslərə diqqət yetirirlər. Yerli bizneslər cəmiyyətin inkişafında mühüm rol oynayır. Belə ki. yerli iqtisadiyyatlara sərmayə qoymaqla sahibkarlar iqtisadi fəallığı stimullaşdırır. Onların uğur hekayələri başqalarını ruhlandırır, bütün regionlarda inkişafı yüksəldə bilən sahibkarlıq mədəniyyəti yaradır. Sahibkarlığın bütün potensialından istifadə etmək üçün hökumətlər, özəl sektorun maraqlı tərəfləri əlverişli mühit yaratmalıdırlar. Əsas strategiyalara aşağıdakılar daxildir: Maliyyəyə çıxışın yaxşılaşdırılması: araşdırmalar göstərir ki, vençur kapitalı fondlarının yaradılması, qrantların təqdim edilməsi və mikromaliyyə təşəbbüslərinin təşviqi sahibkarlara ehtiyac duyduqları resurslara çıxış əldə etməyə kömək edə bilər. Təhsil və təlimin təkmilləşdirilməsi: sahibkarlığın məktəb kurikulumlarına inteqrasiyası və peşə təhsili proqramlarının təklif edilməsi fərdləri innovasiya və liderlik bacarıqları ilə təchiz edir.

Qaydaların sadələşdirilməsi: biznesin qeydiyyatı proseslərinin sadələşdirilməsi, bürokratik maneələrin azaldılması və vergi güzəştlərinin təklif edilməsi sahibkarlıq fəaliyyətini stimullaşdırır. Ekosistemlərin qurulması: innovasiya mərkəzlərinin, inkubatorların və akseleratorların yaradılması sahibkarlara mentorluq, şəbəkə imkanları və infrastruktur dəstəyi verir. Sahibkarlıq mədəniyyətinin təşviqi: sahibkarlığın uğur hekayələrini qeyd etmək və risk götürməyi təşviq etmək başqalarını öz ideyalarını həyata keçirməyə ruhlandıra bilər. Beləliklə, sahibkarlıq iqtisadi və sosial tərəqqinin güclü hərəkətverici qüvvəsidir. İnnovasiyaları təşviq etməklə, iş yerləri yaratmaqla və rəqabəti stimullaşdırmaqla sahibkarlar davamlı inkişafın əsasını qoyurlar. Bununla belə, sahibkarlığın bütün potensialının açılması maneələri aradan qaldırmaq və dəstəkləyici ekosistemi inkişaf etdirmək üçün birgə səylər tələb edir. Düzgün siyasət və mədəni təfəkkür ilə ölkələr uzunmüddətli rifah və möhkəmliyə nail olmaq üçün sahibkarlığın transformasiya gücündən istifadə edə bilərlər.

Samirə SƏFƏROVA
Yazı Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyilə çap olunur.







VİDEO

Rusiya təyyarə qəzası ilə bağlı Azərbaycanın tələblərindən yayınır - işi bir il gecikdirmək planı... - VİDEO

Rusiya deputatı Putinlə İlham Rəhimovun dostluğunu da heçə saydı... - VİDEO

Paşinyanı Ceyms Devid Venslə görüşünə görə peşiman etdilər... - VİDEO

Təyyarəmizi vurandan 8 dəqiqə sonra "Kovyor" məlumatını yaydılar - Rusiyada plan nə imiş?..

6200 jurnalistin neçəsi USAID-in sifarişi ilə Azərbaycana qarşı yazılar yazıb?..

“İlkin hesabat qəzanın səbəblərini tam ifadə etmir” - təyyarəmizlə bağlı Rusiyadan kədərli reaksiya...

SON XƏBƏRLƏR

09.02.2025 | 00:28
Üç Cənubi Qafqaz ölkəsinin Rusiyaya qarşı İTTİFAQ qurması uzaqda deyil - "Çörəyi sahibini tanımayan itin qabağına atanda sonu belə olar"...

08.02.2025 | 22:30
Orxan Cəfərovdan Türkiyə Açıq Beynəlxalq Turnirində bürünc medal!

08.02.2025 | 21:56
ABŞ rus iş adamlarının pullarının “ovuna” çıxan qrupun fəaliyyətini dayandırır...

08.02.2025 | 21:11
USAID-in maliyyələşdirdiyi nəhəng media qurumları da çökür – BBC həyəcan təbili çalır...

08.02.2025 | 19:28
Rusiya təyyarə qəzası ilə bağlı Azərbaycanın tələblərindən yayınır - işi bir il gecikdirmək planı... - VİDEO

08.02.2025 | 19:15
Rəhimli bələdiyyəsinə seçkilərin protokollarının surətinin saxtalaşdırıldığı ortaya çıxdı - "İşin başında Uzunboyad bələdiyyəsinin sədri dayanır"

08.02.2025 | 17:15
Rusiyada hazırkı antiazərbaycan aqressiyanın 2 səbəbi var...

08.02.2025 | 16:59
Ukrayna müharibəsilə bağlı sülh masası qurulur – Tramp ilk olaraq Zelenski ilə görüşəcək...

08.02.2025 | 15:54
Azərbaycan diasporu ilə bağlı gecikmiş tələb - Rusiyada çoxdan ləğv edilib...

08.02.2025 | 15:00
Sosial şəbəkədə investisiya və yatırım adı altında dələduzluq edən şəxs saxlandı

08.02.2025 | 14:44
Kirayəşin yaşadığı evi soydu - 3000 manatlıq oğurluq...

08.02.2025 | 14:28
"Xarici agentliklər və xaricdən maliyyələşən QHT-lər ölkədə dörd dəfə inqilab etmək istəyiblər" - Kobaxidze

08.02.2025 | 14:12
Xankəndi polisi orta məktəbdə maarifləndirici tədbir keçirdi - FOTO

08.02.2025 | 13:50
Azərbaycanın hərbi dənizçiləri "AMAN-25" çoxmillətli təlimində iştirak edir - FOTO

08.02.2025 | 13:36
Polis Oğuzda əməliyyat keçirdi - 3 nəfər saxlandı, 8 kq narkotik aşkarladı

08.02.2025 | 13:22
Sabah Bakıda qar yağacaq

08.02.2025 | 12:46
Rusiya ilə 2022- ci il Müttəfiqlik sənədinə yenidən baxıla bilər...

08.02.2025 | 11:22
Çağatay Ulusoy bu serialda "mafiya başçısı" olacaq

08.02.2025 | 11:16
"Hərbi hissələrdə görüşə müvəqqəti məhdudiyyət qoyulub" - MN açıqlama yaydı

08.02.2025 | 10:30
“Kənddən şəhərə” həftəsonu yarmarkası açılıb

08.02.2025 | 10:00
Dünən cinayət törətməkdə şübhəli bilinən 52 nəfər saxlanılıb

08.02.2025 | 09:26
Xoruz banlayan orta məktəb görübsüz?... Sabirabadda deyirlər var...

08.02.2025 | 08:42
Dərs vaxtı ilə bağlı nazirdən düşündürücü rəy - kənd məktəblərində niyə də yox?..

07.02.2025 | 23:45
Rusiya deputatı Putinlə İlham Rəhimovun dostluğunu da heçə saydı... - VİDEO

07.02.2025 | 22:15
Paşinyanı Ceyms Devid Venslə görüşünə görə peşiman etdilər... - VİDEO

07.02.2025 | 21:35
Azərbaycan-Ermənistan sərhədində itkin düşmüş şəxslərlə bağlı görüş keçirildi...

07.02.2025 | 21:28
“Gürcü Arzusu”nun tərəfdarları bölündü" - radikal müxalifət sıradan çıxarılır...

07.02.2025 | 21:19
Sülh və insanlıq əleyhinə, müharibə və digər ağır cinayətlərdə təqsirləndirilən erməniəsilli şəxslərin məhkəməsi davam etdirilib - FOTO

07.02.2025 | 21:15
“Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı heç kimlə sövdələşməyə getmərik” - səfir aqressivləşdi...

07.02.2025 | 21:01
Paşinyanın "soyqırım" siyasətindən geri çəkilməsi Zaxarovanı təəccübləndirdi...

07.02.2025 | 20:47
Zəngəzur dəhlizi, ya Araz dəhlizi... İranın qorxusu...

07.02.2025 | 20:34
İnternetdə "əcəl oyunları" uşaqlar üçün çox təhlükəli olmağa başlayır - ilk fakt...

07.02.2025 | 20:20
"ABŞ Azərbaycandan yana olacaq" - bu bir soyuq geosiyasi hesablamadır...

07.02.2025 | 20:07
Rusiya Azərbaycanla müttəfiqlik münasibətlərini zədələyir - faktlar...

07.02.2025 | 20:03
Prezident və Birinci xanım “Gənclik” metrosu yaxınlığında yeni parkın açılışında iştirak ediblər - FOTO

07.02.2025 | 19:53
Yerli uşaq bezi istehsalı bərbad gündədir - idxal bez isə bir uşaq üçün ayda 50 manata başa gəlir...

07.02.2025 | 19:40
Təyyarəmizi vurandan 8 dəqiqə sonra "Kovyor" məlumatını yaydılar - Rusiyada plan nə imiş?..

07.02.2025 | 19:33
6200 jurnalistin neçəsi USAID-in sifarişi ilə Azərbaycana qarşı yazılar yazıb?..

07.02.2025 | 19:26
BDU rektoru BMT-nin illik yığıncağında çıxış etdi

07.02.2025 | 19:19
“Rus Evi” ilə bağlı qərar Azərbaycan-Rusiya münasibətlərinə necə təsir göstərəcək? - Narahatlıq var...

07.02.2025 | 19:12
XİN-də kollegiya iclası keçirildi, 2025-ci il üzrə əsas prioritetlər müzakirə olundu

07.02.2025 | 19:04
İran açıq etiraf etdi – “Zəngəzur dəhlizini istəməyən biz və Ermənistandır...”

07.02.2025 | 18:50
“Azərbaycan Rusiya ilə əlaqələri ictimai şəkildə gərginləşdirməyə bəhanə axtarır" - Zatulin...

07.02.2025 | 18:41
Nazir Vilayət Eyvazov Qusarda vətəndaş qəbulu və sıra baxışı keçirdi - FOTO

07.02.2025 | 18:36
USAİD 10 min terrorçuya yemək alıb, yüzlərlə insanın cinsini dəyişdirib...

07.02.2025 | 18:23
Paşinyan eyni vaxtda ABŞ və İranla strateji tərəfdaşlıq sazişi imzalayır...

07.02.2025 | 18:18
"Rus evi"nə cavab - "İlham Rəhimovun əmlakını müsadirə edin..."

07.02.2025 | 18:13
“Rus Evi”nə cavab - “Azərbaycanlılar həbs edilsin” - VİDEO

07.02.2025 | 18:09
“İlkin hesabat qəzanın səbəblərini tam ifadə etmir” - təyyarəmizlə bağlı Rusiyadan kədərli reaksiya...

07.02.2025 | 17:55
Kollec diplomları getdikcə mənasız kağız parçasına çevrilir...

07.02.2025 | 17:43
Primakov “Rus Evi” gərginliyinin səbəbini Azərbaycanda görür…

07.02.2025 | 17:36
XII Qlobal Bakı Forumunun keçiriləcəyi tarix məlum oldu

07.02.2025 | 17:31
Arıqladır, həm də öldürür - qəbul etdiyimiz "sibutramin" nədir...

07.02.2025 | 17:18
Azərbaycanda plüralizm praktikası - yad cərəyanlar ölkəyə sıza bilmədi...

07.02.2025 | 17:11
Veteran jurnalist Firidun Ağazadənin 75 illik yubileyi qeyd edilib

07.02.2025 | 17:06
Fələstinlilərin Qəzzadan sürgün edilməsilə bağlı hazırlıqlar başladı - Netanyahu Trampın planını əvvəlcədən bilirmiş...

07.02.2025 | 16:55
Bakıda 11 elektromobili soyan şəxs yaxalandı

07.02.2025 | 16:43
Yeni əmək və əhalinin sosial müdafiəsi naziri Anar Əliyev kimdir? - DOSYE

07.02.2025 | 16:37
ABŞ Ukraynanın nüvə silahı istəyinə çox net cavab verdi – bu olmayacaq...

07.02.2025 | 16:26
Uğurla başlayan yeni dövr uğurla davam edir

07.02.2025 | 16:21
Zelenskidən Baltikyanı ölkələrə xəbərdarlıq - Putin Belarusu da müharibəyə sürükləyir...

07.02.2025 | 16:05
Zelenski Putinlə görüşməyə hazır olduğunu açıqladı – ancaq bir problem var...

07.02.2025 | 16:01
ATMU Qarabağ Universiteti ilə əməkdaşlıq edəcək

07.02.2025 | 15:56
Samir Nuriyev yeni maliyyə nazirini kollektivə təqdim etdi - FOTO

07.02.2025 | 15:51
Samir Şərifova yeni vəzifələr verildi - FƏRMAN

07.02.2025 | 15:44
İran Ermənistanı problemlərdən çıxış yolu olaraq görür - “The Jerusalem Post” nəşri...

07.02.2025 | 15:40
Tramp administrasiyası Paşinyan və arvadının təklifini rədd etdi...

07.02.2025 | 15:39
Anar Əliyev əmək və əhalinin sosial müdafiəsi naziri təyin edildi - SƏRƏNCAM

07.02.2025 | 15:36
Anar Əliyev əmək və əhalinin sosial müdafiəsi nazirinin müavini vəzifəsindən azad edildi

07.02.2025 | 15:25
Xankəndi bu gün – MÖHTƏŞƏM GÖRÜNTÜLƏR...

07.02.2025 | 15:15
Nizamidə dələduzluqla 21 min manat mənimsəyən iki nəfər tutuldu

07.02.2025 | 15:03
Şəhid Müşfiq Quliyevin nəşinin qalıqları Cəbrayılda torpağa tapşırıldı

07.02.2025 | 14:57
Kremldən Bakıda “Rus evinin” bağlanmasına reaksiya - dialoq yolu ilə həll edəcəyik

07.02.2025 | 14:39
Məktəbdə paylanan vərəqələrlə bağlı rəsmi açıqlama - DİN valideynlərə çağırış etdi...

07.02.2025 | 14:16
Şəhid Elşən Tağıyevin nəşinin qalıqları Salyanda dəfn edildi

07.02.2025 | 13:50
Nəsimidə telefon oğurlayan 2 şəxs tutuldu...

07.02.2025 | 13:26
Ukrayna göndərilən humanitar yardıma görə Prezident İlham Əliyevə təşəkkür etdi

07.02.2025 | 13:15
“Qarabağ Universitetinin Klinikası” yaradılır - FƏRMAN

07.02.2025 | 13:10
Затулин наглеет, это же натура Москвы - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

07.02.2025 | 12:43
Suriya Rusiya bazaları ilə bağlı şərtini açıqladı - bu halda qala bilər...

XƏBƏR ARXİVİ

«    Fevral 2025    »
BeÇaÇCaCŞB
 12
3456789
10111213141516
17181920212223
2425262728